Bộ đội trong chiến dịch Điện Biên Phủ.
Ngả lưng trên chiếc giường kê tạm trong hầm chỉ huy cũ của địch, ông Giáp suy nghĩ nhiều về câu Cụ Hồ viết trong thư: Thắng lợi tuy lớn nhưng mới là bắt đầu. Ông Cụ đã thấy trước và đã khẳng định: Chặng đường đấu tranh trước mắt còn dài. Mấy chục năm sau, nhớ lại, Võ Nguyên Giáp viết: Những lời như vậy chỉ có được ở Chủ tịch Hồ Chí Minh.
NXB Chính trị Quốc gia vừa cho ra mắt cuốn sách "Võ Nguyên Giáp danh tướng thời đại Hồ Chí Minh" của tác giả Đại tá Trần Trọng Trung. Với tư cách là một nhà nghiên cứu am tường lịch sử chiến tranh cách mạng và người trong cuộc, tác giả trình bày quá trình Đại tướng - Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ chỉ huy toàn quân đánh thắng đội quân xâm lược nhà nghề của thực dân Pháp. Nhân kỷ niệm 56 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, Báo CAND xin trích đăng một phần chương IX của cuốn sách trên với tên gọi "Chọn thời cơ dứt điểm". Đoạn trích cho thấy tâm trạng của vị Đại tướng trên chiến trận sau khi ta bắt sống được tướng Đờ Caxtơri, điều mà lâu nay báo chí ít đề cập. (Tít bài do Báo CAND đặt).
Sau những phút chờ đợi kéo dài, điện thoại đổ chuông và Chỉ huy trưởng trực tiếp nghe Đại đoàn trưởng Lê Trọng Tấn báo cáo. Ông Giáp thở phào nhẹ nhõm khi được ông Tấn khẳng định là quân ta đã bắt được tướng Đờ Caxtơri cùng với cơ quan chỉ huy tập đoàn cứ điểm. Tất cả đang đứng trước mặt ông Tấn. Viên tướng còn mang theo cả gậy chỉ huy và chiếc mũ đỏ (…)
Chỉ huy trưởng sang chính thức báo tin và chia vui với Trưởng đoàn Vi Quốc Thanh và các cố vấn Trung Quốc rồi trở về căn lán riêng. Lại thêm một đêm ông Giáp mất ngủ, không phải với nỗi lo về cách đánh như đêm 25/1, hơn ba tháng trước, mà không ngủ được vì suy nghĩ về những gì vừa diễn ra 56 ngày qua. Biết bao đồng chí đồng đội đã ngã xuống để có giờ phút lịch sử này, để tạo được tư thế chiến thắng cho ông Phạm Văn Đồng và Đoàn ta bước vào Hội nghị Giơnevơ ngày mai. Âm mưu của bè lũ đế quốc và bọn phản động quốc tế - nhất là của đế quốc Mỹ - còn rất thâm độc, thua keo này, chúng sẽ bày keo khác. Sau Điện Biên Phủ, hướng tiến công sắp tới sẽ là chiến trường nào, Thượng Lào hay đồng bằng sông Hồng? Quân thù đã cầy xới cánh đồng Mường Thanh hàng nửa năm nay, phải nhanh chóng thu dọn và tẩy uế chiến trường, trả lại màu xanh cho đồng ruộng.
Nửa đêm, ông Thái sang lán ông Giáp. Từ Phân khu
Cũng ngay trong đêm 7/5, bản thông báo đặc biệt được thảo xong và thông qua, báo cáo với đồng bào cả nước: Đúng 22h ngày 7/5, quân ta đã tiêu diệt toàn bộ quân địch ở Điện Biên Phủ. Chiến dịch Điện Biên Phủ vĩ đại đã thu được toàn thắng.
