Vắc xin quai bị được lưu trữ và bảo quản lạnh tại trung tâm YTDP tỉnh.
(HBĐT) - Tản phát vào thời điểm tháng 2 đến tháng 4, tháng 5 thì lây truyền ở hầu hết các huyện, thành phố trong tỉnh, mức độ ảnh hưởng của dịch quai bị (Parotitis) đối với sức khoẻ và đời sống người dân không hề nhỏ.
Theo thống kê của Trung tâm YTDP tỉnh, có 456 trường hợp mắc quai bị trong toàn tỉnh, nhiều nhất ở thành phố Hoà Bình và các huyện Tân Lạc, Kim Bôi, tỷ lệ mắc ở nam giới nhiều hơn nữ giới. Càng vào những tháng xuân, hè, bệnh càng dễ lan truyền mạnh và thường xảy ra trong nhóm trẻ em đi nhà trẻ, lớp mẫu giáo hoặc đến trường phổ thông. Trên nhóm trẻ lớn hoặc thanh niên, người lớn tuổi cũng bị mắc nhưng với tỷ lệ thấp hơn và thường là các trường hợp tản phát.
Bà Bùi Thị Cậy, Giám đốc Trung tâm YTDP huyện Kim Bôi cho biết: Để phòng, chống dịch quai bị, Trung tâm YTDP huyện đã đẩy mạnh công tác truyền thông giáo dục tại cộng đồng về tác hại của bệnh, nhất là ảnh hưởng tới khả năng sinh sản, về đối tượng và cách thức sử dụng vắc xin phòng bệnh chủ động, các biện pháp vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, đồng thời triển khai biện pháp dự phòng chủ động là tổ chức tiêm phòng vắc xin quai bị cho người dân tại phòng tiêm vắc xin dịch vụ của Trung tâm. Qua đó, ý thức phòng bệnh quai bị trong nhân dân được nâng lên đáng kể. 5 tháng qua, đã có hàng trăm lượt trẻ em, thanh niên và cả một số người lớn tuổi đến từ các các xã, thị trấn trong toàn huyện về Trung tâm để được tư vấn và tiêm vắc xin phòng quai bị.
Quai bị là nhóm bệnh thường lây qua đường hô hấp, tiếp xúc được ghi nhận dưới dạng vụ dịch vừa và nhỏ trên địa bàn. Ông Vũ Quốc Hải - Trưởng khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm & vắc xin sinh phẩm - Trung tâm YTDP lý giải: Đây là bệnh gây bởi vi rút quai bị, khả năng tồn tại khá lâu ở môi trường ngoài cơ thể. Khi mắc, bệnh nhân có biểu hiện sốt, mệt mỏi, sưng và đau một hoặc nhiều tuyến nước bọt, có thể kèm một hoặc một số triệu chứng viêm tinh hoàn ở nam giới (20% - 30%), viêm buồng trứng ở nữ giới (5%), viêm màng não vô khuẩn, viêm tuỵ, viêm khớp, viêm thận, viêm tuyến giáp. Ổ chứa và nguồn truyền nhiễm của bệnh là người. Người bệnh điển hình trong giai đoạn khởi phát bệnh là nguồn truyền nhiễm nguy hiểm nhất. Trong ổ dịch, thường có một bệnh nhân quai bị lâm sàng có từ 3 - 10 người mang vi rút lành, chủ yếu là người tiếp xúc gần với bệnh nhân trong thời kỳ ủ bệnh và phát bệnh.
Trước mức độ ảnh hưởng của dịch, Trung tâm YTDP tỉnh và Trung tâm YTDP các huyện, thành phố đã phối hợp với y tế cơ sở tổ chức hoạt động tuyên truyền, giáo dục sức khoẻ cho nhân dân, tổ chức phát hiện sớm và cách ly, điều trị kịp thời. Các trường hợp nhẹ được cách ly điều trị tại gia đình theo chỉ dẫn của y tế cơ sở. Bệnh không có thuốc điều trị đặc hiệu nên việc điều trị chủ yếu là hạn chế vận động tối đa, an thần và chăm sóc bệnh nhân tốt, nhất là trong thời gian toàn phát, điều trị chống viêm tinh hoàn, buồng trứng, viêm tuỵ, viêm màng não và chỉ dùng kháng sinh khi có bội nhiễm theo đúng chỉ định. Với các thể nặng có thể dùng globulin miễn dịch kết hợp. Đáng ghi nhận là hầu hết ca bệnh đều ở thể nhẹ, được phát hiện và điều trị kịp thời nên không để xảy ra biến chứng. Số bệnh nhân mắc tại thời điểm này đã chững lại.
Theo ông Mai Đức Sỡi, Phó Giám đốc Trung tâm YTDP tỉnh: Mọi người chưa có miễn dịch đều có thể nhiễm vi rút và mắc bệnh quai bị mặc dù khả năng cảm nhiễm có thể không cao bằng một số bệnh khác như sởi, thủy đậu. Sau khi nhiễm vi rút hay mắc bệnh quai bị hoặc sau dùng vắc xin quai bị đúng liều lượng sẽ có khả năng miễn dịch lâu dài trong nhiều năm, có thể suốt đời. Biện pháp dự phòng tốt nhất, hiệu quả nhất là sử dụng vắc xin quai bị sớm cho trẻ từ 12 tháng tuổi. Đây là vắc xin sống, giảm độc lực, là chế phẩm có độ an toàn cao, hiệu lực bảo vệ đạt trên 95%, gây miễn dịch lâu bền, có thể dừng cho cả người đã từng có miễn dịch.
Bộ Y tế cũng khuyến cáo: “Thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân, thường xuyên súc học bằng dung dịch khử khuẩn hoặc nước muối loãng, đặc biệt chú ý cho nhóm trẻ em nhỏ tuổi. Thực hiện vệ sinh môi trường sống, làm thông thoáng nhà ở, tận dụng ánh sáng mặt trời. Có thể tiến hành khử khuẩn không khí nhà ở, buồng bệnh bằng đèn cực tím, xông hơi nóng Formalin cho những không gian kín để phòng bệnh quai bị”.
Bùi Minh