Giảng viên trường Trung cấp Y tế Hoà Bình nói chuyện chuyên đề Xây dựng trường học không khói thuốc lá dành cho cán bộ, học sinh trong trường học tại xã Hang Kia (Mai Châu).
Theo thầy giáo Nguyễn Văn Nam, Hiệu trưởng trường TH&THCS A xã Đồng Tâm (Lạc Thuỷ): Hiện nay, tình trạng học sinh tiếp cận và sử dụng thuốc lá sớm, dẫn đến nghiện thuốc lá đang là vấn đề khá phổ biến. Trước thực trạng đó, nhà trường đã triển khai nhiều hoạt động truyền thông PCTHCTL cho giáo viên và học sinh để xây dựng trường học không có khói thuốc. Thực hiện Văn bản số 539/GD&ĐT, ngày 10/9/2020 của Phòng GD&ĐT Lạc Thủy về việc phối hợp tổ chức truyền thông về "PCTHCTL”, nhà trường đã phối hợp với Sở Y tế tổ chức buổi nói chuyện sức khỏe cho cán bộ, giáo viên và học sinh của trường. Qua buổi nói chuyện, mỗi giáo viên và học sinh nhà trường đã hiểu hơn về tác hại của thuốc lá, Luật PCTHCTL. Từ đó nâng cao ý thức, trách nhiệm trong PCTHCTL; thực hiện nghiêm túc việc không hút thuốc tại nơi làm việc, hướng tới xây dựng một môi trường xanh, sạch, không khói thuốc trong trường học.
Theo số liệu của Bộ Y tế, Việt Nam nằm trong 15 nước có số người hút thuốc lá cao nhất thế giới với khoảng 15,3 triệu người hút và 33 triệu người bị ảnh hưởng do hít khói thuốc thụ động. Hiện nay, do tình trạng hút thuốc lá trong cộng đồng chưa được kiểm soát hiệu quả nên không ít học sinh đã tiếp cận sớm với thuốc lá (trong đó có tiếp cận trực tiếp và tiếp cận thụ động), có thể dẫn đến nghiện thuốc lá. Khói thuốc lá gây ra khoảng 25 căn bệnh (chính), trong đó có nhiều bệnh lý nguy hiểm như: ung thư, bệnh tim mạch, hô hấp và ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản. Không chỉ người hút thuốc bị nguy hiểm mà người hút thuốc lá thụ động cũng chịu ảnh hưởng nặng nề không kém.
Dự án PCTHCTL do Bộ Y tế phối hợp Sở Y tế tổ chức nhằm nâng cao nhận thức về tác hại của thuốc lá và các quy định của Luật PCTHCTL cho người dân tỉnh Hòa Bình. Từ đó tăng cường việc thực thi nghiêm Luật PCTHCTL và triển khai mô hình môi trường không khói thuốc tại tỉnh. Đây là chương trình khó, hiện tại, một số tỉnh không thể triển khai, nhưng tỉnh Hoà Bình (Sở Y tế chủ trì) giao trường Trung cấp Y tế thực hiện linh hoạt, phối hợp thực hiện các chương trình lồng ghép... Các hoạt động cụ thể nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá, lợi ích của môi trường không khói thuốc, các quy định của Luật PCTHCTL và các văn bản hướng dẫn thực hiện; tăng cường việc thực hiện quy định về môi trường không khói thuốc, cai nghiện thuốc lá, cấm quảng cáo, khuyến mại và tài trợ của các công ty thuốc lá; tăng cường năng lực cho các cán bộ kiểm tra, công an thực hiện các quy định của Luật PCTHCTL.
Là người trực tiếp tham gia đợt truyền thông của dự án năm 2020, chị Nguyễn Thị Thu Huyền, giảng viên trường Trung cấp Y tế Hoà Bình cho biết: Năm 2020, dự án tập trung vào các hoạt động: Tập huấn cho giáo viên các trường về PCTHCTL để giảng dạy trong các buổi ngoại khóa tại trường; nói chuyện trực tiếp chuyên đề về Xây dựng "Cơ sở y tế không khói thuốc" tại các bệnh viện và Trung tâm y tế (TTYT) huyện cho bệnh nhân, người nhà bệnh nhân và cán bộ y tế; nói chuyện trực tiếp chuyên đề về xây dựng "Trường học không khói thuốc lá" tổ chức tại các trường học cho cán bộ, học sinh, sinh viên. Kết quả: Về tổ chức tập huấn cho giáo viên các trường về PCTHCTL để giảng dạy trong các buổi ngoại khóa tại trường đã tổ chức được 6 lớp tập huấn với tổng số 240 giáo viên tham gia. Về tổ chức nói chuyện trực tiếp chuyên đề về xây dựng "Cơ sở y tế không khói thuốc" tại các bệnh viện và TTYT huyện cho bệnh nhân, người nhà bệnh nhân và cán bộ y tế với 62 buổi, 3.100 người được tuyên truyền. Đặc biệt, hình thức tổ chức nói chuyện trực tiếp chuyên đề về xây dựng "Trường học không khói thuốc lá" tổ chức tại các trường học cho cán bộ, HS, SV được chú trọng. Bởi lứa tuổi HS, SV có nhiều thay đổi về tâm sinh lý, dễ bị lôi kéo, rủ rê tập hút thuốc lá, không có sự kiểm soát, nhắc nhở lâu dần sẽ hút thuốc và bị nghiện. Điều đó mang tới hệ lụy về sức khoẻ nói chung và SKSS nói riêng cho HS, SV. Thông qua các buổi tuyên truyền, bên cạnh việc làm thay đổi nhận thức sẽ xây dựng được một đội ngũ tuyên truyền viên là HS, SV. Trong năm, dự án đã tổ chức được 52 buổi nói chuyện trực tiếp với 10.400 người được truyền thông tại các trường THCS, THPT, trung tâm GDNN-GDTX, trường trung cấp, cao đẳng trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, dự án tổ chức 28 buổi nói chuyện trực tiếp chuyên đề về PCTHCTL tại UBND xã, phường, doanh nghiệp, công ty với 1.400 người được truyền thông; tổ chức 6 lớp tập huấn cho các cán bộ tham gia hoạt động về PCTHCTL tại TP Hoà Bình với 300 người tham gia; tổ chức 10 lớp tâp huấn cho cán bộ y tế triển khai cai nghiện thuốc lá tại cơ sở y tế và cộng đồng với 250 người tham gia.
Dự án PCTHCTL được triển khai từ tháng 8 - 12/2020, bên cạnh nội dung tuyên truyền về PCTHCTL, còn tổ chức các hoạt động tuyên truyền hỗ trợ về CSSKSS cho các đối tượng TN, vị thành niên, bạo lực học đường, xâm hại tình dục trẻ em. Cùng với đó là lồng ghép chương trình thiện nguyện "Một mùa đông yêu thương”, quà tặng là quần áo ấm, sách vở, học bổng cho các em học sinh tại xã Hang Kia (Mai Châu); xã Vân Sơn (Tân Lạc); Mường Chiềng (Đà Bắc) để hoạt động truyền thông thêm ý nghĩa.
Linh Trang