Xưởng dệt may sản phẩm thổ cẩm của chị Vàng Y Dánh, xóm Hang Kia, xã Hang Kia (Mai Châu) tạo việc làm cho lao động địa phương với thu nhập bình quân từ 2,5 - 3 triệu đồng/người/tháng.
Dệt thổ cẩm từ lâu đã gắn bó với đời sống sinh hoạt của người dân nơi đây, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, mang đậm nét văn hóa độc đáo của dân tộc Mông. Vào những dịp lễ, Tết, các chàng trai, cô gái người Mông lại mặc những bộ quần áo, váy thổ cẩm, đeo vòng bạc trắng rộn rã cùng nhau đến những phiên chợ, vườn mận, đào thắm sắc hoa để trò chuyện, gặp gỡ. Sắc màu rực rỡ, hoa văn thổ cẩm bắt mắt trên những chiếc áo, váy tạo sức sống tinh thần, điểm nhấn đặc biệt trong văn hóa đồng bào dân tộc Mông.
Thăm xưởng dệt may của chị Dánh, chúng tôi ấn tượng với những đôi bàn tay khéo léo, thoăn thoắt từng đường kim mũi chỉ, tạo ra những tấm vải, chiếc áo có hoa văn độc đáo. Chị Dánh cho biết: "Từ thuở bé, tôi đã thấy bà và mẹ dệt, thêu những tấm vải, chiếc váy để mặc, mang hoa văn thổ cẩm thêu lên những đồ dùng khác như chăn, gối, khăn… Khi lớn lên, tôi được bà, mẹ truyền lại kỹ thuật và kiến thức nghề dệt. Với lòng đam mê, tâm huyết giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, tôi đã mở xưởng dệt may, tạo nên những sản phẩm thổ cẩm được mọi người ưa chuộng, đồng thời tạo việc làm cho chị em trong vùng”.
Để có được một sản phẩm thổ cẩm phải trải qua nhiều công đoạn, đòi hỏi tính sáng tạo, tỉ mỉ của người thợ dệt, tạo hình hoa văn lên các sản phẩm sao cho hài hòa, cân đối, đồng thời đường kim, mũi chỉ phải khéo léo, chuẩn xác. Từ nguồn vốn của gia đình, vay mượn anh em, bạn bè, gia đình chị Dánh đã đầu tư 300 triệu đồng cho 5 máy may công nghiệp, tạo việc làm thường xuyên cho 3 lao động và nhiều lao động thời vụ với mức lương trung bình 2,5 - 3 triệu đồng/người/tháng. Mỗi tháng, xưởng dệt của chị sản xuất gần 1.000 sản phẩm như: mũ, áo, khăn, chân váy, chăn, ga giường… với giá bán bình quân 100.000 đồng/sản phẩm. Sản phẩm được người dân trong và ngoài vùng ưa chuộng, nhiều khách du lịch khi đến với Hang Kia cũng mua về làm quà lưu niệm. Chiếc váy của phụ nữ Mông thêu tay là sản phẩm cầu kỳ và đẹp nhất, mỗi chiếc váy có nhiều nếp gấp, hoa văn rực rỡ, bắt mắt, chủ yếu được phụ nữ người Mông mặc vào dịp lễ, Tết và những nghi lễ quan trọng. Để tạo nên sản phẩm thủ công đặc biệt như vậy, người thợ dệt phải mất 3-4 tháng mới có thể hoàn thành, mức giá bán 2,7-3 triệu đồng/chiếc, phải đặt trước vài tháng mới có sản phẩm. Chiếc váy cầu kỳ và tỉ mỉ đến từng chi tiết, thể hiện sự khéo léo của người thợ.
Trước đây, các sản phẩm thổ cẩm của người Mông chỉ phục vụ nhu cầu trong gia đình, các nghi lễ. Hiện nay, sản phẩm thổ cẩm đã trở thành hàng hóa, được nhiều du khách trong và ngoài nước ưa chuộng. Để đáp ứng nhu cầu thị trường, nhất là lượng khách du lịch đến với vùng đồng bào dân tộc ngày càng đông, sản phẩm dệt ngày càng phong phú về chủng loại, đa dạng về mẫu mã như túi xách, ví, mũ lưỡi trai, khăn quàng, túi đựng điện thoại, móc chìa khóa… với nhiều màu sắc đẹp mắt. Các sản phẩm thổ cẩm từ xưởng dệt của chị Dánh đã có mặt tại hầu hết các quầy hàng lưu niệm, homestay trong và ngoài vùng để phục vụ khách du lịch.
Đồng chí Vàng A Thào, Phó Chủ tịch UBND xã Hang Kia cho biết: "Xưởng dệt thổ cẩm của chị Dánh cũng như nhiều cơ sở dệt may khác trong vùng là mô hình kinh tế hiệu quả, gắn liền với hoạt động dịch vụ du lịch tại địa bàn, tạo việc làm, thu nhập cho lao động trong vùng. Đồng thời, góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, nâng cao đời sống tinh thần cho đồng bào dân tộc Mông”.