Đào tạo nghề mây, tre đan tại xóm Bui, xã Nhân Nghĩa (Lạc Sơn) góp phần khôi phục ngành nghề truyền thống và tạo việc làm cho lao động nông nhàn tại địa phương.

P.V: Xin đồng chí cho biết vài nét về tình hình triển khai Quyết định số 1956/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ tại địa bàn tỉnh thời gian qua?

Đồng chí Quách Thị Kiều: Đào tạo nghề cho LĐNT là một chủ trương lớn của Đảng, đối với Hòa Bình có vai trò quan trọng vì là tỉnh nông nghiệp, phần lớn LĐNT chưa qua đào tạo nghề. Do đó, đào tạo nghề cho LĐNT không chỉ nhằm nâng cao năng suất lao động, chuyển dịch cơ cấu lao động, mà còn góp phần xóa đói, giảm nghèo, giải quyết việc làm cho người lao động.

Thực hiện Quyết định số 1956/QĐ-TTg, ngày 27/11/2009 của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh đã phê duyệt Đề án "Đào tạo nghề cho LĐNT đến năm 2020”, tỉnh Hòa Bình. Thành lập, rà soát, kiện toàn Ban chỉ đạo thực hiện Đề án 1956 cấp tỉnh, cấp huyện khi có sự thay đổi về nhân sự; xây dựng các kế hoạch triển khai theo giai đoạn và hàng năm; rà soát, bổ sung danh mục nghề, mức chi phí đào tạo, mức hỗ trợ cho các đối tượng... Tích cực phối hợp Sở NN&PTNT trong điều tra, khảo sát nhu cầu đào tạo nghề nông nghiệp, phi nông nghiệp hàng năm, quá trình lập kế hoạch, phân bổ kinh phí, tổ chức thực hiện và công tác kiểm tra, giám sát đánh giá hiệu quả sau đào tạo nghề tại các địa phương.

P.V: Những kết quả nổi bật trong thực hiện Đề án 1956 ở tỉnh 10 năm qua (2010-2020) là gì, thưa đồng chí?

Đồng chí Quách Thị Kiều: Sau 10 năm thực hiện Đề án 1956 trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả đáng kể, góp phần tích cực thực hiện các mục tiêu phát triển KT-XH của tỉnh. Các địa phương đã huy động được sự tham gia của cả hệ thống chính trị và các nguồn lực xã hội, các huyện, thành phố bố trí kinh phí từ ngân sách địa phương trên 2 tỷ đồng/năm đào tạo nghề cho LĐNT nhằm hỗ trợ, tạo điều kiện cho người học sau khi học nghề được giải quyết việc làm, tham gia sản xuất, kinh doanh, tăng thu nhập; nhiều hộ đã thoát nghèo trở thành hộ khá. Tiến trình đó góp phần rất lớn vào chuyển dịch cơ cấu lao động, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, khơi dậy hoạt động các làng nghề và tiến trình xây dựng NTM.

Hiện nay, với sự quan tâm của các cấp, ngành, trên địa bàn tỉnh có 24 cơ sở GDNN (chưa kể các cơ sở hoạt động GDNN và cơ sở tham gia dạy nghề dưới 3 tháng), trong đó: 7 trường cao đẳng (có 2 cơ sở tư thục, 5 cơ sở công lập; 6 trường đã hoạt động tuyển sinh, đào tạo, 1 trường đang trong giai đoạn đầu tư); 4 trường trung cấp (có 3 cơ sở tư thục, 1 cơ sở công lập; 3 trường đã hoạt động tuyển sinh, đào tạo, 1 trường đang trong giai đoạn đầu tư); 10 trung tâm GDNN-GDTX cấp huyện; 2 trung tâm GDNN tư thục; 1 doanh nghiệp có đăng ký hoạt động GDNN. Các cơ sở đào tạo nghề trên địa bàn tỉnh đã mở rộng quy mô đào tạo theo hướng đa ngành, đa nghề, sát với thực tiễn xã hội. Chuyển dạy nghề từ đào tạo theo năng lực sẵn có của các cơ sở dạy nghề, sang đào tạo theo nhu cầu thị trường lao động và xã hội, gắn đào tạo nghề với nhu cầu thị trường và người lao động. Nhiều nghề phi nông nghiệp như: điện tử, điện lạnh, may công nghiệp giải quyết việc làm cho nhiều lao động. Nổi bật như nghề may túi sách siêu thị do Công ty TNHH Hùng Như (Kim Bôi) triển khai thực hiện, đến nay, trên địa bàn huyện Kim Bôi có 10 xưởng, huyện Tân Lạc 1 xưởng, huyện Lạc Sơn 2 xưởng, quy mô lao động làm việc từ 450 - 500 lao động, tạo thu nhập ổn định từ 4 - 7 triệu đồng/người/tháng. Các nghề phi nông nghiệp gắn với thế mạnh địa phương như trồng, chế biến chè, trồng cây ăn quả, trồng rau an toàn… được tăng cường.

