Tỉnh Hòa Bình có 145 xã, phường, thị trấn vùng dân tộc thiểu số (DTTS); 506 thôn đặc biệt khó khăn (ĐBKK); trên 74% dân số là đồng bào DTTS, sinh sống nhiều ở địa bàn miền núi với nguồn sinh kế quan trọng là sản xuất nông, lâm nghiệp.

Người dân xã Đoàn Kết (Yên Thủy) đầu tư mô hình nuôi lươn thương phẩm theo chuỗi giá trị, từ đó nâng cao thu nhập.

Với đặc thù kinh tế - xã hội của tỉnh, Dự án 3 "Phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.

Tại huyện Yên Thủy, tính đến cuối năm 2023, toàn huyện có 17.310 hộ dân, trong đó có 798 hộ nghèo, chiếm 4,26% (85,84% là hộ nghèo người DTTS). Những năm gần đây, huyện chú trọng lồng ghép nguồn lực để thực hiện có hiệu quả các chính sách dân tộc. Trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, ưu tiên hàng đầu là hỗ trợ sản xuất, tạo sinh kế bền vững cho đồng bào DTTS. Chính vì thế, khi thực hiện Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021 - 2025, huyện xác định cần thực hiện tốt Dự án 3.

Theo thống kê của UBND huyện Yên Thủy, thực hiện tiểu dự án 1 "Phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp bền vững gắn với bảo vệ rừng và nâng cao thu nhập cho người dân”, tổng kế hoạch vốn giao 1.702 triệu đồng từ nguồn vốn sự nghiệp, đến nay đã giải ngân đạt 100%. Nguồn vốn được sử dụng hỗ trợ bảo vệ rừng 5 xã thuộc vùng điều kiện KT-XH ĐBKK với diện tích rừng được bảo vệ 2.127,5 ha. Đối với tiểu dự án 2 "Hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, vùng trồng dược liệu quý, thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào DTTS&MN”, tổng kế hoạch vốn giao là 7.034 triệu đồng từ nguồn vốn sự nghiệp. Kết quả giải ngân đến nay đạt 50,81% kế hoạch. Nguồn vốn được sử dụng để thực hiện hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, vùng trồng dược liệu quý, thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào DTTS&MN. Từ đó mang lại doanh thu cho doanh nghiệp, hợp tác xã và nâng cao thu nhập cho người dân.

Trên phạm vi toàn tỉnh, nguồn vốn Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021 - 2025 được phân bổ để thực hiện nhiều nội dung quan trọng, thiết thực phục vụ nhu cầu đầu tư của vùng đồng bào DTTS&MN, điển hình như: Giải quyết tình trạng thiếu nhà ở, nước sinh hoạt; sắp xếp, quy hoạch, bố trí ổn định dân cư; đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất, đời sống; phát triển giáo dục và đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; xây dựng đời sống văn hóa; phát triển y tế, chăm sóc sức khỏe Nhân dân… Đặc biệt, nội dung quan trọng hàng đầu được ưu tiên lồng ghép các nguồn lực để nâng cao hiệu quả thực hiện là đầu tư hỗ trợ phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, phát huy tiềm năng, thế mạnh để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị, góp phần đắc lực cải thiện đời sống của người dân vùng đồng bào DTTS&MN.

Theo đánh giá của Ban Dân tộc tỉnh, Dự án 3 thuộc Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN đã được triển khai đúng hướng, đúng đối tượng, với nội dung và hình thức phù hợp nhằm khai thác tiềm năng, lợi thế của từng địa phương theo hướng chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi có hiệu quả, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân vùng DTTS. Tính đến hết năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh giảm còn 9,2%; tỷ lệ hộ nghèo các xã vùng DTTS&MN giảm còn 9,8%; tỷ lệ hộ nghèo các xã ĐBKK giảm còn 21,27% năm 2023. Đến nay, có 6 xã ĐBKK đã được công nhận hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới, nâng tổng số xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới và thoát khỏi diện xã ĐBKK giai đoạn 2021 - 2023 lên 14 xã. Đó là những kết quả tích cực trong nỗ lực ổn định sinh kế, nâng cao thu nhập cho người dân vùng DTTS&MN, góp phần đắc lực làm thay đổi diện mạo nông nghiệp, nông dân, nông thôn trên địa bàn tỉnh.