Tư thương vào tận bản Cang để thu mua ngô.
(HBĐT) - Bao đời nay, nhiều hộ đồng bào Mông ở những xóm xa trung tâm xã Pà Cò (Mai Châu) sống lầm lũi trên núi cao. Họ trồng ngô, sắn và dựa vào rừng mà sống. Đất trồng không lên ngô, sắn thì tìm chỗ đất khác canh tác. Mấy năm nay, cuộc sống của họ đã đổi thay. Họ đã về sống thành bản biết đến điện, tivi, xe máy, đường bê tông, nước sạch...
Sau hơn một năm, chúng tôi mới có dịp trở lại bản Cang ở xã Pà Cò. Đây là bản mới của đồng bào Mông sống du canh, du cư không có đất sản xuất, không đường, không điện, xa KDC được Nhà nước hỗ trợ chuyển về đây. Lần trước chúng tôi đến bản Cang ngổn ngang như công trường lớn. Con đường từ quốc lộ 6 vào bản chỗ đào, bới, chỗ rải cấp phối đi tạm, nhà lớp học đang xây dở dang, mấy cô, trò vẫn phải học ở căn nhà gỗ lợp gianh. Cả bản chỉ có vài hộ mới chuyển về đang dựng lại nhà chuẩn bị cho cuộc sống mới. Lần này trở lại, con đường đã rải nhựa phẳng lì vào trong bản, nhà lớp học đã được dựng lên khang trang, có đầy đủ trang thiết bị học tập. Đang là mùa thu hoạch ngô, thỉnh thoảng lại có xe tải vào tận bản thu mua chở đầy ắp xe. Đội thi công đang hoàn thiện những khâu cuối cùng của khu nhà sinh hoạt cộng đồng của bản. Hơn 50 hộ về đây đã dựng xong nhà, cuộc sống của bà con dần ổn định và quen với nơi ở mới.
Gặp chúng tôi khi đi nhận tiền hỗ trợ của Nhà nước để mua đất sản xuất về nơi ở mới, anh Sùng A Sớ ở bản Cang vui lắm. Anh bảo: Mình về đây vui lắm, có bạn bè, anh em, hàng xóm gần nhau, mình cám ơn Nhà nước nhiều lắm. Về đây, mình được xem tivi, đi xe máy. Mình ở đây hết đời thôi. Anh Sớ kể: Trước, nhà mình ở xóm Trà Đáy 2 của xã Pà Cò. Tuy cách UBND xã vài cây số thôi nhưng bao đời nay mình không biết đến điện là gì, đường đi chợ, ra xã toàn đi bộ. Làm ra cái gì mang ra chợ bán cũng thấy ngại. Mình có 2 đứa con, một đứa học lớp 2, một đứa học mầm non mà hàng ngày cũng phải đi bộ. Thương chúng nó lắm nhưng không biết làm sao được. Nghe có chủ trương của Nhà nước chuyển những hộ có cuộc sống khó khăn về đây nên mình nghe theo ngay. Cả nhà mình về đây được hơn 4 tháng rồi. Hôm nay, mình mua đất trồng ngô, Nhà nước lên trả tiền cho mình. Mình không phải mất tiền. Căn nhà của mình làm được Nhà nước cho 9 triệu đồng. Khung nhà gỗ từ trên kia mình thuê xe chuyển về đây. Cái gỗ nào hỏng mình thay. Dân bản thấy mình ai cũng giúp làm nhà chỉ vài ngày là xong. Căn nhà này mình dựng hết 30 triệu đồng đấy. Anh chỉ cho chúng tôi căn nhà gần giữa bản và bảo nhà mình đấy.
Hơn 50 hộ dân sống du canh - du cư đã được về bản Cang sống tập trung với điều kiện hạ tầng tốt nhất.
Dựng xong nhà, không có đất trồng ngô, dự án ĐC-ĐC hỗ trợ gia đình anh 20 triệu đồng để mua đất. Thấy anh không có đất, ông Sùng A Cao nhượng lại đất cho anh. Nhận tiền từ Nhà nước hỗ trợ anh Sớ mua đất, ông Sùng A Cao ngồi cạnh chúng tôi tâm sự: Nhà nó xuống đây tao thấy khổ quá, tao bán đất để vợ chồng nó làm. Ngày trước, nhà tao cũng sống ở xóm Trà Đáy 1 hơn mười năm. Thấy khổ quá tao chuyển về đây từ mấy năm trước. Ngày trước, ở đây chẳng ai ở nên đất rộng lắm. Giờ già rồi chẳng làm được, thấy nó cần tao bán cho nó. Chỗ đất đó trồng được hơn 5 cân ngô giống.
