Chúng tôi về thăm Lạc Sơn, đây là một trong những địa phương còn giữ được nhiều nhà sàn và phong trào làm nhà sàn bê tông rộng khắp hơn cả. Theo số liệu thống kê, toàn huyện còn lưu giữ trên 18.000 nhà sàn Mường. Đa phần ở những ngôi nhà sàn vẫn giữ được bếp lửa truyền thống gắn với nếp ăn, nếp ở, với đa dạng phong tục, tập quán… Huyện Lạc Sơn đã ra nghị quyết chuyên đề về bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Mường trên địa bàn. Từ đó đề ra những mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể để bảo tồn. Trong đó, ngôi nhà sàn truyền thống được lưu giữ gắn bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc và phát triển du lịch. 

Lạc Sơn cũng là địa bàn có số nhà sàn bê tông nhiều nhất tỉnh. Theo thống kê, hiện nay, toàn huyện đã có hơn 5.000 nhà sàn bằng bê tông cốt thép được xây dựng. Trong đó, nhiều nhất là ở các xã: Tân Lập, Ân Nghĩa, Yên Nghiệp, Xuất Hóa, Định Cư, Tuân Đạo, Yên Phú... Việc người dân chuyển đổi, xây dựng nhà sàn bằng bê tông cốt thép là một cách làm đáng khuyến khích khi vừa góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc Mường, vừa góp phần hạn chế được việc mua bán, khai thác lâm sản trái phép trên địa bàn huyện. 

Đồng chí Bùi Văn Tẩn, Bí thư Đảng ủy xã Định Cư cho biết: "Tập tục ở nhà sàn của người Mường có từ lâu đời. Ngôi nhà sàn của người Mường chứa đựng những giá trị nhân sinh, tín ngưỡng, phong tục, tập quán lâu đời của nhiều thế hệ. Do việc sử dụng vật liệu gỗ, tre, nứa, lá làm nhà khó khăn nên số lượng nhà sàn Mường truyền thống đang dần mất đi với tốc độ ngày càng nhanh chóng. Việc gìn giữ, bảo tồn nét văn hóa truyền thống, trong đó có kiến trúc nhà sàn được xã đặc biệt quan tâm. Xã đã tuyên truyền, vận động người dân giữ gìn bản sắc văn hóa, xây nhà sàn bê tông thay vì xây nhà tầng kiến trúc hiện đại, được đông đảo người dân hưởng ứng. Nhà sàn bê tông được xây dựng kết hợp cải tạo bể chứa nước, nhà tiêu hợp vệ sinh, di dời chuồng trại xa khỏi nơi ở. Từ Lạc Sơn, mô hình xây dựng nhà sàn bê tông đã lan rộng ra các địa bàn khác trong tỉnh.”

Thấp thoáng bên cạnh những ngôi nhà hiện đại, nếp nhà sàn truyền thống tạo ra nét đẹp rất riêng cho bản Mường. Trước thực tế nhiều làng Mường có lịch sử lâu đời nhưng nhà sàn dần vắng bóng, ảnh hưởng lớn đến lối sống, phong tục, tập quán của người Mường, nguy cơ mai một văn hóa Mường, các địa phương đã tuyên truyền, vận động Nhân dân giữ nếp nhà sàn Mường gắn với phát triển loại hình du lịch cộng đồng. Tiêu biểu như bản Giang Mỗ (xã Bình Thanh, huyện Cao Phong), xóm Lũy Ải (xã Phong Phú, huyện Tân Lạc), xã Vân Sơn (huyện Tân Lạc)…Những bản làng còn giữ được nếp nhà sàn đang là điểm đến hấp dẫn của du khách khi muốn tìm hiểu, khám phá văn hóa Mường Hòa Bình.