(HBĐT)-Ngày 27/1/1973, Hiệp định Pari về chấm dứt chiến tranh lập lại hòa bình ở Việt Nam được ký kết. Phấn khởi trước thắng lợi vừa giành được, từ tháng 3/1973, theo chỉ thị của Tỉnh ủy, các địa phương, đơn vị tiến hành đợt tổng kết 8 năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1965-1972). Tổng kết nêu rõ: Từ năm 1965 - 1972, tổng số bom đạn Mỹ sử dụng đánh phá trong tỉnh là 5.315 quả và hàng chục nghìn đạn 20 ly. Để chủ động tiêu diệt máy bay địch khi chúng đến xâm phạm địa bàn, lực lượng vũ trang trong tỉnh đã độc lập và phối hợp chiến đấu 853 trận, bắn rơi 49 máy bay... Dân quân tự vệ đã huy động 436.015 ngày công để làm đường vòng tránh, sửa chữa cầu phà bảo đảm giao thông, đào đắp 225.180 hố cá nhân, 214.796 hầm tập thể, 1.194.500 m giao thông hào để phòng tránh, cơ động đánh địch. Vừa chiến đấu, vừa sản xuất, phát huy tinh thần tự lực tự cường, lực lượng vũ trang tỉnh tham gia lao động sản xuất, thực hành tiết kiệm, tự túc được 36.440 kg gạo, 8.600 kg thịt lợn, 43.550 kg rau xanh, khai thác được 395 m³ đá, 37.000 viên đá ong, 1.211 m³ gỗ tròn, 36.000 cây tre, bương; sản xuất 425.000 viên gạch, 97.000 viên ngói để làm mới 736 gian nhà ngói, 1.292 gian nhà tre lá, phục vụ cho các đơn vị tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu, bảo đảm giao thông...

Qua đợt tổng kết này, quân dân Hòa Bình càng thấy rõ nhiệm vụ tập trung sức người, sức của chi viện chiến trường, cùng cả nước giải phóng miền Nam. Từ năm 1973 - 1974, trong phong trào thi đua đã có 2.848 cán bộ, chiến sỹđược tặng thưởng bằng khen; 60 cá nhân được tặng danh hiệu Chiến sỹquyết thắng. Nhiều đơn vị, địa phương và cá nhân được Quốc hội, Chính phủ tặng nhiều phần thưởng cao quý về thành tích chiến đấu và chi viện chiến trường, trong đó có 2 huân chương cho phong trào quân sự trong toàn tỉnh. Năm 1974, lực lượng dân quân tự vệ toàn tỉnh chiếm 10,22% dân số. Công tác huấn luyện dân quân tự vệ, củng cố ban chỉ huy xã đội được triển khai đều khắp trong toàn tỉnh. Phong trào thi đua xây dựng "Đơn vị quyết thắng”, "Chiến sỹquyết thắng” trong lực lượng vũ trang luôn được giữ vững và tiếp tục phát huy. Năm 1975, lực lượng vũ trang Hòa Bình có 386 đơn vị đạt danh hiệu "Đơn vị quyết thắng”, trên 3.000 "Chiến sỹthi đua”, 29 "Chiến sỹquyết thắng”; được Chính phủ và Bộ Quốc phòng tặng 74 Huân chương Kháng chiến và Huân chương Lao động các loại. Từ năm 1973 - tháng 4/1975, toàn tỉnh đã thực hiện 9 đợt tuyển quân và giao quân đều vượt kế hoạch về thời gian, quân số và chất lượng. Trung bình mỗi năm, toàn tỉnh có gần 3.000 thanh niên nam, nữ nhập ngũ. Đặc biệt, tháng 3/1975, Hòa Bình được giao tuyển quân 1 đợt gồm 553 thanh niên các dân tộc lên đường nhập ngũ. Hòa Bình là 1 trong 6 tỉnh ở phía Bắc hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tuyển quân. Năm 1975 có 10 huyện, thị trong tỉnh được Bộ Tư lệnh Quân khu Hữu Ngạn tặng cờ thi đua "Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tuyển quân”. Năm 1975, toàn tỉnh có 670 gia đình có 2 con trở lên đi bộ đội. Tính đến đầu năm 1975, tỉnh đã tiễn đưa 2 tiểu đoàn, 9 đại đội, 1 đơn vị du kích tập trung và 1 đội dân công hỏa tuyến lên đường vào các chiến trường. Các lực lượng vũ trang Hòa Bình đi chiến đấu tại chiến trường miền Nam và Lào đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Hàng trăm thanh niên nam, nữ các dân tộc trong tỉnh đã chiến đấu dũng cảm, đạt các danh hiệu cao quý: Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, dũng sĩ diệt Mỹ, dũng sĩ diệt ngụy, dũng sĩ diệt cơ giới, dũng sĩ diệt máy bay, chiến sỹthi đua...

Ngày 27/1/1973, Hiệp định Pari được ký kết, hòa bình lập lại, cùng với cả nước, Nhân dân Hòa Bình bắt tay vào khôi phục kinh tế, ra sức chi viện cho miền Nam. Mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng vì miền Nam, Đảng bộ, quân dân Hòa Bình luôn đảm bảo "thóc thừa cân, quân thừa người”, "tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”.

Ngày 30/4/1975, Chiến dịch Hồ Chí Minh đại thắng, giải phóng hoàn toàn miền Nam, kết thúc 21 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước oanh liệt của dân tộc ta. Thắng lợi vĩ đại đó có phần đóng góp quan trong của Đảng bộ, quân dân các dân tộc Hòa Bình.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, toàn tỉnh có 11.460 con em các dân tộc nhập ngũ, trong đó có 1.440 gia đình có từ 2 con nhập ngũ trở lên, 15.670 thanh niên xung phong, đóng góp nghĩa vụ cho Nhà nước 162.000 tấn lương thực, 14.336 tấn thực phẩm... Có 3.623 liệt sỹ, 670 thương binh, 624 bệnh binh. 14 Huân chương Quân công, 25 Huân chương Chiến công, 32 Huân chương Lao động, 705 đơn vị Quyết thắng, 29 chiến sỹQuyết thắng, 396 cán bộ, chiến sỹthi đua các cấp.