Ngồi trong căn nhà gỗ 3 gian ở bản Cang vừa mới dựng, anh Sùng A Sa kể: Nhà anh có 5 người, thu nhập chủ yếu làm nương trồng ngô. Mỗi vụ, anh trồng từ 6-7 cân ngô giống, thu được khoảng 2 tấn ngô. Với nguồn thu đó, cả nhà không đủ mua gạo cho cả năm nên bữa đói, bữa no. Bao nhiêu năm nay, nhà anh sống ở bản Trà Đáy trong cảnh không có điện, xa người trong bản nên cuộc sống gặp nhiều khó khăn. Sau mỗi trận mưa, đường sá lầy lội, chòm xóm tách biệt hẳn với bên ngoài. Hai đứa con anh đi học xa, hôm nào anh cũng phải đưa đi, đón về. Về đây, mình sướng hơn nhiều có nhà ở, được Nhà nước hỗ trợ anh mua thêm đất trồng ngô, con cái đi học gần nhà lại được gần hàng xóm nên ai cũng vui.
Về bản mới, ngoài hỗ trợ dựng lại nhà ổn định chỗ ở, các hộ được Nhà nước hỗ trợ tiền mua đất. Có chủ trương này, các hộ có đất trồng ngô ở bản Cang nhưng không sinh sống ở đây nhượng lại đất cho các hộ mới đến. Anh Mùa A Danh ở bản Trà Đáy cho biết: Thấy các hộ mới về không có đất, Nhà nước lại cho tiền mua đất nên mình bàn với gia đình bán lại cho họ. Tuy mảnh đất này bao năm nay trồng ngô tiếc lắm nhưng người Mông mình phải giúp nhau chứ. Có tiền, mình mua đất chỗ khác hay làm việc khác để giúp người khó khăn hơn mình.
Khi chúng tôi đến thăm, anh Phàng A Thông đang dọn dẹp cái sân. Anh bảo, vợ mình lên nương thu ngô rồi, mình ở nhà láng cái sân bê tông cho sạch để phơi ngô. Nhà anh là một trong những nhà đầu tiên chuyển về đây theo dự án ĐC-ĐC. Trước nhà anh ở xóm Pà Cò sống không có điện, không có đường đi. Nhà nào ở xóm có điều kiện mua xe máy cũng không đi được vì toàn đường mòn. Được Nhà nước hỗ trợ, anh vay thêm làm được căn nhà gần 20 triệu đồng. Làm nhà xong, nhà nước hỗ trợ anh một bình đựng nước sạch và 20 triệu đồng mua đất trị giá 28 triệu đồng. Từ ngày về bản mới, nguồn thu nhập ổn định, cuộc sống đỡ vất vả. Ngoài diện tích ngô anh mua được đất, anh còn thuê đất ở xã bên cạnh trồng ngô. Mỗi vụ ngô anh thu từ 4-5 tấn ngô.
ông Phạm Tiến Dũng, Chi cục Phó Chi cục ĐC-ĐC cho biết: Lúc đầu triển khai dự án vất vả lắm, nhiều hộ ở bao nhiêu năm nay trên núi cao quen rồi, không muốn về. Cán bộ phải đi vận động mãi. Đất ở bản Cang là đất canh tác bao nhiêu năm nay của những người xóm khác cũng phải vận động mãi họ mới nhường lại. Sau 3 năm dự án ĐC-ĐC tập trung ở bản Cang thực hiện theo Quyết định 33/2007 QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã chuyển hơn 50 hộ đồng bào dân tộc Mông ở những xóm vùng sâu, xa của xã Pà Cò về nơi bản mới. Đến nay, cơ bản hoàn thành xong đường giao thông, xây dựng nhà lớp học, lắp xong điện lưới, xây nhà sinh hoạt cộng đồng, công trình nước sinh hoạt. Mỗi hộ khi về đây được hỗ trợ làm nhà, mua đất sản xuất lâu dài. Thấy Nhà nước giúp được nên nhiều hộ vui lắm. Mỗi lần lên đây, nhà nào cũng mời ở lại uống chén rượu mừng với họ. Mình cũng thấy vui.
Việt Lâm
Phát triển bởi ICT GROUP.
