Các vận động viên thi đấu đẩy gậy nữ tại Ngày hội mừng xuân của đồng bào dân tộc Dao huyện Đà Bắc năm 2019.
Có mặt tại lễ hội Khai hạ Mường Bi năm 2019, chúng tôi được hòa mình vào không khí lễ hội náo nhiệt. Bên cạnh phần lễ được tổ chức trang nghiêm mang đậm nét tâm linh, tín ngưỡng, phần hội được tổ chức sôi động với nhiều môn thể thao, trò chơi dân gian thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách tham gia. Trong đó, tại các sân thi đấu bóng chuyền, đẩy gậy, kéo co… luôn náo nhiệt, sôi động với tiếng reo hò, cổ vũ của các cổ động viên. Chị Bùi Thị Huyền, phường Phương Lâm (thành phố Hòa Bình) cho biết: Đây là lần đầu tiên tôi đến dự lễ hội Khai hạ Mường Bi. Tôi cảm thấy rất thích thú với các nghi thức và hoạt động lễ hội. Ngoài phần lễ được tổ chức mang đậm nét tín ngưỡng thì phần hội được tổ chức náo nhiệt với nhiều nội dung thi hát đối, thẩm âm… và thi đấu các môn thể thao đã thực sự trở thành ngày hội của người dân nơi đây.
Hầu hết tại các lễ hội hiện nay đều được tổ chức 2 phần, phần lễ và phần hội như: Lễ hội Đình Ngòi - xã Sủ Ngòi (thành phố Hòa Bình); lễ hội Xên Mường - xã Chiềng Châu, lễ hội Gầu Tào - xã Hang Kia (Mai Châu); lễ hội dâng hương cầu mùa xã Tân Phong (Cao Phong); ngày hội mừng xuân của đồng bào dân tộc Dao huyện Đà Bắc; Hội xuân văn hóa - thể thao huyện Kỳ Sơn… Trong đó, nội dung không thể thiếu trong phần hội là tổ chức thi đấu các môn thể thao dân tộc, trò chơi dân gian. Các môn thể thao dân tộc có đặc điểm chung là không đòi hỏi nhiều về kỹ thuật, dễ tập, dễ chơi và dễ huy động được đông người tham gia, nhất là trong các ngày lễ, Tết.
Các môn thể thao dân tộc không chỉ giúp rèn luyện sức khỏe, sự dẻo dai, nhanh nhẹn mà còn giúp thắt chặt tình đoàn kết cộng đồng. Các môn thể thao như: bắn nỏ, đẩy gậy, kéo co, ném còn, tu lu… đã trở thành nét đẹp mang bản sắc văn hóa của đồng bào các dân tộc. Nếu môn kéo co đòi hỏi tính tập thể, đoàn kết cao của cả đội để giành chiến thắng thì môn bắn nỏ lại đòi hỏi người chơi phải có đôi tay khỏe, đôi mắt tinh nhanh, tinh thần vững vàng và tâm lý ổn định để có thể giương cánh cung ngắm bắn chính xác vào tiêu điểm. Trong khi đó, ném còn lại là môn thể thao đòi hỏi sự khéo léo và kỹ thuật, đảm bảo độ chính xác cao của cả 2 người chơi để có thể tung quả còn trúng vào vòng tròn, người bên này phải lựa sao cho đỡ được quả còn… Và với mỗi người tham gia các môn thể thao dân tộc, trò chơi dân gian trong những ngày đầu xuân năm mới đều mong muốn mọi sự tốt lành, thuận lợi và mùa màng bội thu, cây cối sinh sôi nảy nở, con người tràn đầy sức sống, năng lượng để tham gia sản xuất.
Có thể nói, các môn thể thao dân tộc trong mỗi dịp xuân về không chỉ mang lại không khí vui tươi, hào hứng cho nhân dân mà còn góp phần bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, xóa bỏ các trò chơi không lành mạnh, ảnh hưởng đến thuần phong mỹ tục. Qua đó, tăng cường rèn luyện sức khỏe để phục vụ lao động sản xuất, phát triển sâu rộng phong trào "Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” trên địa bàn tỉnh.
Hồng Ngọc