Các lực lượng diễu hành tuyên truyền về công tác dân số và giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh ở TP Hòa Bình.
Trong Chương trình hành động số 21-Ctr/TU, ngày 24/4/2018 của BCH Đảng bộ tỉnh khóa XVI thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW của BCH T.ư Đảng đã nêu những hạn chế, yếu kém trong công tác DS /KHHGĐ: Tình trạng MCBGTKS có chiều hướng giảm nhưng vẫn ở mức cao. Năm 2016 là 115, 3 trẻ em trai/100 trẻ em gái sinh ra; năm 2017 là 115,1/100 trẻ. Tư tưởng trọng nam hơn nữ vẫn còn trong một bộ phận dân cư, kể cả cán bộ, đảng viên.
Chi Cục trưởng Chi cục DS /KHHGĐ tỉnh Nguyễn Thị Minh Phương cho biết: Tình trạng MCBGTKS năm 2017 trên địa bàn tỉnh giảm 0, 2 điểm % so với năm 2016 nhưng vẫn ở mức cao (cả nước là 112,2/100 trẻ). Trong 13.598 trẻ sinh ra có 7.267 trẻ trai, 6.322 trẻ gái. Nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng MCBGTKS trầm trọng do bất bình đẳng giới, quan niệm phải có con trai để "nối dõi tông đường”, thờ phụng tổ tiên, phụng dưỡng cha mẹ lúc về già. Do đó, bằng nhiều cách, các gia đình vẫn cố để có con trai, thậm chí gây áp lực giữa thế hệ trước với thế hệ sau, chồng với vợ... Khoa học công nghệ càng phát triển, sự lạm dụng trong việc lựa chọn giới tính thai nhi ngày càng lan rộng.
Theo tìm hiểu của phóng viên, mặc dù Bộ Y tế cấm các cơ sở y tế công bố giới tính thai nhi dưới mọi hình thức nhưng dường như không có tác dụng. Các phòng khám thông báo giới tính thai nhi như chuyện rất bình thường. Có trường hợp khi siêu âm biết thai nhi là nữ đã hủy thai. Năm 2015, 2016, lực lượng thanh tra chuyên ngành của Chi cục không bắt, xử phạt được trường hợp nào (năm 2017 không thực hiện thanh tra). Người dân thì truyền tai, mách nhau các biện pháp để có con trai từ siêu âm chọn ngày rụng trứng, đến chế độ ăn, uống thuốc, phương pháp cấy phôi… Năm 2017, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên có 914 trường hợp (29 trường hợp là đảng viên), tăng 1,2% so với năm 2016. Trên 60% trường hợp sinh con thứ 3 là con trai.
Theo ngành dân số, MCBGTKS gây ra nhiều hệ lụy, gây tổn thương tâm lý đối với trẻ gái, áp lực nặng nề cho trẻ trai. Dự báo nếu không có những biện pháp can thiệp quyết liệt, nước ta sẽ thiếu khoảng 2,3 - 4, 3 triệu phụ nữ vào năm 2050. Khan hiếm cô dâu có thể dẫn đến việc phụ nữ phải kết hôm sớm, tỷ lệ ly hôn và tái hôn cao; có sự cạnh tranh, giành giật trong quá trình tìm bạn đời; tăng tỷ lệ sống độc thân; nguy cơ tăng tình trạng mua bán phụ nữ, trẻ em, mại dâm, xâm hại tình dục…
Trước thực trạng trên, Đảng, Nhà nước đã có những giải pháp tích cực nhằm khắc phục tình trạng MCBGTKS. Ngày 23/3/2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 486/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Kiểm soát MCBGTKS giai đoạn 2016 - 2025. Nghị quyết Hội nghị T.ư 6, khóa XII (Nghị quyết số 21-NQ/TW) về công tác dân số trong tình hình mới chỉ rõ: Đẩy mạnh truyền thông giáo dục hành vi nhằm giảm thiểu MCBGTKS. Rà soát, bổ sung quy định của pháp luật về cấm lựa chọn thai nhi. Ngăn ngừa có hiệu quả việc lạm dụng khoa học, công nghệ để lựa chọn giới tính thai nhi. Đẩy mạnh công tác bình đẳng giới vì sự tiến bộ phụ nữ. Mục tiêu đến năm 2030, tỷ số giới tính khi sinh dưới 109 bé trai /100 bé gái sinh ra sống.
Chương trình hành động số 21-Ctr/TU của BCH Đảng bộ tỉnh khóa XVI thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW của BCH T.ư Đảng đặt mục tiêu: Giảm tốc độ gia tăng tỷ số giới tính khi sinh, tạo cơ sở thuận lợi để đưa tỷ số này trở lại mức cân bằng tự nhiên. Đến năm 2025, đạt tỷ lệ dưới 112 bé trai /100 bé gái sinh ra sống; phấn đấu chậm nhất đến năm 2030 đạt tỷ lệ 107 bé trai /100 bé gái.
Chi Cục trưởng Chi cục DS / KHHGĐ tỉnh Nguyễn Thị Minh Phương cho biết thêm: Chi cục đã tham mưu UBND tỉnh dự thảo chỉ thị tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về giảm thiểu tình trạng MCBGTKS trên địa bàn tỉnh để ban hành trong thời gian tới. Về phía ngành sẽ tăng cường truyền thông lồng ghép trong các hội nghị, buổi nói chuyện chuyên đề, thông qua tư vấn trực tiếp của hệ thống cộng tác viên dân số thôn, bản… Tuyên truyền theo hình thức "mưa dầm thấm lâu”. Tăng cường thanh tra, kiểm tra. Khó khăn hiện nay là không có kinh phí riêng cho công tác truyền thông, thanh tra. Cộng tác viên dân số hiện chưa nhận được kinh phí hỗ trợ của Trung ương. Về phía người dân nên thể hiện trách nhiệm của mình với xã hội và thế hệ tương lai, thay đổi nhận thức, quan điểm. Đặc biệt cần sự quan tâm của lãnh đạo các cấp trong quán triệt, chỉ đạo tổ chức thực hiện vấn đề này và sự gương mẫu của cán bộ, đảng viên.
Minh Châu