(HBĐT) - Từ năm 1961 - 1971, quân đội Mỹ đã tiến hành 19.905 phi vụ, phun rải khoảng 80 triệu lít chất độc hoá học (CĐHH), 61% trong đó là chất độc da cam (CĐDC), chứa 366 kg dioxin xuống gần 26.000 thôn, bản với diện tích 3,06 triệu ha, bằng gần tổng diện tích miền Nam Việt Nam; trong đó có 86% diện tích bị phun rải hơn 2 lần, 11% diện tích bị phun rải hơn 10 lần. Riêng khu vục A Lưới tỉnh Thừa Thiên - Huế, theo tài liệu của Bộ Quốc phòng Mỹ công bố, khối lượng chất da cam rải xuống đây khoảng 434.812 gallon với một khối lượng dioxin khoảng 11 kg trong khoảng thời gian từ năm 1965 - 1970. CĐDC đã tác động mạnh mẽ, lâu dài tới môi trường, các hệ sinh thái và sức khoẻ con người.
Với một lượng khổng lồ CĐHH phun rải lặp đi lặp lại nhiều lần trong một thời gian dài, môi trường bị ô nhiễm nặng nề, các hệ sinh thái bị đảo lộn. Chức năng giữ nước chống lụt của rừng bị suy giảm. Đa dạng sinh học bị suy thoái và trở nên nghèo nàn. Một số loài động, thực vật quý hiếm bị tuyệt chủng. Các loài gặm nhấm và cỏ dại phát triển. Hệ thống rừng ngập mặn ở miền Nam, nhất là Rừng Sác, phía đông Bắc TP Hồ Chí Minh và ở huyện Năm Căn, tỉnh Cà Mau bị phá hủy nặng nề; vai trò của rừng ngập mặn trong giữ đất, lấn biển bị giảm sút.
Tại các sân bay quân sự Mỹ trước đây dùng để lưu giữ, pha trộn, tiêu huỷ CĐHH , nồng độ dioxin vẫn còn cao hay rất cao, đặc biệt là các sân bay Đà Nẵng, Phù Cát, Biên Hòa.
CĐDC đã làm cho hơn 4,8 triệu người Việt Nam bị phơi nhiễm, hơn 3 triệu người là nạn nhân với biết bao thảm cảnh không sao kể xiết. Hàng trăm nghìn nạn nhân đã chết. Hàng trăm nghìn người đang vật lộn với bệnh tật hiểm nghèo. Các kết quả nghiên cứu ở Việt Nam và thế giới cho thấy CĐDC/dioxin có khả năng gây tổn thương đa dạng và phức tạp trên tất cả các bộ phận sinh lý của cơ thể, gây ung thư da, tổn thương da, gan, tuyến giáp, đái tháo đường; làm tổn thương hệ hô hấp, tuần hoàn, tiêu hoá, nội tiết, thần kinh; có vai trò quan trọng gây đột biến gen và nhiễm sắc thể, từ đó gây nên các dị tật bẩm sinh, các tai biến sinh sản. Các bệnh phổ biến ở con, cháu nạn nhân CĐDC là liệt hoàn toàn hay một phần cơ thể, mù, câm, điếc, thiểu năng trí tuệ, tâm thần, ung thư, dị dạng, dị tật bẩm sinh.
(Còn nữa)
P.V (TH)