(HBĐT) - Theo Trung tâm Y tế huyện Lạc Sơn, năm 2019, toàn huyện có 25.950 hộ có nhà tiêu hợp vệ sinh (NTHVS)/33.499 hộ, đạt 74,4%. Có được kết quả này do cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác vệ sinh môi trường nông thôn nói chung và vấn đề xây dựng NTHVS nói riêng. 

Tỷ lệ hộ có NTHVS của huyện Lạc Sơn cao hơn một số huyện khác nhưng vẫn thấp hơn mức trung bình chung toàn tỉnh là 76,49%. Tỷ lệ này cũng không đồng đều giữa các xã, thị trấn. Một số xã có tỷ lệ NTHVS đạt cao như: Liên Vũ 98,9%, Thượng Cốc 96,79%, Tân Mỹ 89,64%... Một số xã tỷ lệ NTHVS thấp là: Tự Do 43,48%, Ngọc Sơn 47,7%, Quý Hòa và Bình Hẻm 55,2%... Các loại nhà tiêu phổ biến là nhà tiêu thấm dội nước, tự hoại, nhà tiêu chìm có ống thông hơi, nhà tiêu hai ngăn ủ phân tại chỗ. 

Một số trường học, trạm y tế và hộ dân dù đã xây dựng nhà vệ sinh nhưng qua quá trình sử dụng hoặc do bảo quản chưa đúng cách, ý thức của người dùng chưa tốt đã xuống cấp thành nhà tiêu không còn hợp vệ sinh. Toàn huyện còn 6.861 hộ chưa có NTHVS, đặc biệt còn 2.634 hộ chưa có nhà tiêu. Vấn đề chăn nuôi gia súc, gia cầm tại nhà; địa hình miền núi, hộ ở phía trên, phía dưới... cũng là những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước, vệ sinh. Những số liệu và kết quả khảo sát của ngành Y tế cũng cho thấy, nhận thức và hành vi vệ sinh của người dân chưa đồng đều. Thói quen thường xuyên rửa tay với xà phòng còn nhiều người chưa thực hiện... Đây là những vấn đề cần được cải thiện trong thời gian tới.   

Năm 2019, Lạc Sơn là 1 trong 2 huyện của tỉnh thực hiện chương trình "Mở rộng quy mô nước sạch và vệ sinh nông thôn” dựa trên kết quả vay vốn Ngân hàng Thế giới. 6 xã tham gia chương trình là: Yên Nghiệp, Tân Mỹ, Chí Thiện, Nhân Nghĩa, Bình Cảng, Xuất Hóa. Chương trình triển khai đến trạm y tế xã, trường học, hộ gia đình. Mục tiêu là các xã đạt "Vệ sinh toàn xã”, tăng tỷ lệ bao phủ NTHVS để cải thiện các điều kiện vệ sinh môi trường nông thôn. Qua đó, góp phần đạt các mục tiêu của chiến lược quốc gia về nước sạch và vệ sinh nông thôn đến năm 2020. Tại 6 xã tham gia chương trình có 7.770 hộ. Trong đó, số hộ có NTHVS đạt từ 67,1 - 89,64%, 1.771 hộ nhà tiêu chưa hợp vệ sinh, 4 hộ chưa có nhà tiêu. Hộ nghèo thuộc 6 xã được hỗ trợ 1 triệu đồng, hộ cận nghèo 500.000 đồng để xây NTHVS. 

Tham gia chương trình "Mở rộng quy mô nước sạch và vệ sinh nông thôn”, các cấp chính quyền huyện chủ động vào cuộc. Huyện đã tổ chức hội nghị triển khai và mở 6 lớp tập huấn tại 6 xã. Trung tâm Y tế huyện tổ chức truyền thông về phòng, chống dịch bệnh, hướng dẫn sử dụng NTHVS, rửa tay với xà phòng thông qua nhiều hình thức như loa truyền thanh, băng rôn, khẩu hiệu, tổng vệ sinh... Giám sát hỗ trợ các trường học trên địa bàn, hướng dẫn các hoạt động vệ sinh môi trường và y tế học đường. Cùng với truyền thông nâng cao nhận thức, nhất là việc tại sao cần đầu tư vào vệ sinh, tác hại của vệ sinh kém gây ra thấp còi, suy dinh dưỡng, dễ nhiễm bệnh... là các hoạt động truyền thông thay đổi hành vi. Cụ thể như lập bản đồ vệ sinh các xóm, cam kết của lãnh đạo xã... 

Ngoài 6 xã tham gia chương trình, huyện triển khai các giải pháp thực hiện công tác vệ sinh môi trường, cũng là thực hiện tiêu chí về môi trường trong xây dựng nông thôn mới. Huyện cũng sẽ kiểm đếm tiêu chí "Vệ sinh toàn xã” ngoài các xã tham gia chương trình.