Chuẩn bị “đồ nghề” cho chuyến đi điền dã.
(HBĐT) Tuần trước, gọi điện cho Bùi Huy Vọng ở xóm Bưng, xã Hương Nhượng (Lạc Sơn) chi hội trưởng chi hội văn nghệ dân gian (Hội Văn học - nghệ thuật tỉnh) nghe chập chờn tiếng được, tiếng mất: “Tôi đang lên vùng Ngọc Sơn, Ngọc Lâu nhằm bổ sung thêm tư liệu về lễ hội đình Khênh”. Tuần sau, gọi đến bưu điện văn hoá xã, anh bảo: đang trực đây, xuống đi. Vâng thì xuống, gặp chưa kịp uống chén nước đã nghe anh phân trần: quỹ thời gian eo hẹp quá, muốn lên xã Văn Sơn gặp các ông, các bà cao niên để “tích” thêm tư liệu về văn hoá dân gian Mường nhưng chưa đi được...
Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Mường Vang đậm bản sắc văn hóa, được nhận dòng sữa dân gian từ không gian sống của người Mường, Bùi Huy Vọng tự nhận mình là thế hệ hậu sinh trong chặng đường nghiên cứu VHGD Mường. Anh luôn trân trọng những thành quả của những “bậc tiền bối” và luôn cố gắng để vượt lên chính mình. Không có điều kiện theo học các trường chuyên nghiệp nhưng từ những bài viết, truyện ngắn đăng trên các ấn phẩm của tỉnh (Báo Hoà Bình, Báo Văn nghệ Hoà Bình), năm 2001, anh chính thức bước vào “ngôi nhà” VHDG ở lĩnh vực: sưu tầm, nghiên cứu VHDG Mường. Công việc âm thầm và miệt mài của Bùi Huy Vọng đã được “con mắt xanh” của các chuyên gia đầu ngành ở Trung ương Hội Văn học dân gian Việt Nam thẩm định, ghi nhận, đánh giá cao. Họ đã tin tưởng và “bắt tay” với anh cùng tham gia nghiên cứu các đề tài khoa học. Năm 2008, anh tham gia đề tài nghiên cứu (đề tài: Bản sắc văn hoá Mường cổ truyền và xu hướng biến đổi hiện nay và anh đã góp vào chuyên đề: Nghề dệt cổ truyền Mường và xu thế biến đổi hiện nay). Năm 2012, anh tham gia chuyên đề: Các thủ pháp diễn xướng mo Mường và phân loại mo Mường từ góc độ nghệ thuật diễn xướng (đề tài cấp Bộ: Nghệ thuật diễn xướng mo Mường của Viện nghiên cứu Văn hoá thuộc Viện KH-XH Việt
Giờ thì “lưng vốn” công trình, tác phẩm sách của hội viên Hội văn nghệ dân gian Việt Nam Bùi Huy Vọng đã phong phú, đầy đặn hơn trước nhiều. Trong 2 năm (2010-2011), 6 tập sách của anh đã được xuất bản; nhiều cuốn được giáo sư Tô Ngọc Thanh dành cho những nhận xét, đánh giá cao; nhiều cuốn được giới biên soạn, nghiên cứu chú ý như: Phong tục làm chay (tập 1), lễ hội Đình Khênh; kinh nghiệm dẫn nước nhập đồng và lịch cổ Đá Rò của người Mường. Từ năm 2006-2011, anh đã có 9 lần được giải thưởng của T.Ư Hội VNDG Việt Nam cùng 1 giải nhì, giải thưởng văn học - nghệ thuật tỉnh giai đoạn 2001-2006. Cùng với “kênh” sách xuất bản của Hội VNDG, anh còn cộng tác viết bài cho nhiều báo, tạp chí chuyên ngành. Nhiều bài anh viết công phu như “Trồng bông, dệt vải - nghề truyền thống của người Mường”, “Dải thổ cẩm Mường trang trí theo truyền thống Đông Sơn”, lễ “kéo si” trong truyền thống của người Mường, ứng xử của người Mường thể hiện trên các công năng của ngôi nhà sàn, Một số tri thức dân gian trong ứng xử với nước của người Mường... Ngoài những tác phẩm đã đăng, đã in, anh còn 4-5 tập bản thảo khác đang chờ gửi về các nhà xuất bản và Trung ương Hội VHDG Việt Nam. Hì hục “lôi” từ kho ra các chồng bản thảo, Bùi Huy Vọng hy vọng: “Những tác phẩm này sẽ tham gia giải thưởng hàng năm của Hội Trung ương”. Xem nào, gần 600 trang chứ ít đâu (trò chơi và đồ chơi dân gian phổ biến của người Mường; Làng Mường cổ Hoà Bình; đền Băng và các nghi lễ, tín ngưỡng dân gian...). Anh tha thiết: Tôi chỉ mong làm được các cuốn Tổng tập truyền thuyết truyện cổ dân gian dân tộc Mường Hoà Bình, từ điển tiếng Mường. Nhiều từ cổ đa nghĩa, gợi cảm, gợi hình của tiếng Mường đang mất đi trong cuộc sống đương đại mà bản thân thì sức lực có hạn. Nhưng dù sao, có sức nào vẫn phải cố sức đó không làm thì thấy “sốt ruột” lắm...
Vâng, quý làm sao khi ở Hoà Bình vẫn còn có người tâm huyết đối với văn hoá dân gian Mường như thế này. Nhưng một người chắc không thể thành công, nếu không có sự vào cuộc từ nhiều phía. Vậy là lại tiếp tục hy vọng...
Văn Tưởng
Phát triển bởi ICT GROUP.
