Tết đã cận kề mà bà con trồng mía ở xã Lỗ Sơn (Tân Lạc) vẫn mòn mỏi chờ Công ty CP mía đường Hòa Bình đến thu mua. (ảnh chụp tại xóm Đá 1).
Theo đồng chí Bùi Văn Phong, Phó Chủ tịch UBND xã Lỗ Sơn: từ khi Công ty CP mía đường Hòa Bình được thành lập, cây mía trắng đã trở thành một trong những cây trồng chủ lực trong chuyển đổi cơ cấu kinh tế ở xã Lỗ Sơn. Những khu ruộng không đảm bảo về nguồn nước tưới đều được bà con chuyển sang trồng mía. Có thời điểm diện tích trồng mía của xã lên tới 150 ha. Thế nhưng, những năm gần đây, giá mía lên xuống thất thường, việc thu mua lại chậm trễ nên người trồng mía lúc nào cũng như ngồi trên đống lửa.
"Vụ này, diện tích trồng mía của xã có 95 ha, sụt giảm so với những năm trước đây. Nếu theo chu kỳ phát triển của cây mía thì Công ty mía đường phải thu mua xong vào tháng 12 vì lúc đó cây mía đạt đến độ chín nhất. Thế nhưng, mặc dù năm nay là năm nhuận (13 tháng) nhưng đến nay, Công ty mới chỉ thu mua lác đác vài xe, nhiều vườn mía của bà con đã trổ cờ nên năng suất sụt giảm đáng kể. Thời điểm này của năm ngoái đã thu được khoảng 70% diện tích rồi. Với tình hình thu mua như vậy, người trồng mía đang hết sức hoang mang”, đồng chí Phó Chủ tịch UBND xã chia sẻ.
úi, Đá 1, Đá 2, Tân Sơn, Cúng và Tân Vượng là những xóm trồng nhiều mía nhất ở xã Lỗ Sơn. Trong đó, xóm Đá 1 có diện tích trồng mía khá lớn với 17 ha. Tuy nhiên, so với những năm trước thì diện tích này đã giảm 2 ha. Đồng chí Bùi Văn Sản, Bí thư chi bộ xóm cho biết: Đá 1 có 86 hộ, 70 hộ duy trì trồng mía trong nhiều năm qua. Do nguồn nước tưới tiêu rất hạn chế nên bà con đã chuyển sang trồng mía. Trước đây, khi Công ty mía đường thu mua theo đúng cam kết trong hợp đồng thì hiệu quả kinh tế rất thiết thực. Tuy nhiên, 3 – 4 năm trở lại đây, đầu ra của cây mía bấp bênh, việc thu mua mía diễn ra chậm. Vụ năm ngoái phải sau Tết chừng 20 ngày, Công ty mới thu mua hết mía cho bà con. Việc thu mua chậm sẽ làm giảm năng suất, trữ lượng đường trong mía cũng giảm. Năm ngoái, giá mía được tính theo trữ lượng đường nhưng càng thu muộn thì mía trổ cờ, xốp hết trong lõi nên người nông dân phải chịu thiệt hại lớn.
Còn vụ mùa năm nay, theo chia sẻ của bà con, với lý do Công ty đang sửa chữa máy nên đến nay mới có khoảng 1/10 diện tích mía ở xóm Đá 1 được thu mua.
Gia đình ông Bùi Văn Cơ, xóm Đá 1 đã duy trì trồng mía suốt nhiều năm qua. Mặc dù còn mong muốn gắn bó với cây mía nhưng ông Cơ cũng phải ngao ngán: "Mình trồng mía nên thu nhập chỉ biết trông vào cây mía thôi. Hai vụ gần đây, Công ty đều thu mua chậm, điều này ảnh hưởng lớn đến thu nhập cũng như mùa vụ của chúng tôi. Tết đã cận kề rồi nên rất mong Công ty nhanh chóng thu mua để bà con có tiền trang trải”.
Đó cũng là tâm tư, nguyện vọng của chính quyền và người nông dân trồng mía ở Lỗ Sơn. "Với đầu ra bấp bênh như vậy, quả thực, bà con không còn mặn mà với cây mía. Chúng tôi rất mong muốn Đảng, Nhà nước quan tâm, định hướng những mô hình kinh tế phù hợp, đem lại hiệu quả kinh tế cao để chuyển đổi”, đồng chí Bùi Văn Sản, Bí thư chi bộ xóm Đá 1 bày tỏ.
Theo đồng chí Bùi Văn Phong, Phó Chủ tịch UBND xã Lỗ Sơn cho biết: Hiện nay đã có một số doanh nghiệp đặt vấn đề với xã về phát triển mô hình trồng dưa bao tử và trồng ngô làm thức ăn cho gia súc. Với tình hình phát triển của cây mía như hiện nay, đây sẽ là một trong những hướng đi mà xã có thể lựa chọn để khai thác tiềm năng, lợi thế, nâng cao thu nhập cho người dân, từng bước xóa đói, giảm nghèo.
Viết Đào