Khi rời quân ngũ, hành trang của người lính không chỉ là kỷ luật, ý chí kiên cường, mà còn là tinh thần "việc gì có lợi cho dân, cho nước thì hết sức làm”. Trở về quê hương, nhiều quân nhân trẻ không chọn con đường dễ dàng, mà tiếp tục gánh vác trách nhiệm mới: làm Bí thư chi bộ, Trưởng xóm, Thôn đội trưởng, trực tiếp tham gia công tác ở cơ sở. Trong số đó, nổi bật là 3 tấm gương tiêu biểu: Hà Duy Quang (Bí thư chi bộ xóm Ngoã, xã Mai Hịch, huyện Mai Châu), Ngần Văn Thủy (Trưởng xóm Mỏ, xã Chiềng Châu, huyện Mai Châu) và Bùi Văn Oành (Thôn đội trưởng xóm Rậm Cọ, xã Thượng Cốc, huyện Lạc Sơn).
Họ là những người con của quê hương Hòa Bình hăng hái lên đường, tham gia chiến đấu trên các mặt trận, chiến trường và góp một phần xương máu cho sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. 50 năm sau Đại thắng mùa Xuân năm 1975, những thương binh, bệnh binh ấy với phẩm chất bộ đội Cụ Hồ vẫn không ngừng nỗ lực, cống hiến sức mình trên các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Phong trào thi đua "Lao động giỏi, lao động sáng tạo” được các cấp công đoàn trong tỉnh triển khai sâu rộng, thu hút và khơi dậy sự sáng tạo của công nhân lao động (CNLĐ). Những tấm gương lao động sản xuất giỏi trên các lĩnh vực đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và phát triển quê hương.
Những ngày tháng Tư lịch sử, trong ngôi nhà của Thiếu tướng Bùi Đình Phái, nguyên Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Hòa Bình ở xóm Kha Lạ, xã Phong Phú (Tân Lạc) lúc nào cũng rộn vang tiếng nói cười của con trẻ. "Khách” đến nhà ông chủ yếu là đoàn viên, thanh niên, học sinh các trường trong xã và khu vực lân cận. Cũng không ngạc nhiên khi câu chuyện giữa chủ nhà và các vị khách nhỏ tuổi là những câu chuyện kể về chiến tranh, về những kỷ vật ông còn lưu giữ, sưu tầm và mang về sau chiến tranh...
Trong những trang sử hào hùng của dân tộc Việt Nam, cái tên Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Phạm Minh Giám luôn được nhắc đến như một biểu tượng của lòng dũng cảm, sự kiên trung và tinh thần chiến đấu quật cường.
Trở về quê hương từ khói lửa chiến tranh với thương tật 65%, thương binh Nguyễn Văn Tún ở xóm Dụ Phượng, xã Mông Hóa, thành phố Hòa Bình vẫn tiếp tục hành trình mới - cứu người bằng y học cổ truyền, tiếp nối lý tưởng "Bộ đội Cụ Hồ”, sống vì cộng đồng và phụng sự Tổ quốc.
Hiến máu tình nguyện (HMTN) là nghĩa cử cao đẹp. Từ phong trào này đã xuất hiện nhiều tấm gương điển hình. Tiêu biểu là anh Bùi Tiến Đạt, sinh năm 1986, khu Đồng Văn, thị trấn Mãn Đức (Tân Lạc). Trên cương vị là Phó Chánh Văn phòng Huyện ủy, anh Đạt luôn gương mẫu trong công việc và tích cực tham gia các hoạt động vì cộng đồng, trong đó anh đã 38 lần tham gia HMTN.
Với niềm đam mê văn học từ nhỏ, sự nỗ lực không ngừng và động viên từ gia đình, thầy cô, bạn bè, Nguyễn Gia Bảo, học sinh lớp 12 chuyên Văn, Trường THPT chuyên Hoàng Văn Thụ (TP Hoà Bình) đã xuất sắc giành giải Nhì trong Kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia năm học 2024 - 2025, môn Ngữ văn.
