Liên quan đến công tác thu hút nhân lực cho ngành Y tế, ngày 3/7/2015, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 119/2015/NQ-HĐND sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 151/2010/NQ-HĐND, trong đó bổ sung quy định "về chính sách thu hút bác sỹ chính quy về công tác tại tỉnh”. Theo kế hoạch đề ra, trong giai đoạn 5 năm (2015 - 2020), toàn tỉnh cần thu hút 128 bác sỹ về công tác từ cấp xã đến cấp tỉnh. Tuy nhiên, kết quả trong giai đoạn có 33 trường hợp được hưởng chính sách thu hút, trong đó tuyến tỉnh 21 trường hợp, tuyến huyện 12 trường hợp, tuyến xã không thu hút được bác sỹ nào. Tổng kinh phí từ ngân sách của tỉnh dự kiến để thực hiện chính sách này là 9 tỷ đồng, nhưng đến hết năm 2020 mới đạt 2 tỷ đồng. Quá trình thực hiện có 1 trường hợp được tuyển dụng chính thức nhưng công tác không đảm bảo thời gian cam kết, UBND tỉnh đã ban hành quyết định thu hồi tiền bồi thường kinh phí hưởng chính sách hỗ trợ là 75 triệu đồng nộp ngân sách nhà nước.

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Bùi Thu Hằng, Giám đốc Sở Y tế cho biết: Đề án đào tạo và thu hút bác sỹ, dược sỹ đại học cùng với chính sách hỗ trợ của tỉnh được ban hành thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đến công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân trong tỉnh. Tuy nhiên, đáng tiếc là việc thu hút bác sỹ chính quy về công tác tại tỉnh chưa đạt số lượng theo kế hoạch đề ra, vẫn còn trường hợp nhận hỗ trợ từ chính sách thu hút vi phạm chính sách, hoặc muốn trả lại tiền hỗ trợ để xin việc ở các tỉnh khác; không thu hút được bác sỹ chính quy về công tác tại các xã đặc biệt khó khăn trong tỉnh.

Hàng năm, số lượng bác sỹ được tuyển dụng vào làm việc tại các cơ sở y tế trong tỉnh tương đối nhiều, nhưng số người có đủ điều kiện và có nguyện vọng để được hưởng chính sách thu hút không nhiều. Cụ thể như năm 2016 tuyển được 43 bác sỹ, 20 bác sỹ đủ điều kiện nhưng chỉ 12 bác sỹ đăng ký hưởng chính sách thu hút; năm 2017 tuyển được 53 bác sỹ, 16 bác sỹ đủ điều kiện nhưng chỉ có 9 bác sỹ đăng ký hưởng chính sách thu hút. Tuyến xã không thu hút được bác sỹ nào, nguyên nhân do theo nghị quyết thì chỉ thu hút vào các xã đặc biệt khó khăn, nhưng các xã này không còn chỉ tiêu biên chế để tuyển và hầu hết số bác sỹ ra trường trong vòng 10 năm qua chủ yếu đăng ký vào tuyến tỉnh, tuyến huyện, không có nguyện vọng về xã. Chính sách thu hút này đã kết thúc vào cuối năm 2020, trong giai đoạn tiếp theo cần tiếp tục có chính sách hỗ trợ đào tạo và thu hút nhân lực y tế có trình độ chuyên môn cao, như giáo sư, tiến sĩ y khoa, bác sỹ chuyên khoa (CK) II, CK I về công tác tại tỉnh.

Những năm qua, tỉnh đã có sự quan tâm rất lớn, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại phục vụ hoạt động khám, chữa bệnh. Tuy nhiên thực tế hiện nay, chất lượng đội ngũ y, bác sỹ của tỉnh mới chỉ đảm bảo ở số lượng, chưa có nhiều nhân lực chất lượng cao; hiện tượng chuyển viện, vượt tuyến vẫn xảy ra nhiều, trong đó có trường hợp do chưa tin tưởng vào trình độ, tay nghề của đội ngũ y, bác sỹ tỉnh nhà. Do đó, vấn đề thu hút nhân lực chất lượng cao là rất cần thiết đối với ngành Y tế tỉnh hiện nay.

Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Diệu, Giám đốc BVĐK tỉnh cho biết: Từ năm 2021 đến nay tỉnh không có chính sách thu hút nhân lực cho ngành Y tế, nhất là nhân lực chất lượng cao, trong khi việc nâng cao chất lượng khám và điều trị, áp dụng những kỹ thuật mới, khó là yêu cầu cấp thiết của BVĐK tỉnh nói riêng, ngành Y tế tỉnh nói chung. Trước thực tế đó, dù còn gặp rất nhiều khó khăn trong kinh phí hoạt động, nhưng chúng tôi vẫn mạnh dạn dành nguồn kinh phí nhất định để thu hút nhân lực chất lượng cao. Trong quy chế chi tiêu nội bộ của BVĐK tỉnh năm 2023 ban hành ngày 17/1/2023 nêu rõ: "Bệnh viện đang trong giai đoạn thu hút cán bộ là bác sỹ có trình độ chuyên môn cao, phù hợp với yêu cầu phát triển của đơn vị nên sẽ ưu tiên dành một phần kinh phí cho công tác thu hút nhân lực”. Cụ thể là với tiến sĩ y khoa, bác sỹ CK II, BSNT là 150 triệu đồng/người; bác sỹ CK I y khoa, thạc sĩ y khoa là 100 triệu đồng/người. Các trường hợp nêu trên nếu là người tỉnh ngoài sẽ được hỗ trợ thêm 10% so với mức quy định trên.

Chính sách thu hút nhân lực chất lượng cao này được BVĐK tỉnh ban hành như làn gió mát lành, đã thu hút được BSNT đầu tiên về công tác tại bệnh viện và cũng là tại tỉnh Hòa Bình - đó là bác sỹ Đặng Thùy Linh, hiện công tác tại Khoa Nhi. Tìm hiểu được biết, BSNT là chương trình đào tạo đặc biệt dành cho bác sỹ mới ra trường. Chỉ có sinh viên y khoa chính quy sau khi tốt nghiệp, dưới 27 tuổi mới được dự thi BSNT. Để có thể tham dự kỳ thi tuyển BSNT, sinh viên y khoa phải có được những điều kiện nhất định về kết quả học tập và rèn luyện trong suốt thời gian học đại học như: tốt nghiệp loại khá trở lên, không có môn nào thi lại, môn chuyên ngành phải trên 8.0 điểm, chưa từng bị kỷ luật, đạo đức tốt… Nội dung đào tạo BSNT tập trung nhiều về kỹ năng khám bệnh, thủ thuật và phẫu thuật. Đáng chú ý, mỗi sinh viên y khoa chỉ được đăng ký thi BSNT 1 lần, trong khi chỉ tiêu đào tạo BSNT chỉ khoảng 5 - 10% tổng số sinh viên tốt nghiệp. Do đó, BSNT chính là những nhân tài, nhân lực chất lượng cao của ngành Y tế. Việc vừa qua BVĐK tỉnh thu hút được BSNT Đặng Thùy Linh, chuyên ngành nhi khoa và bác sỹ CK I Trần Văn Linh, chuyên ngành hồi sức cấp cứu về công tác tại bệnh viện là khởi sắc rất đáng phấn khởi, tiếp thêm động lực cho việc nâng cao chất lượng khám, điều trị của bệnh viện.

Sau khi kết thúc việc thu hút vào năm 2020 theo Nghị quyết số 119/2015/NQ-HĐND, từ đó đến nay tỉnh chưa ban hành cơ chế, chính sách nào để thu hút nhân lực chất lượng cao cho ngành Y tế. Việc "tự thu hút” như BVĐK tỉnh cũng là một thách thức lớn cho tài chính của bệnh viện, các cơ sở y tế khác trên địa bàn tỉnh không thể vận dụng theo được. Do đó, một chính sách hấp dẫn để thu hút nhân lực chất lượng cao cho ngành Y tế là điều mà các cơ sở y tế và nhân dân trên địa bàn tỉnh đang rất mong mỏi.

Nhìn sang tỉnh bạn có thể thấy, trong khi các tỉnh lân cận như Sơn La, Phú Thọ cũng còn nhiều khó khăn nhưng họ đều đã có những chính sách thu hút, đãi ngộ hấp dẫn dành riêng cho lĩnh vực y tế. Như tỉnh Phú Thọ hiện đang áp dụng việc thu hút giáo sư, phó giáo sư các ngành y học, dược học tự nguyện cam kết công tác tối thiểu từ 10 năm trở lên tại các cơ sở y tế công lập thuộc tỉnh Phú Thọ quản lý, được hỗ trợ 1 lần số tiền 500 triệu đồng; tiến sĩ, bác sỹ CK II được hỗ trợ 1 lần 300 triệu đồng; thạc sĩ, bác sỹ CK I và BSNT được hỗ trợ 1 lần 150 triệu đồng; bác sỹ đa khoa, dược sỹ tốt nghiệp loại giỏi, loại xuất sắc được hỗ trợ 1 lần 100 triệu đồng… Hoặc như tỉnh Sơn La đã phân ra các mức hỗ trợ bác sỹ, dược sỹ theo xếp loại tốt nghiệp, đây là cách làm được đánh giá là công bằng, hợp lý, khích lệ tinh thần học tập.