(HBĐT) - Dù được công nhận là địa phương đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, tuy nhiên, do trình độ dân trí không đồng đều nên nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận nhân dân vẫn còn hạn chế. Điều này đã phát sinh nhiều mâu thuẫn, tranh chấp liên quan đến đất đai ở địa phương.

Đồng chí Lường Văn Thơ, cán bộ Tư pháp - hộ tịch xã Trung Thành (Đà Bắc) cho biết: Nhận thức rõ những khó khăn của địa bàn thuộc vùng sâu, vùng xa, đặc biệt khó khăn của huyện, những năm qua, cấp uỷ, chính quyền xã luôn quan tâm đến công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật (TTPBGDPL) cho người dân. Tạo mọi điều kiện để người dân được tiếp cận các thông tin, chính sách pháp luật... Tuy nhiên, hiệu quả đạt được không cao. Ý thức chấp hành pháp luật của người dân còn hạn chế. Trong đó, nổi lên là tình trạng mâu thuẫn do liên quan đến tranh chấp đất đai.

Trong các vụ việc khiếu kiện phát sinh ở cơ sở, chủ yếu tập trung vào lĩnh vực tranh chấp ranh giới đất sản xuất giữa các hộ dân. Mới đây, vào đầu tháng 7 vừa qua, UBND xã tiếp nhận, giải quyết vụ tranh chấp liên quan đến ranh giới đất sản xuất giữa gia đình các ông Lường Văn Sáng và Lường Văn Hướng ở xóm Bay. Trước đó là vụ tranh chấp đất sản xuất giữa gia đình các ông Hà Văn Thái và Hà Văn Thoan ở xóm Búa... Theo thống kê, từ đầu năm đến hết tháng 7, trên địa bàn xã xảy ra 11 vụ khiếu kiện, mâu thuẫn, tranh chấp liên quan đến đất đai. UBND xã đã giải quyết 9 vụ theo thẩm quyền, 3 vụ còn lại do có tính chất phức tạp nên đã được chuyển lên TAND huyện để giải quyết. Theo đồng chí Hà Văn Hòa, cán bộ Địa chính - xây dựng xã, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng này là do trình độ dân trí của người dân còn thấp, việc tiếp cận các chính sách, quy định của pháp luật, nhất là Luật Đất đai còn hạn chế. Thêm nữa, số người không biết chữ trên địa bàn xã còn cao, chiếm khoảng 30%, chủ yếu là những người già ở các xóm xa trung tâm. Ở các xóm này, người dân ít được tiếp cận các thông tin bên ngoài, thường chỉ giao tiếp với nhau bằng tiếng dân tộc, ít khi giao tiếp bằng tiếng phổ thông, nhất là những người có tuổi, nên khi tuyên truyền các chính sách pháp luật còn gặp nhiều khó khăn. Đáng nói là các vụ việc khiếu kiện, khiếu nại phát sinh ở xã thường tập trung ở số đối tượng này.

Do điều kiện là xã vùng đặc biệt khó khăn, nhiều xóm ở xa trung tâm xã. Như xóm Sổ là xóm xa nhất (khoảng 10 km), giao thông đi lại khó khăn nên việc TTPBGDPL đến người dân còn nhiều hạn chế, chưa được sâu, rộng. Bình quân mỗi năm chỉ tổ chức tuyên truyền được từ 1 - 2 xóm. Số người đến tham gia, được tuyên truyền chưa cao. Trong tháng 6 vừa qua, xã tổ chức đợt trợ giúp pháp lý và TTPBGDPL về Luật Đất đai, Luật BHYT, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Người khuyết tật... tại xóm Bai. Tuy nhiên, buổi tuyên truyền chỉ thu hút được khoảng 70% đại diện số hộ trong tổng số 130 hộ của xóm tham gia. Đối tượng tham gia chủ yếu là phụ nữ và người già, người không đóng vai trò trụ cột trong gia đình. "Xuất phát từ yếu tố đó, hiệu quả truyền thông đạt được từ các buổi TTPBGDPL cũng chỉ ở mức độ nhất định, thậm chí có nhiều người còn không tiếp nhận, không nắm bắt được nội dung của buổi tuyên truyền” - cán bộ Tư pháp - hộ tịch xã Lường Văn Thơ trăn trở.

Theo đó, để giải quyết những khó khăn, nâng cao nhận thức pháp luật của người dân, đồng chí Hà Văn Hòa, cán bộ Địa chính - xây dựng xã đề xuất: Ngoài việc tăng cường công tác TTPBGDPL một cách thường xuyên, liên tục, xã cần đầu tư hệ thống loa phát thanh theo cụm dân cư. Bởi hiện nay, xã chưa có hệ thống loa phát thanh ở các khu dân cư, xóm. Như vậy, hiệu quả công tác TTPBGDPL mới được nâng lên, đem lại hiệu quả tích cực. Đồng thời, các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước và địa phương cũng sẽ được truyền tải một cách đầy đủ, nhanh chóng đến với người dân.

                                                                                                M.H