60% đối tượng nghiện đã lập hồ sơ được đi cai nghiện tập trung

Theo số liệu của Công an tỉnh, từ năm 2015 đến đầu năm 2017, toàn tỉnh đã lập 388 hồ sơ quản lý và đưa người nghiện ma túy vào các trung tâm giáo dục, chữa bệnh và lao động xã hội. Trong đó, huyện Lạc Sơn lập 77 hồ sơ, huyện Đà Bắc 11 hồ sơ, huyện Mai Châu 66 hồ sơ, TP. Hòa Bình 104 hồ sơ; Cao Phong 28 hồ sơ, Lương Sơn 34 hồ sơ, Tân Lạc 13 hồ sơ, Kim Bôi 20 hồ sơ, Yên Thủy 17 hồ sơ, Lạc Thủy 17 hồ sơ, Kỳ Sơn 3 hồ sơ.

Theo nhận định của lực lượng Công an tỉnh, so với thời gian trước khi triển khai Nghị định số 221 và Nghị định số 136, việc lập hồ sơ đưa đối tượng nghiện ma túy đi cai nghiện tập trung thấp hơn so với các năm trước đây. Cá biệt có những huyện, trong năm đầu tiên áp dụng 2 nghị định này không đưa được đối tượng nghiện vào trung tâm. Cụ thể là huyện Kỳ Sơn, tính từ năm 2015 đến nay mới đưa được 3 đối tượng nghiện đi cai nghiện, trong khi trên địa bàn huyện có 46 người nghiện ma túy. Kỳ Sơn không phải là huyện cá biệt, hiện tại có nhiều huyện, việc lập hồ sơ và đưa đối tượng đi cai nghiện ma túy tập trung gặp nhiều khó khăn.

Hiện nay, Trung tâm CB-GD-LĐXH tỉnh đang quản lý 150 đối tượng cai nghiện ma túy, bằng 50% số học viên trung tâm có thể đáp ứng những năm rước đây. Ảnh: Cán bộ Trung tâm điều trị cắt cơn cho người nghiện.

Theo báo cáo của Công an tỉnh, sau khi lập hồ sơ, lực lượng công an và các ngành chức năng mới đưa vào trung tâm cai nghiện 231 trường hợp, tương đương 60%, còn 157 trường hợp chưa thi hành. Nguyên nhân là các đối tượng vắng mặt tại địa phương và tòa án chưa ra quyết định áp dụng đưa vào cơ sở cai nghiện và đăng ký uống thuốc điều trị thay thế methadone. Cụ thể, trong tổng số 157 trường hợp chưa thi hành có 89 trường hợp đối tượng nghiện vắng mặt tại địa phương, 52 trường hợp tòa án chưa ra quyết định áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện, 15 đối tượng tham gia uống thuốc methadone và 1 trường hợp tạm hoãn áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện để chữa bệnh.

Vướng mắc về thủ tục

Một trong những nguyên nhân của tình trạng trên là việc xác định đối tượng có nghiện ma túy hay không đang tồn tại nhiều bất cập và quy trình lập hồ sơ đưa đối tượng đi cai nghiện gặp nhiều vướng mắc. Theo đồng chí Bùi Đức Hảo, Phó trưởng Công an huyện Yên Thủy: Việc thực hiện các quy định của Nghị định số 221/2013/NĐ-CP của Chính phủ về quy định chế độ áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc và Nghị định số 111/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chế độ áp dụng biện pháp xử lý hành chính giáo dục tại xã, phường, thị trấn, đang có những khó khăn nhất định. Khi phát hiện người sử dụng ma túy trái phép, công an cấp xã, phường phải lập biên bản và xác minh, thu thập tài liệu, lập hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Sau 5 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, Trưởng phòng Tư pháp cấp huyện có trách nhiệm kiểm tra tính pháp lý của hồ sơ. Kết quả kiểm tra phải được thể hiện bằng văn bản gửi Trưởng phòng LĐ-TB&XH. Trong thời gian 7 ngày, trường hợp hồ sơ đầy đủ, trưởng phòng LĐ-TB&XH gửi hồ sơ cho Tòa án nhân dân cấp huyện. Tiếp đó, trong thời hạn 5 ngày kể từ ngày nhận được quyết định áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc của tòa án, công an cấp huyện chủ trì, phối hợp với phòng LĐ- TB&XH đưa người nghiện vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. So với trước, thủ tục hành chính đưa người đi cai nghiện bắt buộc hiện quá rườm rà, gây khó khăn cho các cơ quan chức năng thi hành nhiệm vụ.

Theo đồng chí Nguyễn Thị Bằng, phòng LĐ – TB&XH huyện Kỳ Sơn: Khó khăn lớn nhất là việc triệu tập đối tượng, hầu hết các đối tượng khi được triệu tập đều bỏ trốn. Trong trường hợp bắt quả tang đối tượng nghiện, lực lượng công an và ngành chức năng tiến hành xét nghiệm, khi có kết luận là nghiện thì tiếp tục làm hồ sơ giáo dục tại cộng đồng 3 tháng. Đây chính là kẽ hở để nhiều đối tượng thoát lệnh cai nghiện bởi khi đưa ra giáo dục tại cộng đồng, hầu hết các đối tượng đã trốn khỏi địa phương hoặc lại đăng ký cai nghiện mathadone. Ngay cả khi đã hoàn thiện hồ sơ cai nghiện tại cộng đồng và đưa hồ sơ sang TAND huyện ra quyết định cai nghiện tập trung, các đối tượng cũng tìm cách bỏ trốn.

Ngoài ra, việc xác định tình trạng nghiện đối với người nghiện ma túy tổng hợp, các tuyến y tế cơ sở xã, phường không xác định được nên gây khó khăn trong công tác xác minh tình trạng nghiện.

Trong khi đó vẫn còn nhiều gia đình có con em mắc nghiện nhưng còn bao che, không phối hợp cơ quan chức năng trong việc lập hồ sơ và đưa người nghiện ma túy vào các cơ sở cai nghiện bắt buộc.

Theo Sở LĐ- TB&XH, để tăng cường các giải pháp đưa người nghiện đi cai nghiện tập trung, trước mắt cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng đối với tác hại của ma túy; thực hiện công khai, minh bạch, thuận tiện, dễ tiếp cận các dịch vụ điều trị cai nghiện ma túy. Các ban, ngành, đoàn thể ở cơ sở cũng cần tăng cường hơn nữa việc phối hợp cùng gia đình động viên, giúp đỡ, hỗ trợ tìm việc làm ổn định cho người sau cai nghiện để tránh tái nghiện.