(HBĐT) - Ngày 30/8/2016, BTV Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết số 06 – NQ/TU về "xây dựng huyện Mai Châu trở thành Điểm du lịch quốc gia vào năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”. Sau 3 năm triển khai, đối chiếu với 4 tiêu chí để đủ điều kiện công nhận là "Điểm du lịch quốc gia” thì Mai Châu đã đạt được 2 tiêu chí là: có tài nguyên du lịch hấp dẫn và có khả năng đáp ứng phục vụ 100 nghìn lượt khách một năm. Năm 2020, huyện sẽ nỗ lực để hoàn thành nốt 2 tiêu chí còn lại để hoàn thành mục tiêu xây dựng Mai Châu trở thành Điểm du lịch quốc gia vào năm 2020.

Phát triển hạ tầng cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch là nhiệm vọng trọng tâm hàng đầu đã được huyện Mai Châu quan tâm thực hiện trong thời gian qua. Trong 3 năm qua, huyện đã thu hút nhiều nhà đầu tư trong và ngoài tỉnh cũng như vận động người dân tham gia đầu tư phát triển các loại hình du lịch. Đến nay, trên địa bàn huyện đã có 148 cơ sở lưu trú du lịch, trong đó có 12 khách sạn, 30 nhà nghỉ và 106 nhà nghỉ cộng đồng với 610 buồng; thu hút trên 2.500 lao động trong lĩnh vực du lịch, trong đó có 800 lao động trực tiếp. Năm 2019, huyện Mai Châu đón khoảng 375.000 lượt khách, trong đó có 165.000 lượt khách quốc tế và 210.000 lượt khách nội địa. Tổng thu từ hoạt động du lịch đạt khoảng 232 tỷ đồng. Các điểm du lịch cộng đồng trên địa bàn huyện ngày càng được mở rộng và nâng cao chất lượng. Mai Châu hiện có 7 điểm du lịch cộng đồng: Bản Lác, xã Chiềng Châu; bản Bước, xã Xăm Khòe; bản Văn, bản Pom Coọng, thị trấn Mai Châu; bản Hịch, xã Mai Hịch; bản Pà Cò, xã Pà Cò và bản Hang Kia, xã Hang Kia. Để đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân, hiện nay, trên địa bàn huyện đã thành lập HTX vận tải quản lý phương tiện chuyên chở khách trong điểm du lịch với 30 đầu xe điện hoạt động phục vụ khách tham quan du lịch. 

Công tác đầu tư phát triển du lịch đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Đến nay, huyện Mai Châu có 11 dự án đầu tư về du lịch, thương mại với tổng số vốn đăng ký trên 178 tỷ đồng. Một số dự án đầu tư đã thực hiện và đi vào hoạt động có hiệu quả như: Khu nghỉ dưỡng Hideaway, xóm Suối Lốn, xã Tân Mai; khu du lịch Làng Bích họa, xóm Hải Sơn, xã Mai Hịch; khu du lịch Mai Châu Ecolodge, xóm Nà Thia, xã Nà Phòn; khu du lịch sinh thái Mặt trời, xã Chiềng Châu; khu du lịch sinh thái Mai Châu Villas, xã Mai Hịch... 

Đồng chí Hà Thị Hòa, Trưởng Phòng VH&TT huyện Mai Châu cho biết: Quan điểm của huyện Mai Châu là phát triển du lịch phải gắn với việc bảo tồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Huyện đã tổ chức phục dựng và duy trì tổ chức các lễ hội dân gian như: Lễ hội Xên Mường của dân tộc Thái; Lễ hội Gầu Tào của dân tộc Mông; Lễ hội Xuân Sơn Động của dân tộc Dao; Lễ hội Khai Hạ của dân tộc Mường... Huyện đã hoàn thành đầu tư tôn tạo và đưa vào sử dụng Đền thờ Lang Bôn gắn với tổ chức Lễ hội "Xên Mường” của dân tộc Thái; hỗ trợ thành lập và đưa vào hoạt động mô hình Hợp tác xã Dệt thổ cẩm và Dịch vụ du lịch xã Chiềng Châu; quản lý và hỗ trợ kinh phí hoạt động cho 138 đội văn nghệ cơ sở... Trên địa bàn huyện Mai Châu hiện còn 85% hộ dân tộc Thái và dân tộc Mường lưu giữ được nếp nhà sàn truyền thống; hỗ trợ khu trưng bày giới thiệu các hiện vật, cổ vật của dân tộc Thái. Những nét đẹp, đặc trưng trong bản sắc văn hóa đã tạo nên sức hút rất riêng cho du lịch Mai Châu. Ngoài ra, để đáp ứng nhu cầu phát triển du lịch chất lượng cao, từ năm 2016 - 2019 đã tổ chức 4 lớp tập huấn chuyên môn nghiệp vụ về du lịch cho 240 học viên tại các đơn vị kinh doanh du lịch, góp phần phát triển nguồn nhân lực cho du lịch địa phương...

Đối chiếu với 4 tiêu chí để đủ điều kiện công nhận là Điểm du lịch quốc gia theo quy định tại Điều 7, Nghị định số 92/2007/NĐ-CP, ngày 1/6/2007 của Chính Phủ, tính đến nay, huyện Mai Châu đạt được 2 tiêu chí, còn 2 tiêu chí chưa đạt. Tuy nhiên, theo Luật Du lịch năm 20175, đối chiếu với 4 tiêu chí để được công nhận là Khu du lịch cấp tỉnh, hiện nay, huyện Mai Châu đạt được trên 3 tiêu chí. 

Để tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 06 - NQ/TU, đồng chí Trần Đăng Ninh, Phó Bí thư TT Tỉnh ủy, Chủ tich HĐND tỉnh nhấn mạnh: Việc xây dựng Mai Châu trở thành Điểm du lịch quốc gia sẽ góp phần quan trọng trong việc phát triển du lịch nói riêng, KT-XH nói chung của huyện cũng như của tỉnh. Tuy nhiên, có một thực tế là việc phát triển du lịch tại Mai Châu đang dẫn đến nguy cơ mai một bản sắc văn hóa dân tộc, một số điểm du lịch cộng đồng đang bị hiện đại hóa, mất đi kiến trúc truyền thống... Do đó, thời gian tới, yêu cầu quan trọng đặt ra cho phát triển du lịch bền vững của huyện Mai Châu là phát triển du lịch nhưng phải luôn gắn với giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Việc thu hút các dự án đầu tư, xây dựng hạ tầng, phát triển đô thị phải có sự nghiên cứu, khảo sát kỹ lưỡng phù hợp với văn hóa, phong tục, bản sắc, cảnh quan địa phương. Và nhất là phải lưu ý việc đảm bảo an ninh trật tự, giữ gìn vệ sinh môi trường.