Cán bộ Trạm y tế xã Kim Bôi (Kim Bôi) tuyên truyền kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Năm nay mới 16 tuổi nhưng em Bùi Thị H, xóm Suối Con, xã Kim Bôi đã phải khép lại tuổi học trò của mình bởi làm mẹ ở độ tuổi trăng tròn. Nguyên nhân do em thiếu kiến thức, kỹ năng chăm sóc sức khoẻ sinh sản nên đã có thai ngoài ý muốn. Mặc dù kết quả học tập có thể được bảo lưu nhưng với gánh nặng chăm sóc con nhỏ cùng sự ảnh hưởng tâm lý nặng nề, thật khó để có thể quay lại trường tiếp tục thực hiện ước mơ, hoài bão như bạn bè cùng trang lứa. H tâm sự: Do thiếu kiến thức nên hầu hết việc chăm con mẹ em phải hỗ trợ, nhiều lúc không có mẹ ở nhà em phải sang nhờ các cô, các chị hàng xóm. Hàng ngày nhìn thấy các bạn được cắp sách đến trường em buồn lắm, giá mà thời gian có thể quay trở lại...

Xã Kim Bôi có 2.983 hộ, trên 14.000 nhân khẩu, trong đó có trên 1.800 trẻ trong độ tuổi vị thành niên. Thời gian qua, Trạm y tế xã đã đẩy mạnh tuyên truyền giáo dục giới tính và chăm sóc sức khoẻ sinh sản cho trẻ trong độ tuổi vị thành niên. Tuy nhiên, tình trạng mang thai ngoài ý muốn trong độ tuổi vị thành niên trên địa bàn những năm gần đây có xu hướng gia tăng. Đồng chí Bùi Thị Lý, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Kim Bôi chia sẻ: Để giảm thiểu tình trạng mang thai ở tuổi vị thành viên, Trạm Y tế xã đẩy mạnh tuyên truyền đến từng xóm, trường học. Dù vậy tình trạng vẫn gia tăng, trẻ mang thai ở lứa tuổi này chủ yếu gia đình có hoàn cảnh khó khăn, bố mẹ đi làm ăn xa, các cháu tiếp cận mạng xã hội sớm dẫn đến tình trạng yêu sớm và có thai ngoài ý muốn.

Theo số liệu thống kê của Trung tâm Y tế huyện Kim Bôi, năm 2022, toàn huyện có 120 trẻ mang thai và sinh con trong độ tuổi vị thành niên; năm 2023 có 137 trường hợp và 4 tháng năm 2024 là 52 trường hợp. Thực trạng này xảy ra chủ yếu ở địa bàn các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn. Việc mang thai dưới 18 tuổi để lại nhiều hệ lụy cho cả gia đình và xã hội, là nguyên nhân ngăn cản nâng cao chất lượng dân số của địa phương. Trong khi đó, nếu đi đến hôn nhân thì nhiều em chưa đủ tuổi, vi phạm Luật Hôn nhân và gia đình; trường hợp sinh con sớm thì bản thân các em gái mất đi cơ hội học hành, thiếu kiến thức chăm sóc con. Đồng chí Quách Thị Xuân, Trưởng Phòng Dân số, Trung tâm Y tế huyện cho biết: Vấn đề mang thai tuổi vị thành niên là thực trạng đáng lo ngại, nguyên nhân do nhận thức của các cháu cùng với lối sống phóng khoáng, gia đình thiếu sự quan tâm, hầu hết bố mẹ đi làm ăn xa, bỏ mặc con cái cho ông bà.

Để hạn chế tình trạng trẻ vị thành niên quan hệ tình dục sớm dẫn đến có thai, trước hết cha mẹ phải là tư vấn viên đầu tiên về giáo dục giới tính cho con cái. Bên cạnh đó, ngành y tế cần phối hợp ngành giáo dục, các hội, đoàn thể đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục lối sống, chăm sóc sức khỏe sinh sản, quan niệm và cách ứng xử trong hôn nhân, tình bạn, tình yêu cho đoàn viên, thanh niên, trẻ vị thành niên nhằm giúp các em nhận thức đầy đủ về giới tính để tự bảo vệ mình.

Bùi Thoa

(Trung tâm VH-TT&TT huyện Kim Bôi)