- Học hành chỉn chu con nhé.
Thấy các anh trong làng, trong xóm học lớp trên, vào cuối năm mẹ dạm trước "Anh học xong cho em nó mượn lại sách nhé”.
Thế là các con của mẹ có những cuốn sách giáo khoa, có cuốn mất bìa nhưng các trang, các bài trong sách còn đủ cả. Mẹ thủ thỉ: "Có chí thì nên”.
Me đi xa đã 45 năm, con mẹ bây giờ đã trưởng thành. Có anh là cán bộ, công chức Nhà nước, có anh là bộ đội, thương binh, con gái mẹ là cô giáo trường làng. Nhớ mẹ, tuổi đã già nhưng mẹ quen ăn trầu. Đi đâu về biếu mẹ mấy quả cau, mấy lá trầu, mẹ mừng và quý hơn các con cho quà, cho bánh. Con mẹ, anh cả đi làm, anh hai đang học năm thứ ba đại học xây dựng. Chiến tranh, nghe theo tiếng gọi của Tổ quốc, anh hai xếp bút nghiên lên đường. Ngày nhập ngũ, sân nhà mẹ đông bà con đến nắm tay chúc mừng. Trong lòng mẹ xao động nhưng nét mặt mẹ vẫn bình tĩnh, mẹ cầm vai con lắc lắc: "Cố gắng cho bằng anh, bằng em con nhé”.
Nhìn nét mặt mẹ mà nhớ câu nói của nhà văn quân đội "Muốn biết cuộc chiến thành hay bại hãy nhìn nét mặt mẹ lúc tiễn con lên đường”. Sự lên đường của các con, các anh biết là gian nan nhưng trong lòng mẹ, nét mặt mẹ vẫn ánh lên niềm tin và rạng ngời ngày thắng lợi. Các con lớn lên có lúc hỏi mẹ, trong khó khăn sao mẹ nuôi được bầy con ăn học lớn khôn. Mẹ cười, lời mẹ ôn tồn: "Phải đồng lội đồng, phải ao lội ao, phải sao lội vậy”. Lời mẹ nói như là một thứ cam chịu nhưng kỳ thực là một nghị lực lớn lao. Hồi chiến tranh, bao cấp khó khăn, mọi người như mẹ còn có lựa chọn nào khác.
Tuổi già có lúc mẹ đến chơi với con cháu. Cháu thương và quý bà, bữa ăn cứ gắp thức ăn vào bát cho bà nài ép bà ăn. Nhưng bà nhỏ nhẹ "để vậy bà còn ăn cơm”. Mẹ nói khẽ nhưng rành rọt "cơm tẻ mẹ ruột”, nghe mẹ nói các cháu mẹ thì cười nhưng con của mẹ thì thấm thía đến nao lòng.
Mẹ thường nhắc các con từ lời nói đến cử chỉ "giấy rách phải giữ lấy lề hay tốt danh hơn lành áo”, chớ có tham lam, kèn cựa, vun vén, ích kỷ "đời cha ăn mặn, đời con khát nước”.
Nhớ một hôm có một người đến ngoài cổng chìa cái nón mê xin tiền, xin gạo. Con dâu mẹ đi quay vào, mẹ phật ý nhắc khéo cũng rất nhẹ nhàng - "chớ nên thị phú khinh bần, cơ trời ắt hẳn nợ nần chi đây”.
Con dâu mẹ quay ra đưa tiền cho ăn xin rồi thưa lại với mẹ.
- Con quay vào lấy tiền chứ phải con không cho đâu ạ!
- Thế à, thế thì mẹ ngẫm thế nào thì mẹ nói thế.
Gương mặt mẹ ánh lên một nụ cười. Đúng là nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Tản văn của Văn Song(HBĐT) -Nghe tin chị Thoan sắp đi lấy chồng, mấy chị em chúng tôi thấy vui lắm. Lại được chén cỗ rồi. Bong bóng lợn sẽ được thổi thành quả bóng cho đám trẻ đá ở đầu ngõ. Mà lấy ai chứ lấy anh Huỳnh thì còn gì bằng. Cùng làng, cùng xóm với nhau nên quá biết rồi. Nhưng chuyện yêu đương của anh Huỳnh và chị Thoan quả là bất ngờ. Họ yêu nhau kín thế. Chỉ đến lúc bảo anh sắp nhập ngũ thì cả 2 bên mới biết chuyện.