- Giáo sư-Viện sĩ Phạm Minh Hạc: Nếu nói một cách hình ảnh, giáo dục ĐH hiện nay đang xếp hàng dọc, có chỗ được, chỗ không nhưng vắn tắt lại là không đáp ứng được nhu cầu. Hiệu trưởng một trường ĐH kỹ thuật khá nổi tiếng cho tôi biết trường đó chỉ có 30% số kỹ sư đào tạo ra đúng chuẩn nghề nghiệp. Trước đây, nước ta chỉ có 111 trường ĐH, CĐ, con số này hiện nay là 440. Chỉ từ năm 1998-2009 đã có 304 trường ĐH, CĐ được thành lập hoặc nâng cấp. Tôi nói thẳng là chất lượng đào tạo ở những trường này có vấn đề lớn, ngoại trừ những sinh viên có tố chất thực sự xuất sắc.
- Theo giáo sư, vậy nguyên nhân chính của tình trạng này nằm ở đâu?
- Chất lượng đào tạo ĐH phải dựa vào các yếu tố: cơ sở vật chất, giáo viên, chương trình đào tạo, tuyển sinh đầu vào. Riêng về cơ sở vật chất, tôi có thể nói ở nước ta trường nổi tiếng nhất, tốt nhất cũng không đạt chuẩn cơ sở vật chất bằng một trường bình thường trên thế giới. Nhưng quan trọng nhất chính là đội ngũ giảng viên. Có trường ĐH mở ở miền Trung khi thành lập chỉ có một tiến sĩ, giờ thêm một người nữa là hai. Đó là chưa nói đến chất lượng đầu vào quá kém, có nơi dưới 10 điểm/3 môn vẫn đỗ ĐH. Thầy như thế, trò như thế thì giảng dạy làm sao đạt chất lượng cao.
Trường ĐH Bách khoa TPHCM, một trong số không nhiều trường ĐH có chất lượng tốt nhất hiện nay. Trong ảnh: Sinh viên Trường ĐH Bách khoa trong giờ học thiết kế vi mạch. Ảnh: HỒNG THÚY
- Giáo sư cho rằng trách nhiệm nằm ở đâu?
- Trách nhiệm chính, khởi nguồn từ chỗ Chính phủ ký quyết định thành lập trường. Dễ dãi và ồ ạt là những từ mà báo chí hiện nay hay nhắc đến. Còn Bộ GD-ĐT, cơ quan giúp việc cho Chính phủ khi kiểm tra thẩm định thì làm việc ẩu. Sau mở trường, việc mở ngành đào tạo mới từ phía Bộ GD-ĐT cũng dễ dãi dẫn đến việc phải tạm dừng mở hàng loạt mã ngành của nhiều trường.
|
Phải có địa chỉ trách nhiệm.
Tôi thấy khi thảo luận ở hội trường, các đại biểu Quốc hội chỉ nói đến thực trạng mà ít nói đến nguyên nhân. Ai chịu trách nhiệm, ai tạo ra thực tế này, ai chữa cái đó cần phải làm rõ. Cần có người đứng ra nhận trách nhiệm để giải quyết, xử lý tình trạng này.
Làm giáo dục không thể vội vã. Cứ hứa ba năm thay đổi nhưng chẳng hiểu thế nào, căn cứ vào đâu, ai làm gì, hướng làm như thế nào, cần điều kiện gì, lịch trình như thế nào... tôi thấy chẳng ai nói đến.
Giáo sư – Viện sĩ Phạm Minh Hạc |
- Báo cáo giám sát của Ủy ban Văn hóa - Giáo dục Thanh thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội kiến nghị hạ cấp, giải thể một số trường không đạt tiêu chuẩn về cơ sở vật chất. Ông nghĩ sao?
- Không phải đến giờ, mà nhiều năm trước tôi đã phát biểu nếu trường nào không đủ điều kiện, chất lượng đào tạo quá yếu kém thì phải bị giải thể. Báo cáo của Ủy ban Văn hóa - Giáo dục Thanh thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội đưa ra danh sách 15 trường không đủ cơ sở vật chất, có đất chưa xây dựng hoặc xây chưa xong nhưng tôi cho rằng con số cần bị giải thể nhiều hơn thế rất nhiều.
- Vậy ông có đưa ra giải pháp nào khả thi?
- Thực sự muốn bắt tay chấn chỉnh tình hình giáo dục, tôi nghĩ phải có sự can thiệp trực tiếp của Thủ tướng Chính phủ. Người thực hiện tích cực là Bộ GD-ĐT, từ bộ trưởng đến các chuyên viên. Cần phải sắp xếp lại đội ngũ thì mới vào “trận đánh” được.
- Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân khi đăng đàn Quốc hội đã cho rằng chất lượng giáo dục thấp như hiện nay, các bộ trưởng từ năm 1975 đến nay đều có trách nhiệm. Từng làm bộ trưởng Bộ GD-ĐT, ông nghĩ sao về trách nhiệm của mình?
- Tại hội thảo của đoàn giám sát của Quốc hội về chất lượng giáo dục ngày 2-4-2010, tôi đã nhận trách nhiệm của mình. Nhưng nói gì thì nói, từ năm 1975 đến giờ, các nguyên bộ trưởng người còn người mất, nói vậy thì tội cho vong hồn các cố bộ trưởng.
Điều quan trọng hơn ở đây, theo tôi, vấn đề không nằm ở công – tội, mà phải tìm ra nguyên nhân của tình hình và làm thế nào để phát triển được giáo dục ĐH để phục vụ đất nước một cách bền vững. Cần tập trung tìm ra những giải pháp thì tốt hơn.
Theo Báo NLĐ
Ngày 17/4, Sở GD&ĐT tổ chức hội nghị triển khai công tác tổ chức thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, cao đẳng ngành giáo dục mầm non năm 2024. Tham dự có đại diện lãnh đạo quản lý của 59 đơn vị, bao gồm 37 trường THPT, 11 trường dân tộc nội trú THCS&THPT, 10 trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên các huyện, thành phố và 1 Trung tâm giáo dục thường xuyên tỉnh.
Sáng 16/4, Sở GD&ĐT tổ chức hội nghị triển khai Chỉ thị số 04, ngày 11/2/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc tiếp tục đẩy mạnh triển khai Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 tại các bộ, ngành, địa phương năm 2024 và những năm tiếp theo. Tham dự có lãnh đạo Sở GD&ĐT, đại diện Phòng GD&ĐT các huyện, thành phố, các trường học trên địa bàn, một số ngân hàng, doanh nghiệp.
Những năm qua, sự nghiệp giáo dục đào tạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của của Đảng, Nhà nước.
Tính đến ngày 11/4, nhiều cơ sở giáo dục đại học trên cả nước đã công bố phương án tuyển sinh năm 2024 với nhiều phương thức đa dạng.
Dự thảo thông tư của Bộ GD&ĐT đề xuất tiêu chuẩn chung về đạo đức nghề nghiệp đối với viên chức tư vấn học sinh.
Những địa phương thiếu giáo viên có thể được tuyển người tốt nghiệp cao đẳng, thay vì đại học như Luật Giáo dục, theo đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
