Đàn bò của gia đình bà Đỗ Thị Thướng, xã Thống Nhất (Lạc Thủy)sinh trưởng tốt, cho thu nhập ổn định.
Theo tiếng gọi của Đảng, gần 40 năm trước, bà Thướng rời quê hương Mỹ Đức (Hà Nội) lên Hòa Bình xây dựng vùng kinh tế mới, trở thành công nhân Nông trường sông Bôi (Lạc Thủy). Bà được nhận khoán đất nông trường để sản xuất từ mía, ngô, sắn, chè, cam, bưởi. Đến nay, bà có gần 10 ha đất trồng đủ các loại cây. Bà Thướng chia sẻ: Tôi thực hiện phương châm lấy ngắn, nuôi dài. Đa dạng hóa cây trồng, vật nuôi trong vườn, mỗi thứ tôi trồng một ít để tránh rủi ro. Một trong những rủi ro khi làm nông nghiệp là làm theo phong trào. Thấy cây trồng hoặc vật nuôi nào cho thu nhập cao người dân đổ xô làm. Nhưng khi thất thế thì phá bỏ hoặc bán tháo. Điều đó không chỉ gây thiệt hại kinh tế gia đình mà làm cho ngành nông nghiệp phát triển không bền vững.
Những năm trước, cây cam, cây bưởi và chanh đào lên ngôi. Nhiều hộ có thu nhập tiền tỷ, họ mua thêm đất, thuê đất để tiếp tục đầu tư. Nhưng bà Thướng không chọn cách đó. Cây cam có năm cho thu hàng trăm triệu có khi hàng tỷ đồng. Với số tiền đó bà đầu tư chăn nuôi bò, không tăng diện tích trồng cam, bưởi. Từ chăn nuôi bò đã cho bà "lãi kép”, không chỉ bán con giống, bán thịt mà nguồn phân bò cũng là nguồn thu quan trọng, giúp bà giảm chi phí đầu tư vào cây trồng. Giá phân bón mấy năm gần đây tăng lên gấp rưỡi, có loại tăng lên gấp đôi, gấp 3 nhưng bà không phải lo nguồn phân bón. Đến nay gia đình bà có đàn bò hơn 30 con. Bà dành vài ha đất để trồng cỏ và bãi chăn thả. Khi cây cam thất thế, nguồn thu nhập từ chăn nuôi bò là nguồn thu nhập tốt của gia đình. Trước đây cây chanh có giá ở đất Lạc Thủy với nguồn thu nhập cao. Tuy nhiên, sau vài năm cây chanh mất giá do người trồng quá nhiều. Nguồn cung nhiều hơn cầu, nhiều gia đình chặt bỏ cây chanh, nhưng gia đình bà vẫn giữ lại. Năm nay, giá chanh tăng lên 12 nghìn đồng/kg. Hiện, gia đình bà thu hoạch ước hơn chục tấn quả.
Gần 10 năm trước, ở những diện tích xa, khó chăm sóc bà trồng cây dổi xen canh. Năm ngoái, cây bói và cho thu được vài chục triệu đồng. Năm nay, cây dổi sai quả, có cây đạt trên 10 kg hạt, giá bán trên 1 triệu đồng/kg. Với cách làm không đầu tư ồ ạt, theo phong trào, đa dạng nguồn thu, gia đình bà Thướng không chỉ sống được bằng nghề nông mà còn làm giàu. Bà được bình chọn là 1 trong 100 nông dân xuất sắc toàn quốc năm 2022.
Việt Lâm