Với niềm đam mê ngoại ngữ, sự kiên trì, bền bỉ cùng phương pháp học tập khoa học, Trần Trung Hiếu, học sinh lớp 12 chuyên Nga, Trường THPT chuyên Hoàng Văn Thụ (TP Hòa Bình) đã xuất sắc đoạt giải Nhì môn Tiếng Nga cấp quốc gia hai năm liên tiếp. Đây không chỉ là thành tích đáng tự hào, mà còn là minh chứng cho tinh thần tự học đáng khâm phục của em.
Hơn 20 năm gắn bó với Công ty TNHH nghiên cứu kỹ thuật R Việt Nam tại khu công nghiệp bờ trái sông Đà (TP Hoà Bình), chị Phan Thị Ngọc Tú được biết đến là nữ cán bộ Công đoàn năng động, nhiệt huyết với các hoạt động xây dựng tổ chức Công đoàn vững mạnh. Đảm nhận ví trí tổ trưởng chuyên môn, chị Tú có đóng góp tích cực trong đổi mới sáng tạo, góp phần cải tiến quy trình sản xuất, làm lợi cho doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững.
Cùng là hội viên cựu chiến binh (CCB) phường Đồng Tiến (TP Hoà Bình), tôi quen bác Nguyễn Quốc Ấn qua những lần đi dự lớp tuyên truyền về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Tôi thích nghe bác kể chuyện chiến đấu ở Điện Biên Phủ năm 1954; nghe chuyện ở mặt trận chống Mỹ cứu nước năm 1966 - 1975. Bác Ấn khiêm tốn, ít nói về mình. Quê bác ở Hội An, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình. Bác Ấn là lính tình nguyện đi đánh giặc Pháp. Năm 1953, bác được tuyển quân và được biên chế vào Tiểu đoàn 9. Sau đó bác cùng 20 chiến sỹ tiểu đoàn được cử đi học lớp quản lý pháo và kỹ thuật tháo lắp pháo.
Những năm qua, mô hình phát triển kinh tế "Trang trại giun quế Hoà Bình" của anh Bùi Văn Đáng ở xóm Cỏ Giữa, xã Mỹ Thành (Lạc Sơn) không chỉ mang lại giá trị kinh tế ổn định, mà còn thân thiện, bảo vệ, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, góp phần xây dựng nền nông nghiệp xanh, bền vững.
Dáng người mảnh khảnh, nước da rám nắng, hàng ngày mưu sinh với nghề nuôi và đánh bắt cá vùng hạ lưu sông Đà, bà Nguyễn Thị Hiên, sinh năm 1964, trú tại tổ 14, phường Thịnh Lang (thành phố Hòa Bình) được bà con làng vạn chài ví như "người hùng không áo choàng”. Không ít lần, bà vượt dòng nước xiết cứu người nhảy cầu quyên sinh, giúp họ tìm lại cuộc đời. Việc làm của bà là minh chứng về sự tử tế, lòng dũng cảm, tình thương người giữa đời thường, giúp xua tan "bóng đêm” trong tâm trí những người được cứu, tìm lại niềm tin trong cuộc sống.
Trên đỉnh núi Biều, nơi mây phủ quanh năm như chốn bồng lai có một bản nhỏ tên Sưng nằm lặng lẽ giữa đại ngàn xanh thẳm của xã Cao Sơn, huyện vùng cao Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình. Nơi ấy, có một người đã dành cả cuộc đời để chắt chiu từng con chữ, từng làn điệu dân ca, từng nếp sống cổ xưa của dân tộc Dao Tiền – ông Lý Văn Hềnh. Người dân nơi đây vẫn gọi ông bằng cái tên gần gũi, trìu mến: "Ông Hềnh giữ hồn Dao"
Sau khi về nghỉ hưu theo chế độ, ông Bùi Văn Nỏm, nguyên Bí thư Huyện ủy Lạc Sơn, hiện trú tại phố Hữu Nghị, thị trấn Vụ Bản dành nhiều thời gian, tâm huyết sưu tầm, lưu giữ bản sắc văn hóa dân tộc.