Không hiểu sao, mỗi khi nói đến Tây Bắc, không thể không nhắc đến hình ảnh hoa ban, cô gái Thái cùng mảnh đất lịch sử Điện Biên Phủ. Một nhà thơ từng khiến bao người thêm yêu và muốn đến Tây Bắc ngay khi đọc những câu thơ lãng mạn và nhiều sức lay gợi: "Hoa ban nở thành người con gái Thái/Đám mây bay trong thau nước gội đầu”…Đây cũng là mảnh đất đẹp tình đất, tình người cùng truyền thống lích sử trong phai mờ trong tâm chí bao người. Đã lên Điện Biên bao lần và lần nào cũng bồi hồi, có chung một cảm hứng lịch sử hào hùng. Nhất là chuyến đi đầu tiên, câu hát của nữ ca sĩ quân đội từng phát trên sóng phát thanh vang lên trong tâm tưởng: Vẫn còn nguyên trong ba lô, chiếc áo trấn thủ/ vẫn còn nguyên trong trang thơ nhành hoa ban ép vội/Cho tôi mơ, cho tôi sống những ngày Điện Biên năm xưa, cho tôi yêu cho tôi hát những ngày Điện Biên hôm nay(Hoa Ban-Minh Quang). Dọc đường đi, hàng trăm cây số, có cảm giác như được trải nghiệm cùng cuộc sống chiến đấu năm nào vì mỗi con đường, ngọn đồi, dãy núi, mỗi cánh rừng đều gợi lên hình ảnh xưa cũ, đầy sức sống hào hùng. Đường số 6, đèo Pha-đin, những con đường kéo pháo ra, kéo pháo vào, những đoàn dân công tải lương thực…Mỗi một địa danh, di tích lịch sử đều tạo nên những xúc động và rung cảm thực sự: cụm tượng đài Đường kéo pháo bằng tay(xã Nà Nhạn, huyện Điện Biên), di tích lịch sử Mường Phăng(huyện Điện Biên)-nơi đặt sở chỉ huy chiến dịch…

Bất cứ ai khi đến nơi đây đều từng đến Tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ hay đồi A1 nơi có hố mìn nổ công phá lô cốt địch năm nào…Du khách nào cũng muốn có những bức ảnh cạnh xác xe tăng giặc, hố bom, giao thông hào, hầm Đờ Cát.Từ trên cao nhìn xuống…thành phố Điện Biên hôm nay thay đổi từng ngày. Những con đường thoáng rộng, rợp bằng lăng, hoa ban và hoa phương; rợp cờ hoa chào mừng chiến thắng; những phố mới và những nụ cười vui tươi của công dân Thành phố anh hùng. Ngút tầm mắt là cánh đồng Mường Thanh đang chuẩn bị vào vụ thu hoạch, ánh lên màu vàng của lúa. Trên bầu trời cao xanh kia có bóng chiếc máy bay chở khách của Vietnamairline sắp hạ cánh… Khói đạn bom của cuộc chiến đã không còn nhưng dư âm của các trận đánh như vẫn còn nơi đây…Hầm Đờ-Cát, cầu Mường Thanh nơi quân ta chuẩn bị xung trận, tiếng reo hò mừng chiến thắng cùng hình ảnh Bác Hồ, đại tướng Võ Nguyên Giáp và bao chiến sĩ, dân công, người dân trong những lúc khó khăn, khốc liệt nhất của cuộc chiến tranh hiển hiện…

"Chín năm làm một Điện Biên/Nên vành hoa đỏ nên thiên sử vàng”…Đến thành phố Điện Biên Phủ, ai ai cũng mong được đến thắp nén tâm nhang tại Nghĩa trang liệt sĩ A1 trong lòng thành phố. Cỏ đã lên xanh, nhành hoa ban như xà xuống từng nấm mộ. Nơi đây, 644 ngôi mộ anh hùng chiến sĩ đã ngã xuống trong những ngày lịch sử. Bước đi thật chậm trong tiếng rì rầm của đất, của trời cùng thanh âm của quá khứ, của hôm nay cùng cộng hưởng, vang vọng. 

 

                           Bùi Huy