Cựu chiến binh Trịnh Đức Thắng, Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt - Lào tỉnh trân trọng lưu giữ những kỷ niệm về thời gian tham gia chiến đấu giúp nước bạn Lào.
Ngày 30/10/1949, các lực lượng quân sự Việt Nam chiến đấu và công tác giúp Lào chính thức mang tên Quân tình nguyện. Cũng từ đó, hình ảnh người chiến sỹ Quân tình nguyện Việt Nam đã trở thành biểu tượng sáng ngời về chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tinh thần quốc tế trong sáng, giúp bạn vững bước trên con đường đấu tranh giải phóng dân tộc và thời kỳ đầu xây dựng, phát triển đất nước.
Trong căn nhà nhỏ thuộc tổ 12, phường Dân Chủ (TP Hòa Bình), ông Trịnh Đức Thắng, Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt - Lào tỉnh xúc động kể cho chúng tôi nghe về những tháng ngày tham gia chiến đấu tại nước bạn Lào. Ông chia sẻ: Bác Hồ đã dạy "giúp bạn chính là giúp mình”, chiến trường Lào như chiến trường Việt Nam, giải phóng được nước bạn Lào như giải phóng chính đất nước mình nên không quản ngại khó khăn, xa xôi, thanh niên Việt Nam đã hăng hái lên đường giúp bạn. Bản thân tôi đã trực tiếp tham gia chiến đấu tại nước bạn Lào từ năm 1965 -1972. Với nhiệm vụ tham gia mở đường phục vụ bộ binh hành quân chiến đấu, rà phá gỡ bom mìn và trực tiếp tham gia chiến đấu tại cánh đồng Chum, Xiêng Khoảng, Luông Pha Băng… Chiến đấu tại nước bạn, chúng tôi đối diện với muôn vàn khó khăn, thiếu thốn, nhưng vì tinh thần quyết tâm chiến đấu và sự che chở của bà con đất nước Lào, mọi hiểm nguy, khó khăn chúng tôi đều đã vượt qua.
Các ông bố, bà mẹ Lào rất yêu thương, quý trọng Quân tình nguyệnViệt Nam và coi như những đứa conruột thịt của mình. Quân tình nguyệnViệt Nam khi sang chiến đấu giúp bạn luôn thể hiện tinh thần kính trọng người già, yêu quý trẻ em, đứng đắn với phụ nữ, khiêm tốn, giản dị, lễ phép, ham học hỏi. Tuy bất đồng ngôn ngữ và nhiều khi sự giao tiếp chỉ là cử chỉ, ra hiệu bằng tay nhưng không vì thế mà tạo nên khoảng cách giữa Quân tình nguyện Việt Nam và nhân dân Lào.
Ông Thắng xúc động kể lại: Một trong những điều đáng sợ nhất đối với Quân tình nguyện Việt Nam khi chiến đấu tại Lào là những cơn sốt rét. Nhiều khi hành quân giữa đường, có chiến sỹ bị sốt rét phải vào xin nghỉ tạm ở nhà dân, bà con đã nhường chăn, nhường đệm, nấu cháo bón từng thìa cho bộ đội. Nhiều bài thuốc dân gian chữa sốt rét của các ông bố, bà mẹ Lão đã cứu sống bộ đội Việt Nam. Mùa mưa rừng, khi lương thực tiếp viện chưa kịp chuyển đến, bà con Lào đã san sẻ từng bát gạo, củ sắn, lên rừng đào củ mài cho bộ đội Việt Nam để cầm cự qua ngày, có sức chiến đấu. Cùng vượt qua những khó khăn đó, tình cảm giữa bộ đội Việt Nam và nhân dân Lào càng vì thế thêm đoàn kết, gắn bó keo sơn.
Trong những năm tháng gian khó mà oai hùng đó, nhiều thanh niên Việt Nam đã ngã xuống trên đất bạn Lào vì sự độc lập, giải phóng của nước bạn. Máu các anh đã nhuộm thắm thêm tình đoàn kết, sắt son Việt - Lào. Trong những năm tháng hoạt động trên đất nước Lào và ở mọi lĩnh vực công tác, Quân tình nguyện Việt Nam luôn chủ động đề ra các giải pháp tích cực, phát huy phẩm chất "Bộ đội Cụ Hồ” giúp bạn trên mọi phương diện, không chỉ trong chiến đấu, xây dựng và phát triển lực lượng vũ trang cách mạng, mà còn thực sự trở thành đội quân công tác, làm công tác dân vận giỏi, cùng với quân đội và Nhân dân các bộ tộc Lào phát triển căn cứ địa cách mạng, gây dựng cơ sở chính trị vững mạnh, phát triển chiến tranh nhân dân, từng bước giải phóng đất nước.
Dương Liễu