Các cựu học sinh trường Thanh niên Lao động XHCN hiện đang sinh sống tại xã Yên Mông (TP Hòa Bình) thăm quan các kỷ vật của Bác Hồ trưng bày tại khu di tích.
Khu nhà hiệu bộ xây theo phong cách nhà truyền thống với hướng nhìn thẳng ra sông Đà. Bên trong nhà hiệu bộ trưng bày nhiều hình ảnh, tư liệu, hiện vật quý, tái hiện sinh động lịch sử, hoạt động giảng dạy và học của trường; hình ảnh các đồng chí lãnh Đảng, Nhà Nước về thăm, dự lễ khai giảng, làm việc tại trường. Đặc biệt, xúc động hơn cả là những hình ảnh Bác Hồ về thăm trường cùng các kỷ vật Bác tặng như: bộ quần áo nâu sòng, chiếc mũ cối trắng. Ngay cạnh ban thờ chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh, cờ Tổ quốc là tóm tắt bài nói chuyện của Bác trong lần về thăm trường ngày 17/8/1962. Những kỷ vật quý giá nhưng hết sức giản dị, thân quen khiến cho ai đến thăm di tích cũng có cảm giác như Bác vẫn còn hiển hiện đâu đó.
Trường Thanh niên lao động XHCN Hòa Bình được thành lập ngày 1/4/1958 (tiền thân của trường PTDTNT THPT tỉnh ngày nay). Trường là sản phẩm của sự sáng tạo, đề xuất của Tỉnh Đoàn Thanh niên lúc bấy giờ với phương châm "vừa học, vừa làm”; gồm 4 chức năng: là một lớp học, một đội sản xuất, một chi đoàn thanh niên và một trung đội dân quân tự vệ. Đây là mô hình đào tạo mới, là dấu ấn đặc biệt trong lịch sử xây dựng, phát triển của ngành GD&ĐT tỉnh, thu hút đông đảo thanh niên các dân tộc trong tỉnh đến trường học tập, rèn luyện.
Ngày 17/8/1962, Đảng bộ, Nhân dân các dân tộc tỉnh Hòa Bình, cán bộ, giáo viên, học sinh nhà trường vô cùng vinh dự, tự hào được đón Bác Hồ về thăm. Người đã để lại bút tích tặng nhà trường "Fải: Học tập tốt, lao động tốt. Cố gắng mãi, tiến bộ mãi”. Lời dạy của Bác đã trở thành mục tiêu, nhiệm vụ phấn đấu không những của Trường Thanh niên lao động XHCN Hòa Bình, mà còn là mục tiêu phấn đấu của Đảng bộ, Nhân dân các dân tộc trong tỉnh.
Năm 2008, địa điểm Bác Hồ về thăm Trường Thanh niên lao động XHCN Hòa Bình được UBND tỉnh cấp Bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Để bảo tồn, phát huy giá trị của di tích, năm 2012, UBND TP Hòa Bình đã tu bổ, tôn tạo di tích trên khuôn viên rộng hơn 3.335 m2, gồm các hạng mục: nhà hiệu bộ, nhà ở giáo viên, bức phù điêu, bia đá nguyên khối khắc lời Bác dạy, hồ nước… Công trình được khánh thành trong dịp chào mừng kỷ niệm 55 năm ngày Bác Hồ về thăm Trường Thanh niên lao động XHCN Hòa Bình (17/8/1962 - 17/8/2017). Hiện nay, khu di tích không chỉ là nơi giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, mà còn là điểm thăm quan, nghiên cứu, tìm hiểu của người dân địa phương và du khách.
Hồng Ngọc
