(HBĐT) - Những ngày tháng 3, cung đường Tây Bắc rực rỡ sắc màu của các loài hoa. Là điểm đến hấp dẫn với cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, bản sắc văn hóa Thái độc đáo, huyện Mai Châu là một lựa chọn lý tưởng để có thể đắm mình trong sắc trắng tinh khôi của "nàng Ban".
Tháng 2, tháng 3 dương lịch là thời điểm hoa ban nở rộ. "Có hẹn" với "nàng ban" từ lâu nên chúng tôi quyết định tự thưởng cho mình một hành trình du xuân Tây Bắc, đắm mình trong vẻ đẹp tinh khôi của "nàng". Chẳng phải đi đâu xa, chỉ hơn 1 tiếng đồng hồ ngồi trên ô tô, thỏa sức ngắm trời xanh mây trắng, cảm nhận sự trù phú của những vườn cam trĩu quả Cao Phong, vương vấn mùi thơm của bưởi đỏ Tân Lạc, chúng tôi đã đến thung lũng Mai Châu, 1 điểm nhiều hoa ban của Hòa Bình.
Từ trên đỉnh Thung Khe nhìn xuống, thung lũng xanh Mai Châu như được thay áo mới đẹp hơn, sống động hơn khi điểm xuyết giữa màu xanh của núi, của rừng, của đồng ruộng là những đốm trắng hoa ban. Hoa ban trên đỉnh, trên vách núi, hoa ban trong vườn nhà, nở trắng những cung đường. Ngay từ khu vực xã Tòng Đậu, khi bắt đầu rẽ vào trung tâm huyện, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng bởi những cây ban như đã trút hết lá để những bông hoa bung nở. Đến gần thêm sẽ thấy những nụ ban thon thon như bàn tay người con gái miền sơn cước, khi nở hoa lại xòe rộng như cánh bướm với nhụy hoa xinh xinh, tim tím… Có những bông điểm cánh tím, cũng có những bông điểm phớt hồng. Lá ban hình móng ngựa, nổi xanh trên nền trời nhưng với nhiều người con gái Thái, lá ban nhìn thế nào cũng ra hình "trái tim đôi".
Chị Khà Thị Tuyết, cô gái Thái xinh đẹp ở thị trấn Mai Châu lý giải tên gọi đó bằng cách kể chúng tôi nghe câu chuyện về sự tích hoa ban. Chuyện kể rằng, xưa kia nàng Ban và chàng Khum thông minh yêu nhau. Nhưng tội nghiệp thay, bố mẹ nàng không chấp thuận cho nàng lấy chàng trai nghèo khổ. Giãi bày mãi mà cha mẹ không chấp nhận, vào một buổi sớm mùa xuân, nàng bỏ nhà ra đi tìm người yêu. Nàng đi mãi cho đến khi gục xuống và hóa thân vào đất, nơi nàng nằm xuống đã mọc lên muôn nghìn cây hoa, cứ đến mùa xuân bừng nở vô vàn cánh hoa trong trắng nõn nà, ngan ngát hương thơm như gương mặt, như búp tay, thân thể nàng. Chàng Khum đến nơi hò hẹn không thấy nàng đâu, chỉ thấy chiếc khăn piêu để lại. Biết chuyện chẳng lành chàng vội chạy đi tìm nàng. Chàng gọi nàng đến khản cổ mà không thấy tiếng đáp lại. Chàng gọi mãi cho đến khi kiệt sức và biến thành con chim Lộc Khum. Từ đấy, mỗi khi mùa xuân về hoa ban nở trắng rừng, chim Lộc Khum lại hót, chim hót gọi nàng suốt một mùa hoa.
"Tuy nhiên, cũng về sự tích hoa ban, người Thái lại có câu chuyện cảm động kể về người anh hùng dân tộc Chương Han dám chống lại các thế lực đàn áp, độc ác - Nhân dân buộc những mảnh khăn tang lên các cành cây. Về sau, thời gian như có phép nhiệm màu đã hoá những mảnh khăn tang thành những đoá hoa ban trắng trong, tinh khiết" - chị Tuyết chia sẻ.
Có lẽ chính vì những câu chuyện cảm động đó mà hoa ban rất thân thiết trong đời sống đồng bào dân tộc Thái nơi đây. Đến với Mai Châu, du khách không khó để tìm được những điểm check in tuyệt đẹp với "nàng ban". Loại cây này cũng được trồng nhiều tại các điểm du lịch nổi tiếng của huyện như bản Lác, khu nghỉ dưỡng Ecolodge Mai Châu, hoặc trên các tuyến đường đi bộ dành cho khách du lịch, bên những nếp nhà sàn. Vào mùa hoa ban, tại nhiều điểm du lịch nghỉ dưỡng của huyện có chương trình khuyến mãi giảm giá phòng nghỉ, tạo điều kiện cho du khách thoải mái thăm quan, nghỉ dưỡng và hẹn hò với "nàng ban".
Phương Linh
.jpg)
