Nếu tổ chức tốt sản xuất và thu mua, sẽ hạn chế thiệt hại cho người nông dân trồng mía nguyên liệu. ảnh: Nông dân xã Hào Lý (Đà Bắc) ngóng chờ thu mua mía.
(HBĐT) - Sản xuất, chế biến, tiêu thụ là quy trình khép kín góp phần tạo hiệu quả bền vững ở các ngành nghề, lĩnh vực. Xem nhẹ bất kỳ khâu nào hoặc kết nối các khâu không đồng bộ thì hiệu quả bấp bênh, không ổn định. Câu chuyện nông sản thường xuyên đối mặt với vấn đề khó khăn trong tiêu thụ diễn ra trong nhiều năm qua. Gần đây nhất là giá mía tím sụt giảm thấp kỷ lục, có thời điểm chỉ còn 2.500 - 3.000 đồng/ cây, thậm chí có nơi chỉ 1.500 - 2.000 đồng (giảm từ 1.000 - 2.000 đồng/cây các năm trước. Thế nhưng cây mía tím vẫn khó tiêu thụ.
Trong khi đó, giá đến tay người tiêu dùng khoảng 10.000 đồng/cây. Ngoài những nguyên nhân khách quan của thị trường thì một trong những nguyên nhân đến nay ai cũng phải thừa nhận là: Từ lâu nay, ở các địa phương, người dân chỉ chú trọng tới sản xuất mà chưa quan tâm hoặc không quan tâm đến tiêu thụ và thực hiện các giải pháp để tiêu thụ nông sản. Tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp chủ yếu do thương lái và trong tay thương lái. Đối với cây mía nguyên liệu (mía đường), việc tổ chức sản xuất, thu mua thời gian qua cũng bộc lộ bất cập mà đáng lý ra có thể khắc phục tốt hơn. Mía đường đầu ra do Công ty mía đường thu mua. Công ty ký hợp đồng trực tiếp với người nông dân. Nhưng việc tổ chức thu mua qua hàng trăm hộ dân ký hợp đồng với các chủ mía lại không kịp thời, gây thiệt hại cho người nông dân. Tới đây, khi Công ty mía đường quy hoạch vùng nguyên liệu khoảng 4.000 ha, tập trung ở các huyện gần nhà máy là Lạc Sơn, Tân Lạc và Yên Thủy. Các hưyện xây dựng được cánh đồng lớn tiện cho đầu tư, thâm canh, tổ chức ký kết hợp đồng sản xuất, thu mua mía thông qua các HTX; thực hiện lộ trình, kế hoạch thu mua khoa học, hợp lý có lẽ lợi ích của người dân trồng mía sẽ được bảo đảm hơn. Hiện tại, giá mía trắng ép nước đang lên cao ở mức 4000-5000 đồng/cây. Trong khi đó mía tím vừa chật vật ở mức 1.500 2.500 cây/cây. Nếu không định hướng, khuyến cáo cho nông dân chắc chắn người dân sẽ ồ ạt trồng mía trắng. Điều này có thể khiến thị trường khó hấp thụ và là cơ hội cho tư thương ép giá mía.
Thời gian qua, nhiều nông sản của tỉnh như su su, bí xanh, dưa hấucũng nằm trong tình trạng bấp bênh, khó tiêu thụ. Một nguyên nhân được đưa ra là người dân chỉ chú ý tới sản xuất, khâu tiêu thụ ít được chú ít, hoặc chú ý nhưng chưa có giải pháp hiệu quả để tiêu thụ sản phẩm. Trong khi đó trên địa bàn tỉnh đã có một số tổ chức, cá nhân đã thành công khi làm thị trường trước rồi tổ chức sản xuất theo công nghệ sạch đã mang lại hiệu quả cao và bền vững, hứa hẹn xu thế phát triển tốt. Chẳng hạn như một số mô hình chăn nuôi quy mô trang trại, sản xuất rau, cà chua đủ tiêu chuẩn thâm nhập vào các thị trương khó tính ở Lương SơnNhiều lần đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Dũng đã đề cập tới tình trạng cắt khúc giữa sản xuất và tiêu thụ không gắn kết dẫn đến hiệu quả sản xuất rất thấp và có nhiều rủi ro. Nhằm khắc phục tình trạng này, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu ngành chức năng và chính quyền địa phương quy hoạch vùng sản xuất, quản lý tốt quy hoạch gắn với thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp trong lĩnh vực trồng trọt. Trong đó, đối với sản xuất phải thay đổi tư duy, cách thức tổ chức sản xuất, áp dụng KH-KT theo hướng tập trung vào các sản phẩm chủ lực, đồng bộ các khâu kỹ thuật trên cánh đồng lớn, tăng cường đầu tư thâm canh, thực hiện các quy định về môi trường trong sử dụng phân bón, hóa chất và xử lý chất thải, sản xuất sản phẩm có chất lượng và sạch.
LC