Múa Mông gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần đồng bào Mông.
(HBĐT) - Dân tộc Mông có điệu múa nổi tiếng nhất là múa khèn. Tài năng của người múa thể hiện ở chỗ họ vừa thổi khèn vừa múa. Điệu múa cho thấy sự khỏe mạnh, khéo léo của người múa. Họ có thể quay, lăn lộn, nằm, múa… mà vẫn không hề ngừng thổi những bài khèn làm say lòng người. Nhìn người múa khèn khéo léo trình diễn những điệu múa hết sức phức tạp, nhanh nhẹn như một diễn viên xiếc mà vẫn không rời chiếc khèn và bài khèn mới thấy sự tài năng của họ.
Ở người Dao Hòa Bình ta thấy có các điệu múa chuông, múa gậy, múa rùa, múa chim… trong đó múa chuông là phổ biến. Những điệu múa ấy được trình diễn nhiều nhất ở các ngày lễ, trong tết nhảy. Động tác múa của người Dao là những bước nhún khỏe, kết hợp với di động ngược chiều, chuyển động theo chiều dọc của tay, chân và toàn thân, vẫy tay, đội hình vuông, hình trám kết hợp với âm thanh của trống, chiêng, tiếng hú.
Về nghệ thuật tại hình, cả người Thái, Tày, Dao, Mông đều có một nghệ thuật trang trí độc đáo bằng các loại họa tiết, hoa văn trên quần áo, thổ cẩm, mặt chăn, mặt phà khăn quàng. Chiếc khăn piêu của người Thái là một sản phẩm thủ công độc đáo, tương tự như vậy là các hoa văn dệt trên mặt chăn, những đường thêu trên váy. Mỗi dân tộc lại có những họa tiết hoa văn khác nhau theo thị hiếu thẩm mỹ và phong tục của mình, tạo thành một sắc thái riêng.
Nghề dệt của người Thái Mai Châu là một nghề thủ công nổi tiếng. Ngày nay nó không chỉ dừng lại ở Việt
Người Dao lấy nền xanh chàm để trang trí lên đó những họa tiết công phu tỉ mỉ với những hình núi, rêu, hoa lá, cây thông, các loại động vật và cả người. Người Mông không hay dệt, hay thêu tỉ mỉ nhưng lại dụng công khá nhiều vào toàn bộ trang phục của mình từ khăn, áo, đến váy một cách hoàn chỉnh, đồng bộ tạo thành một sản phẩm vừa đẹp, vừa độc đáo lại hài hòa và bền.
Như vậy, một điều hiển nhiên Hòa Bình là xứ sở của người Mường, do đó văn hóa của người Mường chiếm một vai trò ưu thế và rất phong phú ở đây. Với các dân tộc khác tuy không phải là đa số ở Hòa Bình song họ cũng có những nét đặc sắc riêng và khá nổi bật ở Hòa Bình. Đó là kho tàng dân ca phong phú của người Thái ở Mai Châu, là các điệu xòe Thái và những điệu múa chuông của người Dao hay khèn của người Mông. Đặc biệt là nghề dệt thổ cẩm của người Thái Mai Châu, ngày nay đã trở thành một nét đặc biệt của văn hóa Thái- Mường Hòa Bình. Điều này cho thấy, một mặt người Mường vẫn giữ được bản sắc chủ thể của họ, song những nét văn hóa của các dân tộc anh em được người Mường chấp nhận, tiếp thu và tạo điều kiện phát triển cho chúng cùng tồn tại và phát triển vì sự phồn vinh của xứ Mường.
HBĐT tổng hợp
(HBĐT) - Mường Bi là một trong 4 Mường cổ lớn nhất trong tỉnh. Đây không chỉ là vùng đất giàu bản sắc văn hóa dân tộc mà còn là một vùng đất anh hùng. Xuyên suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ xâm lược, người dân Mường Bi đã để lại những dấu ấn đậm nét bằng những chiến công anh hùng. Những chiến công đó như dấu son góp thêm niềm vui chung của dân tộc trong ngày vui đại thắng 30/4/1975.
(HBĐT) - Nghệ thuật cồng chiêng: Cồng chiêng của người Mường là một nhạc cụ truyền thống đặc sắc, gắn bó với mỗi người Mường từ khi lọt lòng mẹ đến khi qua đời. Cồng chiêng là một nhạc cụ truyền thống không thể thiếu được trong cuộc đời mỗi con người Mường. Chiêng được đánh trong các dịp lễ tết, trong đám cưới, đám ma. Chiêng được dùng cho các phường sắc bùa đi chúc tụng các gia đình vào đầu năm mới. Chiêng được dùng cho các đoàn đi săn.
(HBĐT) - Kho tàng dân ca người Thái ở Hòa Bình tập trung vào người Thái ở Mai Châu. Tuy là một vùng người Thái không lớn, song lại có một trữ lượng dân ca rất phong phú.
(HBĐT) - Hát lời thương: Đây là một loại hình dân ca của người Mường hát đối đáp nam nữ.
(HBĐT) - Hát sắc bùa: Hát sắc bùa là một loại hình dân ca được sử dụng trong các dịp lễ tết, hội hè hay cưới xin. Đặc biệt là vào dịp đầu năm, phường sắc bùa đi chúc tết khắp mọi nhà đều cầu chúc một năm mới may mắn, thành đạt và khỏe mạnh cho gia chủ:
(HBĐT)- Ở phần này, chúng tôi xin gộp ca dao, tục ngữ, truyện thơ… tức là những sáng tác có vần có điệu vào một mục, dẫu rằng mỗi một thể loại này đều có tách bạch thành những thể loại riêng biệt.