Một lần khi đi thu mua ngô anh biết có người do nợ nần muốn bán 8 ha bưởi Diễn ở xóm Kim Bắc 4, xã Tú Sơn. Thấy hợp lý, anh quyết định mua lại. Sau đó, anh đi tìm hiểu nhiều nơi và các vườn gần khu vực sinh sống thấy cây cam và cây bưởi đỏ thích hợp với đất của mình. Nhiều người khuyên ghép cam Canh trên gốc bưởi cũ sẽ mang lại hiệu quả cao, tốt nhất là nên ghép vào tháng 8, tháng 9.

Ngoài trồng cam, bưởi, anh Đỗ Quang Minh đầu tư cho các hộ nghèo ở xóm Kim Bắc 4, xã Tú Sơn (Kim Bôi) nuôi đò để thoát nghèo.

Khi chúng tôi đến thăm, anh dẫn đi thăm từng cây cam Canh gốc to, xòe rộng cả góc vườn tựa như những chiếc ô khổng lồ giữa trời. Cây nào cũng xanh tốt, um tùm, không một chiếc lá dính sâu bệnh. Hiện tại, anh đã ghép được 400 cây cam Canh và còn gần 1.000 cây bưởi.

Anh Minh chia sẻ: Cây cam Canh rất hợp với đất này. Từ khi trồng cam Canh, chưa năm nào tôi bị mất mùa cả. Năm ngoái, vườn cam cho thu 17 tấn quả, dự tính năm nay được trên 20 tấn. Trừ các chi phí thuê nhân công, phân bón, thuốc, mỗi năm, anh thu nhập vài trăm triệu đồng. Năm nay, thời tiết diễn biến thất thường khiến nhiều vườn cam Canh ở Cao Phong rụng mất 60% số quả. Riêng vườn cam của anh cây nào cũng nhiều quả. Ngoài ghép cây cam trên gốc bưởi, anh còn ghép cây bưởi đỏ Tân Lạc trên cây bưởi Diễn. Đến nay, cây bưởi đỏ đã được 2 năm cho quả sai, ngon, ngọt, nhiều tư thương tìm đến mua. Anh cho biết: Thời gian tới, tôi sẽ ghép hết vườn bưởi Diễn thành bưởi đỏ cho hiệu quả kinh tế cao.

Khi làm thêm nông nghiệp anh mới thấu hiểu nỗi vất vả và sự rủi ro của người nông dân. Ngoài lo đầu ra, kỹ thuật, điều quan trọng nhất là vốn. Nếu vay ngân hàng để đầu tư nông nghiệp gây áp lực trả nợ, nhất là đối người nghèo. Thấy ở xóm đất đồi rộng, nhiều phụ phẩm nông sản như cây ngô, lá mía thích hợp nuôi bò sinh sản. Để giúp người nghèo ở xóm, xã về vốn, anh quyết định bỏ gần 200 triệu đồng mua 10 con bò cái cho các hộ nuôi. Sau khi sinh sản, bê con chia đôi. Khi các hộ không muốn nuôi đàn bò cũng được chia đôi. Anh Minh chia sẻ: Với hình thức này các hộ không phải lo về vốn, chỉ mất công chăm sóc nên rất yên tâm chăm sóc bò. Người nhận nuôi trước hết phải là hộ nghèo và những hộ này phải có nhu cầu thoát nghèo thật sự. Người nhận nuôi cũng phải có trách nhiệm báo cho chủ khi phát hiện bò bị ốm và chịu trách nhiệm đền bù nếu để bò chết hoặc bị mất trộm. Họ coi như đây là tài sản của mình. Nếu mình nuôi tốt, bò đẻ thì mình được lợi. Với những hộ nghèo được bò nuôi nếu chăm sóc tốt, hiệu quả, coi đây như nguồn tích lũy cho gia đình. Sau hơn 3 năm, đàn bò của anh đã được hơn 40 con. Từ nguồn vốn của anh, nhiều hộ trong xóm đã có thêm thu nhập để thoát nghèo. Có hộ đã gây được đàn bò cho riêng gia đình mình. Lợi ích mà mô hình mang lại được chia đều cho cả hai bên nên được nhiều người dân ủng hộ, nhất là đối với những hộ nghèo trên địa bàn xã. Nếu mô hình này ngày càng được nhân rộng thì đây là một trong những yếu tố góp phần giúp nhiều hộ thoát nghèo một cách bền vững.

                                                                                       Việt Lâm