Một thời, người ta quay lưng lại với hoang dại. Lúc hô hào nhau dọn đường, tôi thấy tiếc vì nhiều loài cây dại nhưng hoa rất đẹp, lại chẳng gai góc, um tùm gì nhưng biết làm sao được, đã không thuộc về hồng, lan, cúc, thược dược... thì bị phá bỏ để trồng những cây mới. Rồi đến một ngày người ta nhận ra không phải thứ hoa nào trong vườn cũng thay thế được hoa dại, nhận ra cỏ không phải thứ vứt đi thì mới hối hả tìm đến mà làm hoang dã lại chính không gian sống của mình.
Nhớ mẹ tôi bảo, từ lúc sinh ra mẹ tôi đã thấy lối hoa cỏ như thế này. Từng đàn bướm vàng, từng đàn chim về vui hót mừng nắng Xuân như càng thôi thúc những loài cây bé nhỏ vươn mình lên. Người chân đất bước trên đường đất thấy cỏ hoa bụi bặm, bé nhỏ như gấm, như lụa đủ mỹ miều, diêm dúa mà vui lòng mình. Qua cuộc trăm năm, kiếp người thác về miền hoa cỏ ấy thiên nhiên lại hào phóng đón nhận một sinh linh để bắt đầu một luân hồi khác.
Xa xa là bóng núi như lưng mẹ đã còng mà vững vàng trong lòng tôi. Hôm nay tôi về khu vườn cũ giờ chỉ có cậu em họ ở gần hay qua quét dọn. Tôi tháo giày, để chân trần đi trên lối cỏ mặc cho bàn chân đau rát. Một cảm giác rất lạ như được về với ngày xưa của mẹ, của đứa con đã tự đổi thay tìm về với kí ức của mình. Về với mẹ, làm được chi khi mẹ chỉ có một lối mòn cỏ hoa xưa cũ ấy.
Hồi nhỏ đi học, tôi thường bị bọn bạn dưới phố trêu trọc vì quần lúc nào cũng dính cỏ. Dù tôi đã cố gắng đi học thật sớm, sau đó đến ngồi ở mỏm đá hình con rùa rồi chăm chú nhặt hết những dấu tích của thiên nhiên bám trên chiếc quần nhưng chẳng biết bằng cách nào, bọn bạn vẫn phát hiện ra. Chúng phá lên cười, gọi tôi bằng những từ ngữ ví von này nọ ra điều đứa quê mùa như tôi sẽ chẳng bao giờ thoát được sự ám ảnh xấu hổ đó.
Tôi đem nỗi buồn ấy về hỏi mẹ mà đâu biết rằng cả đến những người lớn và thành đạt hình như khi vấp ngã cũng từng tìm về với mẹ để được bé nhỏ như thế. Mẹ xoa đầu và ôm tôi vào lòng. Ôi, cái xoa đầu ấy rộng lớn như bầu trời mà có trưởng thành đến đâu cũng không vượt qua được. Mẹ bảo: "Người ta sinh ra ở đâu thì sẽ lớn lên ở nơi ấy dẫu trong sự bụi bặm, lấm lem. Đó là sự chân thật chứ không phải vết nhọ, vết nhơ”. Sau này lớn lên tôi mới hiểu người ta sẽ khổ sở thế nào nếu trong tâm hồn mình chẳng đọng lại gì nơi gắn bó quãng đời tuổi thơ…
Cỏ hoa dại đã dành cho tôi một lối nhỏ vào đời thật bình yên. Tôi phải thầm cảm ơn điều tưởng như bé nhỏ ấy. Mùa Thu về, mùa Đông sang, Xuân qua, Hạ đến… có mưa gió, nắng gắt cũng chưa bao giờ đối xử tệ với mình. Chúng tự biết làm nên sự xanh tươi, biết cất giấu bí mật sự trường tồn và bừng lên sắc hoa không tên mà ngạo nghễ. Chỉ cần ta trân trọng những gì đã có, bước trên đôi chân với gót giày đã mòn, gối đã mỏi nhưng vẫn tìm thấy niềm vui và hạnh phúc khi may mắn được sinh ra và lớn lên ở đất này…