Ta đã báo cho phía Pháp được đưa máy bay đến nhận thương binh nặng, nên lần đầu tiên vắng bóng máy bay chiến đấu bay trên không phận Điện Biên. Sau những ngày mưa kéo dài, sáng ngày 9 bầu trời Mường Thanh trong vắt, thanh bình. Đại tướng Võ Nguyên Giáp tranh thủ đi thị sát chiến trường. Ông đặc biệt quan tâm đến cách bố trí khác nhau của địch trong các cứ điểm và rút ra những nhận xét về cách đánh của các đơn vị, nhất là những nguyên nhân dẫn đến thương vong của bộ đội.
Đến xem vị trí Him Lam, cửa ngõ Đông Bắc tập đoàn cứ điểm, Đại tướng nhớ lại cứ điểm Pheo trong Chiến dịch Hòa Bình năm xưa. Nhớ lại lời viên sĩ quan tù binh Giắccơ trước ngày mở màn chiến dịch. Không phải y hoàn toàn không có lý khi coi Him Lam là một mục tiêu bất khả xâm phạm và khuyên ta "đừng đụng đến Béatrice". Địch đã chọn một địa thế rất lợi hại gồm ba quả đồi, tạo thành thế kiềng ba chân để tổ chức phòng ngự. Đại tướng trực tiếp xem một ụ súng. Khẩu trọng liên có lắp kính hồng ngoại để phát hiện đối phương ban đêm, có thể kiểm soát được cả một vùng rất rộng, đúng là một hỏa điểm lợi hại. Ông sớm nhận thấy các chiến hào ở trận địa xuất phát xung phong của ta đều nông, không đủ tiêu chuẩn quy định. Đó cũng chính là một nguyên nhân khiến bộ đội 209 thêm thương vong.
Đứng bên chiến hào nơi trận đánh đầu tiên diễn ra đã gần hai tháng, Chỉ huy trưởng bỗng nhớ lại bức thư đề ngày 21/3 gửi Bộ Chỉ huy Đại đoàn 312, chỉ rõ khuyết điểm của cán bộ không trực tiếp kiểm tra việc xây dựng trận địa xuất phát xung phong.
Từ Him Lam, xe đưa Đại tướng cùng mấy cán bộ tùy tùng theo đường số 41 tiến xuống Mường Thanh, cánh đồng phẳng lặng trải dài đến chân dãy núi phía
Xe rời đường số 41 về phía bờ sông Nậm Rốm. Chỉ huy trưởng cho dừng xe. Bờ sông này là nơi Đại đội dũng sĩ 243 của Hà Văn Nọa đã từ hướng Đông, như một mũi khoan xoáy vào tung thâm tập đoàn cứ điểm, tiêu diệt nhiều sinh lực địch, làm rối loạn khu vực phòng ngự của chúng giữa đường số 41 và tả ngạn sông Nậm Rốm, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Khi binh lực chỉ còn chừng hơn một tiểu đội, anh em vẫn đánh lui mấy đợt phản kích của địch với binh lực đông hơn gấp nhiều lần. Hà Văn Nọa và gần như cả đại đội đã hy sinh anh dũng sau khi bắn đến viên đạn cuối cùng.
Qua cầu Mường Thanh, theo sự hướng dẫn của Đại đoàn phó 308 Cao Văn Khánh, Đại tướng cùng đoàn cán bộ vào xem hầm chỉ huy của Tướng Đờ Caxtơri nằm giữa cánh đồng, nổi bật lên bởi những thanh sắt uốn cong và rất nhiều bao tải cát. Chính nơi đây, Đờ Caxtơri đã nhận được những lời khen ngợi khá ồn ào của nhiều nhân vật cỡ chóp bu Pháp - Mỹ về tính bền vững của tập đoàn cứ điểm. Và cũng chính nơi đây (như sau này ký giả nước ngoài tiết lộ), viên tướng chỉ huy tập đoàn cứ điểm còn đủ thời gian "chỉnh đốn trang phục" khá tươm tất để ra nói với những chiến sĩ đầu tiên của Đại đoàn 312 khi các anh tiến vào cửa hầm: Xin đừng bắn tôi!
