(HBĐT) - Bà nội từ vườn bước vào, trên tay lỉnh kỉnh mấy cái tàu cau vẫn còn tươi. Bố phụ bà lọc bỏ phần cuống và lá, còn lại phần thân rồi mang ra nắng phơi cho khô. Lúc thấy bà cầm tàu cau đi vào sân trong đầu tôi đã hiện lên hình ảnh những chiếc quạt mo cau xinh xắn, dễ thương vào mỗi dịp hè, mất điện bà vẫn thường hay lấy ra phe phẩy tạo làn gió mát.
Những chiếc tàu cau rụng không đều nên sáng nào bà cũng ra vườn ngóng và mang chúng vào nhà. Hàng cau chừng chục cây được bố tôi trồng từ thuở mới cưới mẹ về. Bố bảo cũng chẳng tính toán làm kinh tế hay bán buôn gì mà nghĩ trồng cây để lấy quả dành cúng ngày lễ, Tết, mùng một, ngày rằm và để bà ăn trầu cho vui tuổi già. Hàng cau cao vút hiên ngang vươn lên trên mảnh đất cằn cỗi đầy nắng gió.
Tàu cau rụng xuống phải phơi dưới nắng (chừng một buổi) cho bớt nặng và thêm dẻo dai bố mới làm quạt. Tạo hình quạt xong rồi thì mang ra nắng phơi tiếp khi nào khô cong mới thôi. Quạt phơi dưới nắng thường bị quăn mép, vểnh lên, bố lại dùng cối đá đè lên cho phẳng. Những chiếc quạt hoàn thành với nhiều kích thước khác nhau bà xếp gọn gàng trên nóc tủ. Có chiếc bà cẩn thận trang trí bằng những đường diềm chỉ đỏ xinh xắn. Khi mất điện chúng là "bảo bối” cho cả nhà. Anh em tôi bé thì dùng quạt bé, còn bà và bố mẹ dùng quạt lớn hơn.
Tôi nhớ những tháng ngày ở quê vào những năm của thập niên 90, lúc đấy quê tôi vừa mới có điện, nhưng cứ hễ tới hè là lại bị cắt điện luân phiên. Những cơn gió Lào xào xạc thổi bỏng rát ngay cả khi bóng đêm trùm kín không gian. Đêm mẹ lấy manh chiếu cũ, trải giữa sân gạch, cả nhà quây quần bên nhau, mỗi người cầm một chiếc quạt phe phẩy. Tuy gió tạo ra không thể bằng được quạt điện, nhưng với tôi thế cũng là quý lắm rồi.
Ngoài làm quạt, tàu cau còn là vật bất li thân của lũ trẻ nhà nghèo nghịch ngợm. Hồi đó không đứa nào là không biết trò chơi kéo mo cau. Một đứa ngồi, một đứa kéo, rồi luân phiên nhau kéo đi khắp đường làng hay tới những đồi cát thoai thoải. Thương những lần mải miết chơi mà không hay mo cau bị thủng dẫn đến quần cũng thủng theo. Trở về nhà canh cánh với nỗi sợ bị bố mẹ mắng. Thương cả những giấc ngủ mộng mị vẫn cười khanh khách trong trò chơi ngày xưa…
Thoắt cái, mới đó tôi đã xa quê 20 năm có lẻ, xa những mùa hè với gió Lào bỏng rát. Quê nhà nay cũng đã thay đổi, cuộc sống không còn nghèo như xưa. Nhưng bà tôi thì đã trở về với tổ tiên. Nỗi nhớ quê nhà mà lòng tôi bâng khuâng nhớ bà, hình ảnh bà từ vườn vào lỉnh khỉnh cầm chiếc tàu cau rụng. Cuộc sống ngày xưa vất vả, khó khăn, những chiếc mo cau đã đi cùng năm tháng với những thăng trầm của cuộc đời người nông dân tần tảo. Thương, thương thật nhiều mo cau tuổi thơ tôi!
Tản văn của Cao Văn Quyền
(HBĐT) - Vào những ngày tháng Tám, khắp các phố phường, làng bản đều đỏ thắm sắc cờ. Nhìn hình ảnh đó, bà Lan lại xúc động rơm rớm nước mắt. Hẳn là trong màu cờ đỏ đã thắm bao xương máu cha ông trong ánh sao vàng gắn với biểu tượng Tổ quốc thiêng liêng. Nhưng trong lòng bà còn trào dâng một cảm xúc khác. Đó là hình ảnh lá cờ được đặt trong chiếc tủ gỗ quý mà gia đình bà đã lưu giữ bao năm nay. Suốt đêm qua, bà không tài nào chợp mắt được bởi cái ý nghĩ đã ấm ủ bao năm.
(HBĐT) - Vẫn nhớ mãi cảm giác lâng lâng, bay bổng, vui tươi khi được xem một đêm ca nhạc vào một mùa thu Hà Nội cách đây khá lâu. Đêm đó, tiết mục của ca sĩ Hồng Hạnh tự đệm ghi-ta hát bài "Mùa thu tình yêu” của nhạc sĩ Quang Minh nhận được nhiều tràng pháo tay của khán giả.
Thế là ông đã có dịp trở lại cư xá xưa sau nhiều năm ra trường. Mấy chục năm chứ có ít đâu. Ngày ra trường, cầm tấm bằng đại học trong tay với bao niềm khát vọng cho những chân trời mới, ông luôn ước ao được trở lại nơi này. Cuộc đời có muôn lối rẽ, nhưng bước ngoặt của thời chia xa thời sinh viên là một dấu mốc quan trọng. Có thể cả ông và ai đó, khá xa lạ với từ "thành đạt” nhưng với ông, những năm tháng sinh viên là quãng đời hoa mộng đẹp nhất, như một hành trang ăm ắp niềm vui, ấm áp theo suốt cuộc đời. Một thứ tài sản vô giá, như một bảo vật tinh thần đi theo cùng năm tháng, khó định nghĩa đầy đủ được. Dù sau này, cuộc đời nhiều sóng gió, va đập nhưng những điều đẹp đẽ đã như một điểm tựa, nâng đỡ ông vượt qua…
(HBĐT) - Gần tháng nay, ban liên lạc lớp 10 nhóm họp để chuẩn bị các chương trình tham gia hội khóa, hội lớp. Cũng có mấy cốt cán thôi, nhưng ban có mở rộng để mọi người được tham gia, bàn bạc cho dân chủ. Thầy chủ nhiệm cũng già rồi, tuổi cao sức yếu như ngọn đèn trước gió, năm nay không tổ chức biết thế nào…
(HBDDT) - Những ngày tháng 7 này, anh - một cựu chiến binh từng chiến đấu ở chiến trường K lại cùng đồng đội lên tàu xuôi Nam, đến nghĩa trang Đức Cơ (Gia Lai) để quy tập những người con hy sinh bên ngoài Tổ quốc trở về "đất mẹ”. Biết bao ghi chép, thông tin tư liệu về bạn bè, đồng đội, cả người được trở về với cuộc sống đời thường, cả những người bạn đã ngã xuống chưa quy tập được, giờ đang ở đâu đó tại các nghĩa trang vùng biên được anh trân trọng lưu giữ…
