Tuy nhiên, đến nay, nhiều người vẫn hiểu chưa hết về 2 khái niệm này. Nhân kỷ niệm 85 năm Thế giới công nhận thuật ngữ nền "Văn hóa Hòa Bình” cổ đại, chúng tôi muốn cùng các quý độc giả làm rõ nhiều nội dung về "Văn hóa Hòa Bình”. Trước tiên chúng ta đi vào khái niệm của 2 thuật ngữ này và những đóng góp của nhà nữ khảo cổ học người Pháp Maderleine Colani cho nền "Văn hóa Hòa Bình” cổ đại.

Văn hóa Hòa Bình đương đại: Là một nền văn hóa các dân tộc của tỉnh Hòa Bình với các dân tộc anh em cùng sinh sống trên mảnh đất này cách đây hàng ngàn năm kéo dài đến ngày nay. Trong quá trình cùng cộng cư sinh sống, các dân tộc đã để lại muôn vàn loại hình văn hóa đa dạng, đa sắc màu, từ lời ăn, tiếng nói, ngôn ngữ, nhà ở, trang phục, ma chay, cưới xin, phong tục tập quán, cùng các loại hình văn hoá khác… Để phân biệt, chúng tôi gọi "Văn hóa Hòa Bình” theo nghĩa này là Văn hóa Hòa Bình đương đại.

Nền "Văn hóa Hòa Bình” tiền sử: Là nền văn hóa cổ đại thuộc thời kỳ đồ đá, ở trong giai đoạn chuyển tiếp từ đồ đá cũ sang đồ đá mới, kéo dài từ 30.000 năm đến trên 7.500 năm cách ngày nay (phổ biến từ 18.000 - 7.500 năm cách ngày nay).

Thám sát hang Khụ Khênh, xã Văn Sơn, huyện Lạc Sơn.