(HBĐT) - Những năm qua, hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao (VH-TT) trên địa bàn huyện Đà Bắc được quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất, cơ bản đáp ứng việc phục vụ các phong trào văn hóa, văn nghệ, thể thao, nhiệm vụ chính trị ở địa phương, tác động tích cực đến đời sống xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Theo báo cáo của UBND huyện, sau sáp nhập toàn huyện có 122 xóm, tiểu khu, trong đó có 103 xóm, tiểu khu có nhà văn hóa (NVH), đạt 84,4%. Phần lớn các NVH xóm, tiểu khu được xây dựng tại vị trí trung tâm khu dân cư, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể thao của người dân địa phương. Trang thiết bị của một số NVH được hỗ trợ từ nguồn ngân sách cấp xã, tuy nhiên chủ yếu do Nhân dân đóng góp.

Căn cứ Quyết định số 2164/QĐ-TTg, ngày 11/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống thiết chế VH-TT cơ sở giai đoạn 2013 - 2020, định hướng đến năm 2030, huyện đã bám sát các chỉ tiêu trong quyết định để quy hoạch đất cho việc xây dựng các công trình VH-TT ở cơ sở. Thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, toàn huyện có 16/17 xã, thị trấn hoàn thành tiêu chí số 1 về quy hoạch, trong đó có quy hoạch quỹ đất dành cho các thiết chế VH-TT tại cơ sở theo tiêu chí của Bộ VH-TT&DL quy định.

Đồng chí Bùi Văn Luyến, Bí thư Huyện uỷ Đà Bắc cho biết: Vừa qua, huyện đã chỉ đạo phòng, ban chuyên môn rà soát, quy hoạch 37 điểm với tổng diện tích trên 4 ha để xây dựng NVH xóm, tiểu khu, trung bình mỗi điểm quy hoạch đất trên 1.000 m2. Việc quy hoạch đất đã đảm bảo, sẵn sàng xây dựng NVH khi có kinh phí. Tình trạng thừa - thiếu NVH cơ sở còn tồn tại ở huyện Đà Bắc; sau khi sáp nhập xóm, toàn huyện mới có 63/103 NVH đủ điều kiện để Nhân dân sinh hoạt, còn thiếu 19 NVH, chiếm 15,5% và dôi dư 16 NVH. Toàn huyện còn khoảng 40 NVH không đủ về diện tích, chỗ ngồi và không đủ điều kiện để Nhân dân sinh hoạt do làm bằng gỗ nhiều năm không được tu sửa, bảo dưỡng. Thêm vào đó, số NVH được trang bị các thiết bị thiết yếu, như bộ thiết bị âm thanh, khánh tiết, bàn ghế, tủ sách và có khuôn viên rộng không nhiều; bố trí sân vận động phục vụ hoạt động thể thao văn nghệ còn hạn chế. 

Xuất phát từ nhu cầu thực tế của người dân, đồng thời nhằm phát huy chức năng của NVH, cử tri huyện Đà Bắc đã kiến nghị nhiều về việc xây dựng NVH tại các đợt tiếp xúc cử tri với đại biểu HĐND tỉnh, huyện. Đồng chí Lưu Huy Linh, Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL cho biết: Nhiều NVH của huyện Đà Bắc không đạt yêu cầu, nhu cầu thực tế sau sáp nhập. Đây là tình trạng chung của tỉnh, còn về tiêu chí xét nông thôn mới đối với NVH tỉnh vẫn đạt. Chính vì vậy, đề nghị lãnh đạo huyện tiếp tục quan tâm công tác quy hoạch cho thiết chế VH-TT cơ sở; quy hoạch sau khi rà soát nên chọn khu trung tâm để xây dựng NVH xóm, còn lại NVH các xóm sáp nhập tiếp tục duy trì, chuyển sang dành chỗ vui chơi cho trẻ em, người cao tuổi; đề nghị không thu hồi và chuyển mục đích khác vì có xóm của huyện sau khi sáp nhập cách nhau tới 7 km.

Đồng chí Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL cho biết thêm: Trước đây, tỉnh đã có một nghị quyết chuyên đề về thực hiện xây dựng NVH xóm, bản giai đoạn 2005 - 2010, được HĐND tỉnh khoá XIV thông qua tại kỳ họp thứ 2, với 3 mức hỗ trợ đối với vùng đô thị, vùng nông thôn, vùng khó khăn. Từ không có NVH xóm, bản, đến nay, 95% xóm, bản trên địa bàn tỉnh đã có NVH. Vấn đề đặt ra hiện nay là sau sáp nhập xóm, một số NVH cần đáp ứng nhu cầu thực tế; một số vùng sâu, vùng xa khó khăn của huyện Đà Bắc cần có mức hỗ trợ phù hợp, có thể cao hơn để tạo điều kiện; vùng đô thị có thể vận động xã hội hoá thuận lợi hơn.

Trao đổi về vấn đề này, đồng chí Quách Thế Ngọc, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ, Trưởng ban Văn hoá - Xã hội (HĐND tỉnh) cho biết: Về phía tỉnh sẽ đề xuất UBND tỉnh có đề án hỗ trợ xây dựng NVH giai đoạn tiếp theo, xác định tiêu chí vùng miền, hộ dân để hỗ trợ. Nguồn lực từ Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, dự án giảm nghèo có thêm nguồn lực từ Chương trình mục tiêu phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đầu tư xây dựng thiết chế văn hóa cơ sở. Đề nghị UBND tỉnh đề xuất với Chính phủ, các bộ, ngành T.Ư điều chỉnh tiêu chí nông thôn mới về xây dựng NVH xóm, các tiêu chí đó cần đảm bảo tương ứng với các tiêu chí về thôn, xóm sau khi sáp nhập. Về phía huyện, đề nghị huyện nghiên cứu có nghị quyết của địa phương đối với hỗ trợ xây dựng NVH phù hợp yêu cầu, điều kiện địa phương, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao để phát huy tốt nhất công năng, hiệu quả sử dụng của các công trình văn hóa, thể dục thể thao tại cơ sở, nâng cao đời sống tinh thần cho Nhân dân.