Chỉ huy trưởng và đoàn tùy tùng phải chờ bộ đội dọn một lối đi an toàn giữa những bãi mìn mới lên được đồi A1. Trên đường lên đồi, một cán bộ chỉ cho ông biết đâu là đường hào tiếp viện của địch đã gây tổn thất cho 102 khi vào thay phiên 174 và ông Giáp cũng dễ dàng nhận ra đường hào cắt rời A1 với A3 mà ông chỉ thị phải vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành trước khi 174 nổ súng đợt 3. Trèo lên đỉnh A1, phóng tầm mắt về hướng Tây, Chỉ huy trưởng thấy hiện ra bức tranh toàn cảnh của một chiến trường ác liệt vừa im tiếng súng. Từ đây, có thể xác định được từng lô cốt, từng ụ súng trong Phân khu Trung tâm. Kẻ địch đã có lý khi coi A1 là "chìa khóa", là "lá chắn" của tập đoàn cứ điểm.
Anh em hướng dẫn Chỉ huy trưởng lên phía cái hầm ngầm dưới ụ đất cao, "thần hộ mệnh" của A1. Khối thuốc nổ đã để lại một cái hố hình phễu trên mặt đồi, mở ra một đường để bộ đội tiến lên dứt điểm mục tiêu lợi hại cuối cùng này. Đúng như bà con địa phương cho biết, đây vốn là một cái hầm rượu cũ được cải tiến thành một hầm trú ẩn vững chắc, với một hỏa điểm rất lợi hại, được che chở bởi một khối gạch đá và ximăng kiên cố, với một lớp đất rất dày có thể chịu đựng được hỏa lực lựu pháo và súng cối. Điều đó lý giải vì sao khi quân ta xung phong lên, địch lại "biến mất" xuống các đường hào sâu chạy về phía sau, để cho pháo của chúng bắn thẳng lên đỉnh hầm, chặn bước tiến của quân ta. Mỗi một thước đất nơi đây đều mang dấu ấn của những trận chiến đấu vô cùng ác liệt. Hàng ngàn chiến sĩ và cán bộ ưu tú đã ngã xuống trên ngọn đồi đã đi vào lịch sử này.
Xe của Đại tướng quay trở về hầm Đờ Caxtơri sau khi ông cùng đoàn cán bộ đến chứng kiến cảnh tan hoang xơ xác của bản Long Nhai sau trận máy bay địch ném bom tàn sát hơn 400 đồng bào ta. Trời tối, ông Cao Văn Khánh đề nghị ông Giáp qua đêm ở trụ sở của Ban tiếp quản Điện Biên được đặt ngay trong hầm này. Đêm đó, Tổng Tư lệnh tự tay viết thư gửi các anh em thương bệnh binh Điện Biên Phủ, thư gửi đồng bào Khu Tây Bắc rồi nghe Ban Tổ chức báo cáo về công việc chuẩn bị lễ mừng chiến thắng.
Mọi nỗi mệt nhọc sau một ngày thị sát chiến trường dường như tan biến khi văn phòng báo cáo vừa nhận được thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Cụ khen ngợi bộ đội, dân công, thanh niên xung phong và đồng bào Tây Bắc đã chiến thắng vẻ vang ở Điện Biên Phủ và nhắc nhở toàn quân, toàn dân: Thắng lợi tuy lớn nhưng mới là bắt đầu. Cuối thư Cụ hứa sẽ khen thưởng những cán bộ, chiến sĩ, dân công, thanh niên xung phong và đồng bào địa phương có công trạng đặc biệt.
Ngả lưng trên chiếc giường kê tạm trong hầm chỉ huy cũ của địch, ông Giáp suy nghĩ nhiều về câu Cụ Hồ viết trong thư: Thắng lợi tuy lớn nhưng mới là bắt đầu. Ông Cụ đã thấy trước và đã khẳng định: Chặng đường đấu tranh trước mắt còn dài. Mấy chục năm sau, nhớ lại, Võ Nguyên Giáp viết: Những lời như vậy chỉ có được ở Chủ tịch Hồ Chí Minh
Theo Báo CAND
Phát triển bởi ICT GROUP.
