Theo thống kê đến năm 2016, tổng đàn vật nuôi của tỉnh có 6,6 triệu con, tăng 2 triệu con so với năm 2015. Sản lượng thịt hơi xuất chuồng đạt 43.900 tấn, tăng 2.900 tấn, sản lượng trứng đạt 37,5 triệu quả, tăng 1,9 triệu quả so với cùng kỳ. Chăn nuôi phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa đã hình thành các vùng chăn nuôi tập trung như vùng chăn nuôi lợn, gia cầm cung cấp cho thị trường lượng sản phẩm lớn góp phần cải thiện đời sống nông hộ khu vực nông thôn. Tuy nhiên, tình trạng chăn nuôi thiếu định hướng, đầu tư ồ ạt nhưng lại thiếu tìm hiểu, nghiên cứu kỹ thông tin thị trường đã đẩy nhiều nông hộ vào tình cảnh làm ăn thua lỗ, kiệt quệ, không còn khả năng đầu tư tái đàn.

Kể từ năm 2010 đến nay, huyện Lạc Thủy đẩy mạnh phát triển đàn gia cầm, chủ yếu là đàn gà bản địa. Tổng đàn gia cầm toàn huyện hiện nay khoảng 500.000 con, phương thức nuôi thả đồi là phổ biến. Với đặc điểm của giống gà quý mang thương hiệu gà Hòa Bình, hộ dân các xã thay vì tăng quy mô ồ ạt đã duy trì số lượng đàn và đầu tư vào chất lượng thương phẩm để giữ uy tín trên thị trường. Chính vì vậy, trong tình thế sản xuất chăn nuôi lao đao về giá và đầu ra sản phẩm, gà Lạc Thủy vẫn có mức giá và thị trường tiêu thụ ổn định. Đồng chí Ngọ Đình Tâm, Trưởng phòng NN & PTNT huyện cho biết: Dịp Tết Nguyên đán là thời điểm giá lợn hơi giảm sâu, giá gà đồi xuất bán vẫn tương đương với cùng kỳ năm trước (trên, dưới 100.000 đồng/kg). Mức giá sau đó tiếp tục duy trì từ 70.000 - 80.000 đồng/kg cho đến hiện tại.

Tại một số huyện vùng cao như Tân Lạc, Lạc Sơn, Mai Châu, Đà Bắc, chăn nuôi lợn bản địa cũng đang là hướng đi được nhiều nông hộ chọn lựa trong phát triển chăn nuôi. Thống kê đến nay, toàn tỉnh có trên 30.000 con, nhiều nhất ở các xã Cao Sơn, Toàn Sơn, Mường Chiềng, Tân Minh, Đoàn Kết của huyện Đà Bắc với tổng đàn ước chiếm 50% đàn lợn bản địa cả tỉnh. Nhiều giải pháp để nhân rộng, khuyến khích phát triển chăn nuôi lợn bản địa đã được ngành chuyên môn và các tổ chức, nhà tài trợ trong nước, quốc tế quan tâm, hỗ trợ. Cụ thể như tuyên truyền, vận động hộ dân thay đổi tập quán, phương thức chăn nuôi, hỗ trợ nguồn giống, tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật… Đến nay, hầu hết các hộ chăn nuôi lợn bản địa đã từ bỏ thói quen nuôi thả rông, chuyển sang nuôi bán chăn thả có sự quản lý tại chuồng trại giúp việc chăm sóc tốt hơn, kiểm soát được các loại dịch bệnh gây tổn hại đến tổng đàn. Đặc biệt, cũng tại thời điểm đầu ra sản phẩm lợn hơi bế tắc, giá lợn giảm xuống tới mức kỷ lục, lợn bản địa chăn nuôi dân dã không bị ảnh hưởng gì, sản xuất đến đâu tiêu thụ hết đến đó, mức giá đảm bảo có lãi.

Đồng chí Trần Tiến Trường, Phó Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh cho biết: Tỉnh ta xác định 5 vật nuôi chủ lực gồm lợn, gà, trâu, bò và dê. Trong tình hình thị trường có những biến động, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng về chất lượng sản phẩm, ngành chăn nuôi của tỉnh được định hướng không tăng quy mô đàn, nhất là đối với đàn lợn. Hiện nay, việc chăn nuôi ồ ạt, cụ thể là chăn nuôi có sử dụng thức ăn công nghiệp đã gây ra sự mất cân đối giữa cung và cầu. Để ổn định, đảm bảo phát triển chăn nuôi bền vững, việc chăn nuôi phải được nông hộ quan tâm đa dạng về phương thức, tận dụng các loại thức ăn sẵn có gắn với chăn nuôi truyền thống, chăn nuôi hữu cơ nhằm giảm chi phí thức ăn, đồng thời giảm giá thành sản xuất. Chăn nuôi các con giống đặc sản, giống vật nuôi có tiềm năng, lợi thế của địa phương như gà Lạc Thủy, gà Lạc Sơn, gà Mông thả vườn, đồi, lợn bản địa, lợn rừng lai, dê núi Yên Thủy, Lạc Thủy và trâu, bò là cách đa dạng hóa sản phẩm để tránh rủi ro.

                                                                                        Bùi Minh