(HBĐT) - Dù mới triển khai Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm” (Chương trình OCOP), thế nhưng qua một năm thực hiện, đến nay tỉnh ta đã có 24 sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP và gắn sao, trong đó có 8 sản phẩm 4 sao và 16 sản phẩm 3 sao. Đây là những đặc sản, sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu của tỉnh Hòa Bình. Mục tiêu đến năm 2020, toàn tỉnh sẽ có trên 50 sản phẩm OCOP được gắn sao. Việc xếp hạng, gắn sao cho các loại nông sản "đặc sản" của địa phương đang mở ra nhiều cơ hội hơn để các loại nông sản có chất lượng vươn ra thị trường rộng lớn hơn.

Gà Lạc Thủy là giống gà bản địa, chất lượng thịt thơm ngon, cho hiệu quả kinh tế cao đã được cấp chứng nhận nhãn hiệu. Nhằm giúp thương hiệu gà ri Lạc Thủy cạnh tranh cao hơn so với các loại gia cầm trên thị trường, HTX gà Lạc Thủy có địa chỉ tại xã An Bình áp dụng mô hình liên kết theo chuỗi giá trị, bán giống và thức ăn chăn nuôi cho các hộ vệ tinh, đồng thời hỗ trợ bao tiêu sản phẩm với gần 20 hộ tham gia vào chuỗi liên kết. Sản phẩm gà thịt của HTX đóng túi hút chân không đã có mặt tại các siêu thị ở Hà Nội, sản lượng bán ra của HTX là 30.000 con/tháng được người tiêu dùng tin tưởng lựa chọn. Sản phẩm gà tươi nguyên con của HTX chăn nuôi gà Lạc Thủy được xếp hạng OCOP 4 sao cấp tỉnh.

Từ năm 2013, Công ty TNHH xây dựng và dịch vụ Cường Thịnh đi tiên phong trong việc nuôi cá lồng theo tiêu chuẩn VietGAP tại Hòa Bình. Đến nay, cơ sở đã phát triển được 250 lồng gồm cá giống và cá trưởng thành, có khả năng sản xuất ra hàng ngàn tấn cá/năm. Trong đó có các loại cá đặc sản có giá trị kinh tế cao như: lăng, dầm xanh, ngạnh, nheo, trắm đen và các loại cá thương phẩm như rô phi, diêu hồng, chép. Theo mô hình này, con giống được lựa chọn đều là giống thuần chủng, được nuôi thả hoàn toàn trong môi trường nước sạch tại lòng hồ sông Đà. Nguồn thức ăn chủ yếu là các loại cá tép, rong rêu được thu mua lại của ngư dân đánh bắt, đảm bảo các quy trình chăm sóc theo tiêu chuẩn, khai thác đúng tuổi thương phẩm, không sử dụng thuốc kháng sinh, hóa chất độc hại làm ảnh hưởng đến chất lượng cá. Bên cạnh việc trực tiếp sản xuất, Công ty còn liên kết hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm với bà con, các hộ nuôi cá thuộc khu vực lòng hồ và đặc biệt bao tiêu đầu ra cho sản phẩm. Hiện nay, ngoài cung cấp sản phẩm cá đảm bảo ATTP cho thị trường Hòa Bình, chuỗi giá trị cá lồng vùng hồ ATTP đã hình thành hệ thống cửa hàng giới thiệu và cung ứng tại Thủ đô Hà Nội như: gian hàng cung ứng thực phẩm sạch tại địa chỉ 489, đường Hoàng Quốc Việt - Cầu Giấy; bày bán tại nhiều siêu thị lớn như hệ thống siêu thị Big C, chuỗi siêu thị Vinmart… Sản phẩm cá được nhiều khách hàng tin tưởng và lựa chọn thường xuyên cho bữa ăn hàng ngày nhờ chất lượng đảm bảo, có gắn tem truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Sản phẩm cá lăng đen sông Đà fillel và cá rô phi sông Đà fillel đóng túi hút chân không của Công ty được xếp hạng sản phẩm OCOP 4 sao càng tạo thêm niềm tin cho người tiêu dùng.

Để nâng tầm giá trị cam Cao Phong, HTX Hà Phong, xã Bắc Phong (Cao Phong) đã triển khai mô hình "Cam hữu cơ theo chuỗi sản xuất và chế biến ra các sản phẩm từ quả cam tươi”. Đến nay, không chỉ cam quả ăn tươi mà các sản phẩm sau chế biến ngày càng được khách hàng trong, ngoài tỉnh đón nhận.  HTX Hà Phong tập trung sản xuất theo quy trình VietGAP, hướng tới sản xuất cam hữu cơ. Tất cả các công đoạn từ chăm sóc đến thu hoạch đều tuân thủ kỹ thuật nghiêm ngặt, sản phẩm trước khi được vận chuyển tới nơi tiêu thụ được kiểm tra trọng lượng và quy cách. Hiện, tổng diện tích sản xuất của HTX mở rộng lên 300 ha, trong đó, 100% diện tích cam thời kỳ kinh doanh đã được chứng nhận tiêu chuẩn VietGAP. Từ trái cam tươi, HTX Hà Phong đã khảo sát, nghiên cứu và quyết định chế biến đưa ra thị trường chuỗi các sản phẩm chế biến từ cam gồm 8 loại: nước cốt cam, mứt cam, nước cam tươi lên men, tinh dầu cam, mứt vỏ cam, rượu cam, rượu men cam được sản xuất dựa trên dây chuyền công nghệ hiện đại, khép kín, khử trùng cao đã được người tiêu dùng đánh giá cao về nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Đặc biệt 2 sản phẩm cam quà tặng cao cấp và nước cam tươi lên men được xếp hạng sản phẩm OCOP 4 sao năm 2019 cấp tỉnh.

