Ở khu 2, thị trấn Kỳ Sơn có lẽ ai cũng biết anh Trịnh Văn Yên, hộ nông dân tiêu biểu được vinh danh tại hội nghị biểu dương nông dân xuất sắc tỉnh năm 2017. Với anh, để có được thành công là cả một quá trình nỗ lực, phấn đấu không ngừng, vượt qua khó khăn, thử thách, bởi anh từng là người có quá khứ lầm lỗi.

Năm 2005, anh Yên bắt đầu con đường làm kinh tế chân chính, quyết tâm làm lại cuộc đời. Khởi nghiệp từ 1,3 ha mặt nước thầu lại của hợp tác xã Đoàn Kết và gần 4 ha ao của một số hộ dân ở trong khu bỏ hoang, anh vay vốn đầu tư nuôi cá, vịt. Năm đầu tiên bị lũ tràn ao nên mất trắng, dù vậy anh không nản. Năm 2006, anh tiếp tục vay tiền đầu tư cống thoát lũ, thả 2 tấn cá giống, nuôi 1.500 con gà, vịt. Vụ đó thu về gần 10 tấn cá thịt, hàng tấn gà, vịt. Có vốn, anh mạnh dạn thầu 6 ha đồi, núi trọc trồng rừng. Vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, anh tiếp tục mở rộng sản xuất, chăn nuôi. Nhận thấy vị trí gần đường 6, giao thông thuận lợi cho tiêu thụ sản phẩm, anh nuôi thêm lợn rừng lai. Thấy chăn nuôi hiệu quả, anh đầu tư xây dựng trang trại nuôi từ 5.000 - 10.000 gà đẻ trứng và lấy thịt, đồng thời thầu và mua thêm gần 300 ha đồi trọc để trồng keo. Thời điểm đó, mỗi năm anh thu khoảng 400 - 500 triệu đồng từ chăn nuôi, tiền thu được từ chăn nuôi anh tiếp tục đầu tư trồng rừng. Đến cuối năm 2008, anh đã mở rộng diện tích rừng đến 300 ha. Tích lũy để tái đầu tư, đến nay, anh Trịnh Văn Yên đã xây dựng được trang trại với diện tích 950 ha kinh doanh, dịch vụ du lịch sinh thái, mô hình vườn, ao, chuồng kết hợp lấy ngắn nuôi dài. Khu trang trại có 2,5 ha mặt nước ao, hồ, 30 con bò, 50 con dê, 20 con lợn nái bản địa và 70 con lợn thương phẩm, hàng năm cho thu nhập trên 1 tỷ đồng. Trang trại của anh giải quyết, tạo việc làm thường xuyên, thu nhập ổn định cho 35 lao động với mức lương từ 5 - 6 triệu đồng/người/ tháng và hàng trăm lao động thời vụ với thu nhập 200.000 đồng/ngày.

Các cơ sở sản xuất chổi chít ở xóm Máy Giấy, xã Dân Hạ (Kỳ Sơn) góp phần giải quyết việc làm, tạo thu nhập cho nhiều lao động tại địa phương.

Rời trang trại của anh Trịnh Văn Yên, chúng tôi đến xóm Máy Giấy, xã Dân Hạ được ông Phạm Đình Đề, Trưởng xóm giới thiệu: Xóm hiện có 7 xưởng chổi chít do 7 hộ dân làm chủ. Không chỉ tạo thu nhập cho gia đình, các xưởng còn giải quyết việc làm cho nhiều lao động trong và ngoài địa bàn với thu nhập bình quân 2 triệu đồng/người/ tháng, có lao động đạt 4 - 4,5 triệu đồng/tháng, như gia đình anh Ngô Quang Khương có 14 xưởng sản xuất tại các xã: Phú Minh, Hợp Thành, Hợp Thịnh, Phúc Tiến, Mông Hóa, xưởng của hộ ông Quách Ngọc Thành giải quyết việc làm cho 20 lao động của xóm và nhiều lao động ở các nơi khác. Thu nhập từ các xưởng chổi chít chiếm gần 30% tổng thu nhập của xóm.

Trưởng xóm Máy Giấy đưa chúng tôi đến thăm các xưởng chổi chít trong xóm. Qua câu chuyện của những người làm nghề chúng tôi thấu hiểu hơn những nỗ lực vượt khó bám trụ với nghề để có được thành công. Vợ chồng anh Ngô Quang Khương bắt đầu với số vốn chỉ khoảng chục triệu đồng, ngay lần đầu sản xuất, kinh doanh đã bị thất thoát tiền, hàng gây nên tâm lý chán nản. Năm 2002, được vay vốn từ quỹ xóa đói, giảm nghèo cộng với khoản tiền dành dụm gia đình anh tiếp tục tái đầu tư. Để tiết kiệm chi phí anh trực tiếp đi các tỉnh Sơn La, Điện Biên mua chít về sản xuất, từ đó, cơ sở dần được mở rộng, lượng công nhân ngày một tăng lên. Sản phẩm cũng ngày càng đa dạng với nhiều chủng loại. Để hoàn thành một sản phẩm phải trải qua nhiều công đoạn. Do đó, anh đã tìm tòi cải tiến kỹ thuật, công nghệ để nâng cao năng suất, hiệu quả lao động. Anh cải tiến chiếc máy cưa thành máy vót có người điều khiển thay thế việc vót bằng dao, chế tạo máy guồng cuốn thép thay cho việc cuốn chổi bằng tay… Năng suất, sản lượng tăng cao anh lại trực tiếp tìm thị trường tiêu thụ, không bán hàng qua nhiều trung gian, đến nay duy trì ổn định cung cấp sản phẩm cho 1 thương lái ở Trung Quốc. Hiện các xưởng sản xuất của gia đình anh có ở nhiều xã trong huyện với lượng công nhân trên dưới 250 người, sản xuất khoảng 4.000 chiếc chổi/ ngày. Từ sản xuất chổi chít cho gia đình anh thu nhập khoảng 20 tỉ đồng/năm (chưa trừ chi phí).

Trên địa bàn huyện Kỳ Sơn còn nhiều tấm gương tiêu biểu trong phát triển kinh tế, xây dựng các mô hình hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp, TTCN như hộ ông Lại Văn Minh, khu 2- thị trấn Kỳ Sơn sản xuất TTCN; hộ ông Nguyễn Văn Lực, xóm Tân Thịnh - xã Hợp Thành kinh doanh dịch vụ, chăn nuôi; hộ ông Nguyễn Văn Tún, xóm Nội - xã Mông Hóa chăn nuôi, đồi rừng… Các mô hình đều cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Bằng bàn tay, khối óc, sức lao động và sự quyết tâm, nỗ lực, họ thực sự là những tấm gương sáng tạo sự lan tỏa trong cộng đồng, góp phần để quê hương Kỳ Sơn mỗi mùa xuân về thêm đổi thay, phát triển.

Hà Thu