Cùng với việc nâng cao chất lượng giáo dục, những năm gần đây, huyện Kim Bôi đã đa dạng các hình thức giúp học sinh dân tộc thiểu số gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
Giáo viên Trường mầm non Bắc Sơn, xã Hùng Sơn (Kim Bôi) dạy trẻ cách đánh chiêng.
Với đặc trưng 96,4% trẻ em dân tộc thiểu số, để giúp trẻ gìn gữ và phát huy nét đẹp văn hóa dân tộc, Ban Giám hiệu Trường mầm non Bắc Sơn, xã Hùng Sơn (Kim Bôi) đã huy động nhân dân ủng hộ ngày công lao động, nguyên vật liệu để xây dựng mô hình nhà sàn, không gian văn hóa Mường, tổng kinh phí gần 20 triệu đồng. Mỗi tuần, trẻ có 2 tiết học luân phiên tìm hiểu về các vật dụng quen thuộc, nhạc cụ truyền thống, trò chơi dân gian của người Mường.
Cô Bùi Thị Huệ, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Ngoài xây dựng không gian văn hóa Mường, trường còn tổ chức nhiều chương trình, hoạt động nhằm mang đến những trải nghiệm thú vị cho trẻ như: Tái hiện không gian phiên chợ quê, cho trẻ tập gói bánh chưng, chơi kéo co, đi cà kheo, ném còn, múa sạp và kể tên các dụng cụ bằng tiếng Mường. Năm học 2023 – 2024, mô hình gìn giữ phát huy giá trị văn hóa dân tộc nhà trường đã được công nhận là mô hình điển hình tiên tiến cấp tỉnh.
Nói về những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục gắn với bảo tồn văn hóa truyền thống trong nhà trường, thầy Quách Văn Huệ, Hiệu trưởng Trường TH&THCS Sào Báy cho biết: Nhà trường khuyến khích học sinh mặc trang phục truyền thống trong các dịp lễ, khi trường tổ chức các hoạt động ngoại khoá. Lồng ghép chương trình giáo dục địa phương theo hình thức tích hợp trong một số môn học; tăng cường hoạt động ngoại khóa giới thiệu về kiến trúc nhà ở, trang phục, làn điệu dân ca, nhạc cụ dân tộc, các hội thi liên quan đến văn hóa các dân tộc cho học sinh.
Hiện nay, huyện Kim Bôi có trên 10 trường học xây dựng mô hình nhà sàn lưu giữ văn hóa Mường. Các nhà sàn này trưng bày trang phục, đồ dùng, vật dụng, công cụ lao động gắn bó mật thiết với đời sống văn hóa của người Mường. Hầu hết các trường đều dán chữ phiên âm các loại đồ dùng, dụng cụ bằng tiếng Việt và tiếng Mường. Qua đó, giúp học sinh phát triển song hành cả 2 ngôn ngữ. Ngoài ra, các trường còn thường xuyên tổ chức dạy học sinh cách đánh chiêng, chơi ném còn, đánh khăng; quy định mặc trang phục vào ngày đầu tuần…
Việc đưa văn hóa các dân tộc vào giảng dạy, tìm hiểu trong trường học góp phần nâng cao ý thức cho học sinh dân tộc thiểu số huyện Kim Bôi trong việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc mình để các giá trị văn hóa truyền thống không bị mai một.
Ngô Hường
(Trung tâm VH,TT&TT huyện Kim Bôi)
