Thời gian qua, tỉnh đã thực hiện nhiều giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh, THĐT, huy động các nguồn lực phát triển KT-XH và đạt được những kết quả quan trọng. Tính đến hết tháng 9/2021, trên địa bàn tỉnh có 622 dự án đầu tư (DAĐT) còn hiệu lực; trong đó có 583 DAĐT trong nước với tổng vốn đăng ký 105.076 tỷ đồng, 39 dự án FDI với tổng vốn đăng ký 616,36 triệu USD và sử dụng khoảng 36.010 ha đất. Có 132 DAĐT trong khu, cụm công nghiệp và 490 DAĐT ngoài khu, cụm công nghiệp. Trong 622 DAĐT còn hiệu lực, có 345 dự án đã đi vào hoạt động sản xuất, kinh doanh, chiếm 55,46% tổng số dự án; 154 dự án đang thỏa thuận, bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB), thực hiện các thủ tục về đất đai, xây dựng, môi trường, chiếm 24,76%; 86 dự án tiến độ thực hiện chậm so với cam kết, chiếm 13,83%. Lĩnh vực công nghiệp - xây dựng chiếm 70% tổng số dự án; dịch vụ chiếm 23,3%; nông, lâm nghiệp, thủy sản chiếm 8,7%. TP Hòa Bình có 195 dự án, các huyện: Lương Sơn 193 dự án, Lạc Thủy 64 dự án, Tân Lạc 29 dự án, Kim Bôi 28 dự án, Lạc Sơn 26 dự án, Mai Châu 25 dự án, Cao Phong 23 dự án, Đà Bắc 21 dự án và Yên Thủy 18 dự án. Các dự án đã góp phần quan trọng huy động nguồn lực đầu tư phát triển, tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng thu ngân sách, tạo việc làm, bảo đảm an sinh xã hội, phát triển KT-XH của tỉnh. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội giai đoạn 2016 - 2020 của tỉnh đạt khoảng 67.003 tỷ đồng, trong đó, doanh nghiệp (DN) và NĐT trong nước đóng góp 37.200 tỷ đồng, chiếm 55,5%; DN và dự án vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đóng góp khoảng 3.546 tỷ đồng, chiếm 5,3%. Trung bình hàng năm, các DN và dự án đầu tư đóng góp khoảng 50% tổng sản phẩm GRDP trên địa bàn tỉnh; đóng góp trên 30% tổng thu ngân sách Nhà nước, đồng thời góp phần giải quyết việc làm, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động, đảm bảo an sinh xã hội, ổn định kinh tế - chính trị tại tỉnh. 

Dù môi trường kinh doanh, THĐT đã đạt được những kết quả tích cực, song vẫn còn nhiều yếu kém, hạn chế đã được BTV Tỉnh ủy chỉ ra. Số lượng dự án, vốn đầu tư thu hút được trong giai đoạn 2016 - 2020 đạt thấp so với các tỉnh, thành phố trong cả nước, chưa tương xứng với tiềm năng của tỉnh. THĐT chưa định hình được ngành công nghiệp chủ đạo của tỉnh. DAĐT chủ yếu tập trung vào địa bàn TP Hòa Bình và huyện Lương Sơn. Các huyện còn lại có rất ít DAĐT. Một số tập đoàn, DN quy mô lớn đã quan tâm tới tỉnh, nhưng hiện đang ở giai đoạn nghiên cứu, khảo sát và tập trung chủ yếu vào lĩnh vực bất động sản kết hợp du lịch. Quy mô các dự án còn nhỏ, số dự án có vốn đầu tư đăng ký dưới 20 tỷ đồng chiếm 33,9% tổng số các dự án trong nước; 35% dự án có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài có vốn đầu tư đăng ký dưới 2 triệu USD. Năng lực một số NĐT hạn chế kể cả tài chính lẫn khả năng xúc tiến kêu gọi đầu tư. Nhiều dự án chậm hoặc chưa triển khai theo cam kết, cụ thể có 86 dự án triển khai thực hiện chậm.

