Nét đẹp nơi miền đất cổ

Thứ hai, 31/10/2022 | 3:09:49 Chiều

(HBĐT) - Vùng đất Cao Sơn (trước là xã Cao Răm) huyện Lương Sơn có 4 di tích quốc gia gồm: hang Chổ, hang Núi Sáng, động Mãn Nguyện, hang Khụ Thượng… Nơi đây không chỉ chứa đựng nhiều dấu tích của người xưa mà còn giữ nét văn hóa cộng đồng bao đời nay.

Nhờ anh em bạn bè giúp đỡ, chuồng dê của gia đình anh Bùi Văn Bảy ở xóm Hui, xã Cao Sơn (Lương Sơn) sớm hoàn thành.

Dấu ấn người xưa

Dẫn chúng tôi đi thăm di tích hang Chổ, anh Bùi Văn Thành, trưởng xóm Hui cho biết: "Tuy chưa xây dựng thành khu du lịch phục vụ du khách nhưng hang thường xuyên có các đoàn khảo cổ, đoàn học sinh, sinh viên ở nhiều nơi đến tham quan. Hang này không sâu nhưng rộng, không khí thoáng mát vào mùa hè và ấm vào mùa đông. Những ngày hè nắng nóng, bà con đến đây tránh nắng. Có người còn ngủ ở hang qua đêm. Còn ngày giá rét, bà con thường đến hang quây quần sưởi ấm. Cũng từ những lần tránh nắng,bà con đã phát hiện dấu tích người xưa". Anh Thành đưa tôi đi xem trong hốc đá lẫn trong tầng ốc ở khe hang hẹp, bà con phát hiện được bộ răng hóa thạch. Đây là những hiện vật quý giúp các nhà khoa học có thêm dữ liệu về hang Chổ và nền Văn hóa Hòa Bình.

Hang Chổ ở xóm Hui, xã Cao Sơn nằm phía Tây Nam dãy núi Sáng, cửa hang quay hướng Tây Nam là một mái đá cao ráo, thoáng mát, cao hơn mặt ruộng 6,5m. Hang có 2 cửa ngăn cách nhau bởi một tảng đá lớn có chu vi 27m, cửa chính rộng 11m, cửa phụ rộng 5,5m, cao trung bình 10 m. Hang ăn sâu vào lòng núi 15m, vào trong thu hẹp dần. Chiều ngang của lòng hang có chỗ rộng nhất lên tới 14m, các cửa đều quay hướng Tâyđón cơn gió mát lành về mùa hè, tránh được cơn gió bấc lạnh giá về mùa đông. Hang Chổ đã được bà M.Colani, nhà nữ khảo cổ học người Pháp khai quật từ tháng 12 năm 1926 (Tài liệu chưa công bố). Lần khai quật này, bà đã thu được 1.143 hiện vật các loại. Hiện nay, Viện Bảo tàng Lịch sử Việt Nam còn lưu giữ nhiều hiện vật của hang Chổ gồm: Xương động vật, nhiều chủng loại công cụ đá, công cụ chặt, công cụ hình đĩa, công cụ hình hạnh nhân và một trong những mảnh tước nhiều chủng loại. Kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học trong các lần khai quật, thám sát đã khẳng định: Di tích hang Chổ là nơi cư trú lâu dài của cư dân tiền sử Hoà Bình. Đồng thời còn là di chỉ Xưởng có niên đại trên dưới 10.000 năm cách ngày nay, trong giai đoạn chuyển tiếp sang trung kỳ đá mới ở nước ta.