Từ bao đời nay, người Thái Mai Châu có nghề trồng bông kéo sợi, trồng dâu nuôi tằm, dệt vải. Sản phẩm thổ cẩm ngoài giá trị sử dụng còn mang giá trị văn hóa sâu sắc. Người phụ nữ trong gia đình lo việc dệt vải, không chỉ thể hiện sự phân công lao động mà còn gửi gắm tình yêu thương của họ tới những người trong gia đình. Bên cạnh những sản phẩm truyền thống như khăn, mặt chăn, trang phục...họ còn sáng tạo nhiều sản phẩm mới đẹp, có tính ứng dụng cao, sáng tạo và bắt mắt như các loại túi, ví, gối...Tại bản Lác, đã hình thành nhiều gian hàng thổ cẩm. Du khách không những được chiêm ngưỡng những sản phẩm được tạo ra từ bàn tay khéo léo của người phụ nữ mà còn được trực tiếp trải nghiệm, tham gia vào quá trình sản xuất thổ cẩm. Nhằm phát huy những giá trị văn hóa của người dân tộc Thái, gìn giữ và phát triển nghề dệt thổ cẩm truyền thống, HTX dệt thổ cẩm và dịch vụ Chiềng Châu được thành lập, thu hút nhiều chị em tham gia với sản phẩm là những bộ trang phục, đồ trang trí, phụ kiện được làm từ thổ cẩm. HTX đã và đang tạo nguồn thu nhập ổn định cho nhiều lao động, góp phần phát triển KT-XH địa phương. Sản phẩm thổ cẩm dệt tay độc đáo của HTX đã được xếp hạng sản phẩm OCOP 4 sao cấp tỉnh.

Ngoài ra, còn có 2 sản phẩm được xếp hạng 4 sao cấp tỉnh thuộc nhóm đồ uống và thảo dược là chè shan tuyết Pà Cò của Công ty TNHH SX&KD giống cây trồng Phương Huyền và trà sachi của Công ty cổ phần Inca Việt Nam.

Từ khi được gắn sao bảo chứng sản phẩm nông sản của tỉnh, các sản phẩm của các HTX được tiêu thụ mạnh hơn. Nông dân vì thế cũng phấn khởi, không còn lo chuyện được mùa mất giá. Đến năm 2020, mục tiêu của tỉnh sẽ tiêu chuẩn hóa ít nhất 25% sản phẩm nông nghiệp hiện có của các địa phương (khoảng 50 sản phẩm); triển khai thực hiện từ 10-15 làng, bản văn hóa du lịch. Tập trung đa dạng hóa, chế biến sâu các sản phẩm theo chuỗi giá trị, hoàn thiện tổ chức sản xuất theo hướng liên kết giữa hộ sản xuất với HTX và doanh nghiệp. Củng cố, kiện toàn khoảng 50 tổ chức kinh tế và phát triển mới ít nhất 10 tổ chức kinh tế tham gia Chương trình OCOP. Thực hiện xúc tiến thương mại phục vụ Chương trình OCOP; triển khai xây dựng hệ thống trung tâm, cửa hàng quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP ở các địa phương có điều kiện tốt về giao thương và du lịch... Để thực hiện mục tiêu này, tỉnh sẽ tăng cường tập huấn và đào tạo nâng cao trình độ quản lý, năng lực sản xuất cho các chủ thể, cũng như cán bộ làm OCOP các cấp; tổ chức các đoàn tham quan học tập kinh nghiệm trong và ngoài nước, nhằm vận dụng cho phù hợp với tình hình thực tiễn. Ngoài ra, tập trung phát triển sản phẩm OCOP theo hướng gia tăng giá trị, đáp ứng tiêu chuẩn và nhu cầu thị trường; công bố tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm; kiểm nghiệm các chỉ tiêu an toàn vệ sinh thực phẩm; thiết kế bao bì, nhãn mác; xây dựng câu chuyện sản phẩm; tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm; mã số, mã vạch; nhãn hiệu hàng hoá...Các sản phẩm sau khi đã được gắn sao sẽ được hỗ trợ kinh phí để hoàn thiện sản phẩm như bao bì, mẫu mã, quảng bá, mở rộng thị trường tiêu thụ, dán tem truy xuất nguồn gốc… 

Đồng chí Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết: Mục đích cuối cùng nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng sản phẩm OCOP, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc tiêu thụ sản phẩm, tăng thu nhập cho nông dân. Sản phẩm càng nhiều sao, chất lượng càng đảm bảo. Căn cứ vào các sao gắn trên sản phẩm nông nghiệp, người tiêu dùng yên tâm hơn khi mua hàng Việc bình chọn và xếp hạng, gắn sao như thế này có ý nghĩa quan trọng, qua đó đánh giá được giá trị của sản phẩm cả về nội dung và hình thức. Khi đã được xếp hạng, gắn sao thì các sản phẩm được in lên bao bì logo công nhận sản phẩm OCOP. Đây là cách để người tiêu dùng nhận diện thương hiệu, sản phẩm nông nghiệp đạt chuẩn chất lượng”.