Anh Bùi Văn Anh, xóm Minh Sơn, xã Yên Trị (Yên Thủy) chăm sóc hươu đang mùa thu nhung.
Năm 2013, gia đình anh Bùi Văn Anh, xóm Minh Sơn, xã Yên Trị "bén duyên” với nghề nuôi hươu lấy nhung do có người quen đã nuôi. Nhận thấy nghề nuôi hươu lấy nhung đơn giản hơn chăn nuôi trâu, bò, giá trị kinh tế đem lại cao, đầu tư chuồng trại đơn giản, kỹ thuật nuôi không quá khó khăn, gia đình anh xây dựng hệ thống chuồng trại diện tích hơn 100 m2 với 22 ô chuồng. Ban đầu anh mua 1 cặp hươu để vừa sinh sản vừa lấy nhung với số tiền giống 35 triệu đồng. Đến nay sau 9 năm chăm sóc, gia đình anh nâng tổng đàn lên 22 con.
Chia sẻ về kỹ thuật chăm sóc hươu, anh Bùi Văn Anh cho biết: Nuôi hươu không khó nhưng phải nắm được đặc tính để dễ chăm sóc. Quan tâm chế độ ăn, nghỉ, thay đổi thời tiết. Thức ăn đa dạng như cỏ, các loại lá. Mỗi ngày, một con hươu ăn 7 kg cỏ. Đối với những con chuẩn bị lên nhung thì cho ăn tinh bột bắp như ngô non đang vào sữa, khoai lang. Ngoài ra cho ăn thêm lá mít, chuối, đu đủ, các loại củ, quả, thân, lá cây chuối...
Về chuồng trại lại càng đơn giản, có thể tận dụng nhà bếp cũ, chuồng trâu, bò để cải tạo lại cho phù hợp, dùng các thanh gỗ hoặc sắt để ngăn các ô chuồng với nhau, mỗi ô 1 con (khoảng 8 - 10 m2) để tiện lợi cho việc chăm sóc và lấy nhung. Chuồng trại có mái che đảm bảo thoáng mát về mùa hè, ấm vào mùa đông, tránh gió lùa, sàn cao có rãnh nhỏ thoát nước bẩn. So với các loại gia súc khác, hươu sao và nai ít bệnh nhưng phải giữ cho chuồng trại luôn sạch sẽ. Nguồn thức ăn, nước uống đảm bảo nhằm tránh bệnh lở mồm long móng. Việc thu nhung thường vào mùa xuân. Vòng đời của hươu khoảng 30 năm, nếu chăm sóc tốt vẫn có thể thu hoạch nhung 2 lần/năm. Nhưng để đảm bảo việc thu hoạch 2 lần đòi hỏi người nuôi phải có chế độ chăm sóc hợp lý, thu nhung đúng kỹ thuật, đúng thời điểm. Mỗi lạng nhung hươu có giá từ 1,8 - 2 triệu đồng. Hiện, mỗi năm gia đình anh Anh thu nhập bình quân 100 triệu đồng đã trừ chi phí.
Tuy nhiên, khó khăn trước mắt đối với người nuôi hươu là thị trường tiêu thụ, đầu ra cho sản phẩm nhung hươu. Ông Bùi Văn Khương, xóm Tân Thành, xã Yên Trị chia sẻ: Do mới đầu tư chăn nuôi được 3 năm nên việc tiêu thụ nhung hươu của gia đình gặp không ít khó khăn. Đầu ra sản phẩm chủ yếu do anh Anh giới thiệu các mối đã quen.
Đồng chí Bùi Phi Diệp, Chủ tịch UBND xã Yên Trị cho biết: Nuôi hươu lấy nhung là mô hình mới, mang lại hiệu quả kinh tế khá cho người nông dân. Tuy nhiên, đầu ra cho sản phẩm là một khâu quan trọng và là khó khăn hiện nay, vì giá thành sản phẩm khá cao, từ 1,8 - 2 triệu đồng/lạng. So với mức sống trung bình của người dân thì ít gia đình có thể mua về dùng. Chủ yếu bán ra các tỉnh, thành phố, nơi người dân có mức sống trung bình khá trở lên, người có điều kiện kinh tế. Do đó, khi đầu tư mở rộng quy mô người dân cần tìm hiểu kỹ thị trường đầu ra, mặt khác chúng tôi cũng sẽ đề nghị với huyện, tỉnh để tìm đầu ra ổn định cho sản phẩm nhung hươu của địa phương trong thời gian tới.
Xuân Thiên
(Trung tâm VH-TT&TT huyện Yên Thủy)