Sau nhiều năm thực hiện dự án "nạo vét”, hồ Đồng Hòa II, xã Mỵ Hòa (Kim Bôi) vẫn là những hố sâu nham nhở bùn đất lầy thụt do hoạt động khai thác vàng trái phép của các đối tượng lợi dụng việc thực hiện dự án gây ra.
Theo đề xuất của Công ty TNHH xây dựng Hợp Phát (sau đây gọi là Công ty Hợp Phát) có trụ sở chính ở đường Trần Hưng Đạo, xã Sủ Ngòi (TP Hòa Bình) thì dự án "Nạo vét lòng hồ thuộc xóm Đồng Hòa II” theo hình thức xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT). Dự án có tổng mức đầu tư 1 tỷ đồng. Số vốn này do Công ty Hợp Phát bỏ ra sẽ được thu hồi thông qua nguồn thu từ nuôi thủy sản sau khi công trình hoàn thành... Tuy nhiên, theo người dân địa phương, dự án này chỉ là tấm bình phong cho những việc làm khuất tất phía sau. Bởi mục đích thực hiện dự án không giống như nhà đầu tư cam kết...
Dự án không mang lại hiệu quả kinh tế: doanh nghiệp sẵn sàng chịu rủi ro
Dẫn chúng tôi đi tìm hiểu thực tế tại dự án "Nạo vét lòng hồ Gốc Thị” thuộc xóm Đồng Hòa II, một cán bộ xã Mỵ Hòa (xin được giấu tên) chao chát: Đấy các anh, chị xem. Dù được triển khai từ năm 2016 nhưng sau hơn 3 năm hồ chẳng thấy đâu mà toàn bộ khu vực này bị người ta đào bới nham nhở, chỉ là những hố bùn đất lầy thụt sâu hàng mét...
Vào tháng 8/2016, Công ty Hợp Phát do ông Trần Vũ Thủy làm giám đốc đã đề xuất với huyện Kim Bôi, xã Mỵ Hòa để triển khai thực hiện dự án "Nạo vét lòng hồ thuộc xóm Đồng Hòa II”. Theo bản đề xuất, Công ty Hợp Phát đưa quan điểm về "sự cần thiết đầu tư” là hồ Đồng Hòa II có diện tích 15.311 m2, phục vụ tưới tiêu, canh tác của nhân dân trong vùng thuộc xóm Đồng Hòa I, Đồng Hòa II và các xóm lân cận. Tuy nhiên, diện tích mặt hồ đang bị thu hẹp do quá trình bồi đắp cũng như việc người dân đổ vật liệu phế thải, lấn chiếm dẫn đến diện tích, dung tích của hồ bị thu hẹp, không đảm bảo cho việc tưới tiêu, canh tác. Mặt khác hồ còn có tác dụng điều hòa không khí các khu vực xung quanh và lân cận. Chính vì vậy, việc đầu tư, nạo vét hồ Đồng Hòa II là rất cần thiết.
Theo bản đề xuất của Công ty Hợp Phát, khối lượng nạo vét bùn và đất đá cấp III, IV vào khoảng 60.000 m3. Kinh phí cho việc nạo vét dự kiến khoảng 1 tỷ đồng. Phía Công ty cũng đề xuất UBND huyện Kim Bôi, xã Mỵ Hòa để đơn vị được đầu tư theo hình thức BOT. Theo đó, việc thu hồi vốn đầu tư sẽ do công ty tự chịu trách nhiệm từ việc nuôi thủy sản tại hồ sau khi hoàn thành, đưa vào sử dụng. Sau khi hoàn thành việc thu hồi vốn đầu tư, công ty sẽ chuyển giao công trình về cho địa phương quản lý. Đáng nói, trong báo cáo đề xuất, về phía Công ty Hợp Phát cũng đã cam kết: vì an sinh xã hội và phát triển kinh tế vùng... Mặc dù không mang lại hiệu quả kinh tế (cho nhà đầu tư - PV), nếu có vấn đề xảy ra ngoài mong đợi, doanh nghiệp xin chịu rủi ro thuộc về mình.
Sự thật phía sau tấm lòng "hảo tâm”
Với "quyết tâm” đó, sau khi có được sự chấp thuận của xóm Đồng Hòa II, UBND xã Mỵ Hòa và UBND huyện Kim Bôi, ngày 24/10/2016, hợp đồng dự án BOT số 01/2016/HĐ-DA dự án "Nạo vét lòng hồ Gốc Thị, xóm Đồng Hòa II, xã Mỵ Hòa” đã được ký kết giữa UBND xã Mỵ Hòa và Công ty Hợp Phát. Theo hợp đồng, nhà đầu tư thực hiện việc nạo vét toàn bộ lòng hồ, cải tạo thành hồ chứa nước. Thời hạn, tiến độ thực hiện dự án là 5 năm, không kể thời gian xây dựng công trình dự án là 250 ngày. 100% vốn đầu tư do Công ty Hợp Phát bỏ ra...
Ngay sau khi ký kết hợp đồng, UBND xã Mỵ Hòa và Công ty Hợp Phát tiếp tục ký kết biên bản thỏa thuận về việc "Nạo vét lòng hồ Gốc Thị, xóm Đồng Hòa II”. Theo biên bản, về phía nhà đầu tư cam kết "trong khi nạo vét lòng hồ không sử dụng các phương tiện liên quan đến việc khai thác khoáng sản”. Tuy vậy, theo báo cáo của UBND xã Mỵ Hòa, trong quá trình nạo vét, một số hộ dân xung quanh đã đưa máy móc vào đào múc đất nông nghiệp khai thác khoáng sản (vàng) trái phép. UBND xã đã phối hợp với UBND huyện xử lý một số đối tượng vi phạm. Đồng thời yêu cầu Công ty Hợp Phát dừng việc nạo vét lòng hồ. Đến tháng 5/2019, Công ty Hợp Phát có văn bản đề nghị UBND xã Mỵ Hòa cho tiếp tục thực hiện dự án. Sau khi được chấp thuận, cũng trong tháng 5/2019, Công ty Hợp Phát đã chuyển nhượng toàn bộ dự án cho ông Vũ Văn Thuận, địa chỉ ở thôn Đoàn Xá, xã Đồng Tiến, huyện Ứng Hòa (Hà Nội). Khi chuyển nhượng, dự án vẫn chỉ là một bãi đất bị đào bới tan hoang. Đáng nói, sau khi nhận chuyển nhượng, ông Vũ Văn Thuận tiếp tục huy động máy móc, thiết bị để thực hiện việc khai thác khoáng sản (vàng) trái phép. Dù cho ông Thuận có cam kết "trong khi nạo vét lòng hồ không sử dụng các phương tiện liên quan đến việc khai thác khoáng sản”.
(Còn nữa)
Bài 2 - Lợi dụng thực hiện dự án nạo vét lòng hồ để khai thác vàng trái phép
Nhóm PV
(HBĐT) - Cứ vào khoảng 16h - 16h30’ hàng ngày, không chỉ người lớn mà có cả hàng chục đứa trẻ từ 5 - 7 tuổi vô tư ngụp lặn, tắm mát làm náo động cả một khúc sông Đà. Đáng nói, chỉ cách nơi mà cả trăm con người vẫn tắm mát vào những buổi chiều hàng ngày khoảng trăm mét là điểm xảy ra vụ 8 trẻ đuối nước thương tâm xảy ra cách đây chưa lâu. Có lẽ, nhiều người đã quên ký ức của... dòng sông.