Giữ nét văn hóa cộng đồng

Sống dựa vào thiên nhiên, chủ yếu là săn bắn, hái lượm nên cộng đồng dân cư của Văn hóa Hòa Bình luôn giúp đỡ, tương trợ nhau trong lao động, sản xuất.Ngày nay, nhân dân xã Cao Sơn không chỉ sống bằng nông nghiệp mà nhiều hộ gia đình, nhất là lực lượng lao động trẻ đi làm trong các khu công nghiệp có nguồn thu nhập cao. Ông Bùi Minh Châu, Phó Chủ tịch UBND xã Cao Sơn cho biết: Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, tác động của cơ chế thị trường nhưng nhiều nét văn hóa của cộng đồng người Mường nơi đây vẫn còn giữ nguyên bản sắc. Họ gắn kết nhau qua tình làng nghĩa xóm, giúp đỡ nhau trong lao động, sản xuất và khi có công việc gia đình. Trước đây, khi một hộ làm nhà thì gia chủ chỉ lo một phần vật liệu, công thợ. Các hộ trong làng xóm sẽ góp gỗ, gianh và cử một lao động trong gia đình đến làm nhà giúp. Giờ đây, tuy không còn nhà gỗ, tranh, nhưng các hộ trong xóm đều góp công, sức để hỗ trợ gia chủ. Trong sản xuất cũng vậy, các hộ huy động người tương trợ gia chủ bằng hình thức đổi công hay giúp đỡ các hộ nghèo, khó khăn. Đặc biệt khi gia chủ có tang gia thì việc hỗ trợ từ làng xóm là chủ yếu.

Gần hang Chổ là khu vườn đất của gia đình anh Bùi Văn Bảy ở xóm Hui. Anh đang làm chuồng dê. Anh cho biết: Mấy năm nay tôi nuôi dê để trên núi đá nên không hiệu quả. Năm nay có điều kiện, tôi mua vật liệu nhờ anh em bạn bè, hàng xóm đến hỗ trợ làm. Nhiều người đang đi làm nơi xa, công cao nhưng khi biết bạn bè, hàng xóm có công việc nhờ đã xin nghỉ về giúp đỡ. Ngay gia đình tôi cũng vậy, khi anh em hàng xóm nhờ thì tận tình hỗ trợ. Đó là tục lệ của người dân nơi đây bao đời nay vẫn thế.

Việt Lâm

Tiếp thêm sức mạnh cho di sản văn hóa Mo Mường: Bài 2- Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hoá Mo Mường

(HBĐT) - Đặc sắc và giàu tính nhân văn, Mo Mường là nghi lễ dân gian có tính thiêng, không chỉ dùng khi tiễn biệt người đã khuất về thế giới bên kia mà được sử dụng rộng rãi dịp thanh minh, mát nhà, làm vía…, gắn liền với đời sống tinh thần của người dân xứ Mường. Năm 2016, cùng với nghệ thuật Chiêng Mường, Mo Mường Hoà Bình được công nhận di sản văn hoá (DSVH) phi vật thể cấp quốc gia. Việc giữ gìn, bảo tồn và phát huy giá trị tốt đẹp của Mo Mường vừa là nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị, vừa là trách nhiệm của mỗi cá nhân, cộng đồng để sớm đưa Mo Mường ghi danh DSVH phi vật thể của thế giới.

Tiếp thêm sức mạnh cho di sản văn hóa Mo Mường: Bài 1- Trăn trở với Mo Mường

(HBĐT) - Nói đến văn hóa của người Mường Hòa Bình không thể không nói đến một di sản văn hóa (DSVH) đặc biệt linh thiêng: Mo Mường. Đây là báu vật có những giá trị vô song và nổi bật hàng đầu trong kho tàng DSVH bốn Mường Bi - Vang - Thàng - Động. Người Mường Hòa Bình càng tự hào khi sở hữu DSVH Mo Mường bao nhiêu, càng trăn trở bấy nhiêu nếu di sản này không được bảo vệ khẩn cấp. Bởi, chỉ khi được bảo vệ khẩn cấp thì DSVH Mo Mường mới được tiếp thêm sức mạnh để phát huy các giá trị đặc sắc, mới có thể trường tồn với thời gian và "sống” vẹn nguyên trong lòng Nhân dân các dân tộc tỉnh Hòa Bình.

