Các đợt trưng bày, giới thiệu hiện vật thuộc nền Văn hóa Hòa Bình của Bảo tàng tỉnh luôn thu hút nhiều học sinh, sinh viên đến tham quan, tìm hiểu.
Thành lập từ tháng 10/1991, đến nay, Bảo tàng tỉnh đã có gần 27 năm hoạt động. Trong suốt thời gian đó, đội ngũ cán bộ, viên chức luôn tận tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, mặc dù công việc có nhiều thách thức. Là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở VH-TT&DL, Bảo tàng tỉnh có chức năng nghiên cứu, sưu tầm, kiểm kê, bảo quản và trưng bày tuyên truyền toàn bộ di sản văn hóa các dân tộc trong tỉnh. Chính nhiệm vụ đặc thù đó đã đặt ra cho cán bộ, viên chức nơi đây cả áp lực hữu hình lẫn vô hình. Từ việc phân loại, thống kê, khảo tả hiện vật thám sát đến bảo quản hiện vật, tu bổ, tôn tạo, giới thiệu di tích, khảo sát các di tích mới phát hiện, phục dựng các di sản văn hoá phi vật thể… đều không chỉ đòi hỏi cao về kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm mà còn cần rất nhiều tâm huyết. Thêm vào đó, Bảo tàng lại chưa có trụ sở riêng để thực thi nhiệm vụ, kinh phí dành cho hoạt động sự nghiệp còn quá eo hẹp, chế độ thù lao và công tác phí thấp nên khó khăn này chồng chất lên khó khăn kia.
"Phải thực sự yêu và quyết tâm theo đuổi tới cùng niềm đam mê trong sự nghiệp thì chúng tôi mới gắn bó được trọn vẹn với nghề này” - Đồng chí Nguyễn Thị Thi, Giám đốc Bảo tàng tỉnh tâm sự. Làm việc trong môi trường có những áp lực rất đặc thù, đội ngũ cán bộ, viên chức Bảo tàng tỉnh đã nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác bảo tồn và phát triển di sản văn hóa địa phương, nhất là khi các giá trị văn hóa cổ đang đứng trước nguy cơ mai một giữa dòng chảy gấp gáp của cuộc sống đương đại. Họ ý thức được sâu sắc rằng, hiện vật không được trưng bày và giới thiệu thì chỉ là hiện vật "chết”, di sản nếu không được quảng bá sâu rộng đến đông đảo người dân và du khách thì chỉ như vỏ rỗng không "hồn”. Chính vì thế, công tác trưng bày, tuyên truyền luôn được chú trọng hàng đầu để giới thiệu đến đông đảo du khách và người dân. Trong 5 năm (2012 - 2016), Bảo tàng tỉnh đã tổ chức thành công 14 cuộc trưng bày chuyên đề và lưu động phục vụ các sự kiện chính trị của đất nước và của tỉnh. Riêng năm 2017 đã tổ chức thành công 4 cuộc trưng bày, ước tính đón tiếp khoảng 18.500 lượt khách tới tham quan nghiên cứu và học tập, góp phần hữu hiệu quảng bá, bảo tồn di sản văn hóa của các dân tộc tỉnh Hòa Bình.
Tháng 10/2017, trong đợt điều tra khảo sát núi Cột Cờ Mường Bi (xã Địch Giáo, huyện Tân Lạc) để lập hồ sơ khoa học xếp hạng di tích, tại hang núi Cột Cờ, Bảo tàng tỉnh đã phát hiện được nhiều di vật khảo cổ học và các trầm tích trên vách hang. Nhằm xác định và bổ sung thêm giá trị của di tích, Bảo tàng tỉnh đã tổ chức đào thám sát di tích khảo cổ học hang núi Cột Cờ. Kết quả sau thám sát đã thu 138 di vật đá, mảnh gốm thuộc nền Văn hóa Hòa Bình và nhập kho cơ sở. Như vậy, đến nay, Bảo tàng đã sưu tầm và lưu giữ trên 11.100 hiện vật tiêu biểu của mảnh đất văn hóa Hòa Bình. Tất cả đều được bảo quản an toàn tuyệt đối, sẵn sàng phục vụ công tác trưng bày và nghiên cứu khoa học.
Đồng chí Nguyễn Thị Thi, Giám đốc Bảo tàng tỉnh cho biết: Cùng với việc thực hiện tốt công tác sưu tầm, kiểm kê và bảo quản hiện vật, công tác nghiên cứu khoa học và lập hồ sơ xếp hạng di tích cũng được Bảo tàng tỉnh triển khai hiệu quả. Trong 5 năm (2012 - 2016), Bảo tàng đã hoàn thiện 14 hồ sơ khoa học về di tích lịch sử - văn hóa trình các cấp ra quyết định xếp hạng, trong đó có 3 di tích cấp quốc gia và 11 di tích cấp tỉnh; tu bổ, tôn tạo 4 di tích cấp quốc gia trên địa bàn tỉnh. Riêng năm 2017, đơn vị đã hoàn thiện 3 báo cáo di tích đề xuất UBND tỉnh ra chủ trương cho tu bổ, tôn tạo, phục dựng; hoàn thành xuất sắc đề tài khoa học "Thám sát, điều tra nghiên cứu và đề xuất phương án bảo tồn thành cổ tại xã Cao Thắng, huyện Lương Sơn”; chủ trì và phối hợp với Ban Quản lý di tích tỉnh hoàn thiện 4 bộ hồ sơ khoa học di tích, trong đó đã trình UBND tỉnh ra quyết định công nhận 1 di tích lịch sử cách mạng và 2 di tích danh thắng... Với những thành quả nổi bật và toàn diện trong 5 năm (2012 - 2016), Bảo tàng tỉnh đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương lao động hạng ba, khẳng định vai trò không thể thay thế trong sự nghiệp bảo tồn và phát huy di sản văn hoá các dân tộc tỉnh Hòa Bình.
Thu Trang