Cải cách hành chính chưa đáp ứng yêu cầu. Công tác phối hợp giữa các cơ quan còn chưa tốt, lỏng lẻo, trách nhiệm chưa rõ ràng và không cao. Một số cơ quan, đơn vị chưa chấp hành nghiêm quy định của pháp luật trong thực hiện nhiệm vụ được giao, thiếu chủ động, sáng tạo, có tình trạng đùn đẩy trách nhiệm tại một số cơ quan quản lý Nhà nước. Tinh thần, thái độ, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ trực tiếp giải quyết các công việc của DN, NĐT còn nhiều hạn chế. Năng lực thẩm định, thẩm tra, đánh giá dự án đầu tư của cơ quan Nhà nước còn hạn chế. Việc GPMB, chuẩn bị mặt bằng cho các dự án đầu tư kể cả trong ngân sách và ngoài ngân sách chậm tiến độ. Sự hỗ trợ của chính quyền các cấp, đặc biệt là cấp huyện, cấp xã đối với việc hỗ trợ các NĐT thực hiện dự án thuộc diện tự thỏa thuận đất để có mặt bằng thực hiện dự án chưa tích cực. Công tác xây dựng, rà soát, điều chỉnh các loại quy hoạch hiệu quả chưa cao, còn thiếu, chất lượng kém, thiếu tầm nhìn dài hạn, còn chồng chéo, mâu thuẫn giữa các loại quy hoạch. Đặc biệt, năm 2021, năm đầu của kỳ kế hoạch 5 năm 2021 - 2025, đang triển khai xây dựng quy hoạch tỉnh, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, ảnh hưởng đến hầu hết các dự án đăng ký đầu tư từ đầu năm 2021 đến nay... 

Tại hội nghị tháo gỡ khó khăn cho DN mới đây, ông Nguyễn Quang Huy, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn APEC đang triển khai dự án tại thị trấn Bo (Kim Bôi) cho rằng, giá đất tại huyện trong 1 - 2 tháng tăng chóng mặt từ 2 - 3 lần, nếu đến khi dự án được phê duyệt, đấu thầu chủ đầu tư xong thì chắc tăng lên 10 lần, DN mà tự thỏa thuận đền bù thì rất khó khăn và mất nhiều thời gian. Các DN, NĐT lớn đã kiến nghị tỉnh và các ngành cần tăng cường phối hợp đẩy nhanh tiến độ giải quyết thủ tục hành chính, GPMB để hỗ trợ các dự án… Các DN, NĐT cũng cho rằng: Một số thủ tục hành chính (TTHC) có liên quan đến đầu tư, xây dựng, đất đai chưa xác định được thủ tục nào thực hiện trước, thủ tục nào thực hiện sau. Thủ tục liên quan đến xây dựng phải thực hiện qua nhiều khâu, nhiều bước, nhiều dự án mất hàng năm mới có thể hoàn thiện TTHC, làm cho NĐT mất cơ hội đầu tư và dự án kém hiệu quả. Bên cạnh đó, hạ tầng giao thông, công nghiệp, chất lượng cung cấp điện năng, giá đất, giá thuê đất chưa hấp dẫn so với các địa phương trong khu vực, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư của tỉnh. 

Để tháo gỡ khó khăn cho các NĐT có năng lực triển khai dự án, Tỉnh ủy, UBND tỉnh tập trung giải quyết những khó khăn, vướng mắc, sự chậm trễ trong cơ chế phối hợp cải cách TTHC, GPMB, tăng cường đôn đốc, kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm những biểu hiện gây phiều hà, nhũng nhiễu, ách tắc trong thực hiện các TTHC liên quan đến DN, NĐT, hướng tới mục tiêu tạo chuyển biến thực chất môi trường kinh doanh, huy động các nguồn lực thực hiện mục tiêu phát triển nhanh và bền vững.

                                                                                      (Còn nữa)