Bu Chằm - miền quê trù phú

(HBĐT) - Tháng 10 này, về xóm Bu Chằm, xã Thịnh Minh (TP Hòa Bình), hoa dong riềng nở đỏ chờ ngày thu hoạch. Trên cánh đồng lúa rộn ràng tiếng máy gặt làm xuyên trưa tranh thủ ngày nắng. Những con đường được bê tông kiên cố, rộng rãi. Nhà nối nhà tường bao san sát, những vườn bưởi trĩu quả. Với đôi tay chăm chỉ và ý chí dám nghĩ, dám làm, bà con đã khoác cho mảnh đất này diện mạo mới xinh đẹp, yên bình, trù phú để nơi đây được nhiều người trìu mến, yêu thương khen rằng "đáng sống!”.

Xây dựng chuẩn mực đạo đức – bước chuyển biến mạnh trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng

Bài 3 - Chuẩn mực đạo đức như tấm gương để cán bộ, đảng viên "tự soi, tự sửa”

(HBĐT) - Thực hiện việc sáp nhập, kiện toàn xóm, tổ dân phố, tại xã Thượng Cốc (Lạc Sơn) có những xóm mới được thành lập từ việc sáp nhập 3 xóm cũ, dân đông như một xã nhỏ. Có xóm thì địa hình trải dài, dân cư thưa thớt. Cộng đồng xóm mới chưa hoàn toàn đoàn kết, hòa nhập, nhà văn hóa cũ chật hẹp, người dân phải ngồi họp ở ngoài gốc cây… Chồng chất khó khăn đặt ra trong việc vận hành chính quyền cấp cơ sở. Song, với tinh thần tận tụy, hết lòng vì Nhân dân, thực hiện đúng theo chuẩn mực đạo đức (CMĐĐ), đội ngũ cán bộ, đảng viên (CB, ĐV) xã Thượng Cốc đã sát dân, gần dân, kiên trì vận động, từng bước tháo gỡ khó khăn, giải quyết các vấn đề từ cơ sở.

Xây dựng chuẩn mực đạo đức – bước chuyển biến mạnh trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng

Bài 2 - Trách nhiệm nêu gương - "chìa khóa vàng” hướng tới chuẩn mực đạo đức cho cán bộ, đảng viên

(HBĐT) - Việc thực hiện các nội dung chuẩn mực đạo đức (CMĐĐ) của cán bộ, đảng viên (CB, ĐV) ở Đảng bộ các huyện, thành phố đến nay đã được cụ thể hóa thành việc làm thường xuyên, gắn với chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị, cá nhân. Đặc biệt, trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu trong thực thi công vụ và phục vụ Nhân dân được thể hiện rõ nét. Từ đó tạo sức lan tỏa rộng rãi đến đội ngũ CB, ĐV ở các chi, đảng bộ cơ sở, cơ quan, đơn vị từ huyện đến cơ sở.

Xây dựng chuẩn mực đạo đức – bước chuyển biến mạnh trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng

(HBĐT) - Thực tế những năm gần đây cho thấy, hiện tượng một số cán bộ, đảng viên (CB, ĐV) suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; không tuân thủ nguyên tắc của Đảng; quan liêu, tham nhũng, lãng phí, cá nhân chủ nghĩa, cơ hội, thực dụng, bè phái, gây mất đoàn kết nội bộ, vi phạm pháp luật... có dấu hiệu ngày càng tăng. Nhiều trường hợp CB, ĐV giữ chức trách, nhiệm vụ quan trọng trong Đảng, hệ thống chính trị từ T.Ư đến địa phương đã suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống, vi phạm pháp luật; làm suy yếu sức chiến đấu của tổ chức đảng, hệ thống chính trị; làm giảm lòng tin của Nhân dân với Đảng. Trên địa bàn tỉnh ta, trong 8 tháng đầu năm nay, cấp ủy và UBKT các cấp đã phải thi hành kỷ luật 74 đảng viên; BCH Đảng bộ tỉnh đề nghị Ban Bí thư thi hành kỷ luật đối với 1 đảng viên bằng hình thức khai trừ. Trước thực tế này, vấn đề xây dựng và thực hiện chuẩn mực đạo đức (CMĐĐ) được xác định là một trong những giải pháp đột phá, kỳ vọng tạo nên sự chuyển biến rõ nét trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Bài 1 - Lan tỏa rộng khắp