Với sự hỗ trợ, đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy nghề đối với các cơ sở dạy nghề, trong 10 năm qua có 51.207 lao động được đào tạo nghề, kinh phí hỗ trợ người học trên 70 tỷ đồng (ngân sách T.Ư trên 60 tỷ đồng, ngân sách địa phương trên 13 tỷ đồng). Năm 2010, tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề toàn tỉnh mới đạt 22,8%, hết năm 2019 đạt 48,3%, năm 2020 ước đạt trên 50,5%. Toàn tỉnh đã giải quyết việc làm cho trên 177 nghìn lao động, bình quân 16.000 lao động mỗi năm (giải quyết việc làm thông qua xuất khẩu lao động cho 4.000 người); tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị dưới 3%.

P.V: Xin đồng cho biết phương hướng, giải pháp để triển khai hiệu quả chính sách dạy nghề cho LĐNT trong thời gian tới?

Đồng chí Quách Thị Kiều: Mục tiêu của tỉnh đề ra đến năm 2020, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 56% (tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề khoảng 50,6%). Để thực hiện mục tiêu này, tỉnh đã xây dựng kế hoạch đào tạo cho từng giai đoạn cụ thể, gắn với yêu cầu phát triển KT-XH, cơ cấu lao động của địa phương, gắn đào tạo nghề với công tác giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội. Cơ cấu ngành nghề đào tạo sẽ giảm dần tỷ trọng nông - lâm nghiệp, thủy sản, tăng tỷ lệ lao động được đào tạo trong các lĩnh vực công nghiệp - xây dựng và dịch vụ, thương mại, góp phần chuyển đổi cơ cấu lao động và các ngành nghề nông thôn, đảm bảo nguồn nhân lực có tay nghề, thúc đẩy quá trình xây dựng NTM trên địa bàn.

Để tiếp tục triển khai thực hiện tốt Đề án đào tạo nghề cho LĐNT trong thời gian tới, cần tập trung triển khai các giải pháp sau:

Thứ nhất, đẩy mạnh truyền thông với nhiều hình thức như trên các phương tiện thông tin đại chúng; kênh truyền thông khác nhau về vai trò của dạy nghề gắn với việc làm, thu nhập.

Thứ hai, gắn việc đào tạo nghề với giải quyết việc làm tại các doanh nghiệp. Tập trung triển khai nhân rộng mô hình dạy nghề có hiệu quả gắn với xây dựng NTM. Chỉ đạo các địa phương quan tâm tổ chức dạy nghề tại xã để sớm hoàn thành các chỉ tiêu xây dựng NTM. Ưu tiên LĐNT thuộc đối tượng hưởng chính sách ưu đãi người có công với cách mạng, hộ nghèo, người dân tộc thiểu số, người thuộc diện bị thu hồi đất canh tác... tham gia học nghề.

Thứ ba, đổi mới và phát triển chương trình, giáo trình, học liệu dạy nghề cho LĐNT theo yêu cầu của thị trường lao động, thường xuyên cập nhật kỹ thuật, công nghệ mới. Tiếp tục quan tâm, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên dạy nghề cho LĐNT; bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm cho các nghệ nhân, cán bộ kỹ thuật, kỹ sư, người lao động có tay nghề cao tại các doanh nghiệp và cơ sở sản xuất - kinh doanh, trung tâm khuyến nông - lâm - ngư, nông dân sản xuất giỏi tham gia dạy nghề cho LĐNT.

Thứ tư, tăng cường công tác hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, đánh giá thực hiện đề án tại các địa phương, cơ sở dạy nghề cho LĐNT, để dạy nghề LĐNT ngày càng đạt chất lượng, hiệu quả cao hơn.

P.V: Trân trọng cảm ơn đồng chí!

Đ.T (TH)