Chị Lý Thị Hằng (giữa) chia sẻ kinh nghiệm cùng các thành viên tổ hợp tác về các sản phẩm thổ cẩm tại xóm Sưng, xã Cao Sơn (Đà Bắc).
Trong căn phòng rộng chừng hơn 10 m2, ánh mắt chăm chú, bàn tay khéo léo của những người phụ nữ người Dao Tiền thêu dệt nên những sản phẩm thổ cẩm đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Qua tìm hiểu được biết, những phụ nữ Dao Tiền này được tiếp xúc và học thêu, vẽ sáp ong từ khi chưa tròn 10 tuổi. Các sản phẩm làm ra chủ yếu phục vụ đời sống gia đình.
Chị Lý Thị Hằng, tổ trưởng tổ hợp tác (THT) sản phẩm thổ cẩm xóm Sưng chia sẻ: "Là nơi sinh sống tập trung của người Dao Tiền, xóm Sưng có cảnh quan thiên nhiên hoang sơ và nét văn hóa độc đáo, tinh thần đoàn kết. Năm 2017, xóm được lựa chọn triển khai mô hình du lịch cộng đồng (DLCĐ). Bình quân mỗi năm, điểm DLCĐ xóm Sưng tiếp đón trên 2.000 lượt du khách đến thăm quan, tìm hiểu và trải nghiệm, trong đó du khách quốc tế chiếm trên 90%. Tận dụng những tiềm năng, lợi thế sẵn có, chúng tôi thành lập THT sản phẩm thổ cẩm xóm Sưng vào năm 2019 với mục đích khôi phục, bảo tồn và phát huy nghề truyền thống. Vừa quảng bá, giới thiệu với du khách về những tinh hoa thổ cẩm của đồng bào dân tộc Dao Tiền, vừa giúp người dân trên địa bàn nâng cao thu nhập từ phát triển DLCĐ, cải thiện chất lượng cuộc sống”.
Với lợi thế được truyền dạy nghề truyền thống từ nhỏ nên phụ nữ Dao Tiền sử dụng thành thạo các kỹ năng thêu, nhuộm, vẽ sáp ong. Một số sản phẩm được cung cấp ra thị trường như: các loại túi đeo thời trang, bao đựng ipad, laptop, ví mỹ phẩm, khăn quàng, băng đô, thảm trải sàn, vỏ gối, khăn trải bàn… Nét độc đáo của sản phẩm là được sản xuất thủ công bởi những cô gái người Dao với chất liệu sẵn có từ thiên nhiên, được lưu truyền qua bao đời nay. Mỗi họa tiết, hoa văn trang trí trên sản phẩm thổ cẩm đều mang câu chuyện truyền thuyết gắn liền với nguồn cội, đời sống văn hóa, tinh thần đoàn kết của người Dao Tiền.
"Tham dự cuộc thi "Thách thức sáng kiến kinh doanh năm 2022” với mong muốn huy động nguồn lực để thực hiện ý tưởng củng cố, khôi phục nghề dệt thổ cẩm đặc trưng của đồng bào dân tộc Dao, THT sản phẩm thổ cẩm xóm Sưng đã đề xuất và triển khai nhiều giải pháp trong việc lưu giữ các giá trị cốt lõi, bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc. Tạo điều kiện thuận lợi cho các thành viên THT được tham gia tập huấn nâng cao năng lực, trang bị kỹ năng xây dựng ý tưởng, thiết kế… Quảng bá, tiêu thụ sản phẩm thông qua mạng xã hội, trang thương mại điện tử. Thông qua điểm DLCĐ trên địa bàn xóm để giới thiệu sản phẩm, giúp du khách trực tiếp xem hoặc tham gia quy trình sản xuất các sản phẩm dệt thổ cẩm" - chị Hằng cho biết thêm.
Đồng chí Đinh Thái Sơn, Bí thư Huyện Đoàn Đà Bắc chia sẻ: "Ý tưởng khôi phục, bảo tồn và phát triển các sản phẩm thổ cẩm đặc trưng của người Dao Tiền được chị Lý Thị Hằng triển khai được đánh giá là một trong những mô hình khởi nghiệp ấn tượng. Việc thúc đẩy phát triển mô hình nhằm quảng bá văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Dao, đồng thời giúp bà con có thêm thu nhập, cải thiện chất lượng cuộc sống. Thời gian tới, Huyện Đoàn mong muốn trên địa bàn có nhiều tấm gương thanh niên dám nghĩ, dám làm, đặc biệt đối với thanh niên vùng đồng bào dân tộc thiểu số có nhiều ý tưởng sáng tạo. Qua đó phát huy giá trị, bản sắc văn hóa dân tộc, sáng tạo, tiên phong trong xây dựng quê hương giàu đẹp, văn minh”.
Đức Anh